Ανοίγεις το TikTok και βλέπεις διάφορους να βυθίζονται σε νερό με πάγο. Έχει τελικά οφέλη ή κρυοθεραπεία ή όχι;
Τα τελευταία χρόνια, η κρυοθεραπεία ή το μπάνιο στον πάγο έχει αποκτήσει μεγάλη δημοτικότητα στον χώρο της υγείας και της ευεξίας.
Από τους Ολυμπιακούς αθλητές που διαφημίζουν τα οφέλη των παγόλουτρων, μέχρι τους influencers που επιδεικνύουν τα αποτελέσματα ενός παγωμένου μπάνιου και ίσως ακόμη και ο γιατρός που συνιστά να δοκιμάσεις ένα κρύο ντους για να ανακουφίσεις τα συμπτώματα μιας χρόνιας ασθένειας. Υπάρχουν όμως αποδεδειγμένα οφέλη από τα λουτρά με πάγο ή είναι μόνο λόγια;
Τι είναι η κρυοθεραπεία;
Η κρυοθεραπεία αναφέρεται στη χρήση χαμηλών θερμοκρασιών για τη θεραπεία μιας ιατρικής πάθησης ή συμπτώματος ή για όφελος της υγείας ενός ατόμου. Αν και μπορεί να πάρει διάφορες μορφές, εστιάζουμε στο μπάνιο με κρύο νερό (όπως το να βυθιστείς σε νερό με πάγο), το είδος που έχει κατακτήσει τα feed όλων των SoMe.
Γιατί να κάνεις ένα παγωμένο μπάνιο;
Το να ξεκινάς τη μέρα σου με ένα κρύο ντους μπορεί να σε βοηθήσει να ξυπνήσεις, αλλά όταν μιλάμε για το κρύο νερό ως είδος θεραπείας, αναφερόμαστε στην εφαρμογή του που βελτιώνει την υγεία σου.
Η κρυοθεραπεία λειτουργεί σε πολλά διαφορετικά επίπεδα, απευθείας στους ιστούς και έμμεσα μέσω διέγερσης του νευρικού συστήματος. Ο στόχος της θεραπείας με κρύο νερό είναι να επηρεάσει ή να ρυθμίσει βασικές μεταβολικές ή βιολογικές διεργασίες, όπως η φλεγμονή, ο πόνος και ο έλεγχος του αυτόνομου νευρικού συστήματος.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει στην αποκατάσταση από την έντονη άσκηση, στη μείωση της φλεγμονής, στη βελτίωση του ελέγχου των διαταραχών της διάθεσης και στη διαχείριση της αισθητηριακής ρύθμισης που μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επιπτώσεων των συνδρόμων πόνου, όπως η ημικρανία.
Μεγάλο μέρος της πρόσφατης προσοχής στο μπάνιο με κρύο νερό έχει επικεντρωθεί στη διέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου: ένα από τα 12 ζεύγη κρανιακών νεύρων που τρέχουν και στις δύο πλευρές του σώματος, επικοινωνώντας με τα περισσότερα όργανα στην πορεία.
Το πνευμονογαστρικό νεύρο ενεργοποιεί επίσης το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα, το οποίο επιβραδύνει τους ρυθμούς της καρδιάς και της αναπνοής, μειώνει την αρτηριακή πίεση και προάγει την πέψη για να χαλαρώσει το σώμα μετά από κρίσεις στρες.
Πολλαπλές αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υποστηρίζουν ότι διαφορετικοί τύποι θεραπείας με κρύο νερό μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την τόνωση του πνευμονογαστρικού νεύρου για τη μείωση του άγχους και την προώθηση καλύτερου ύπνου.
Υπάρχουν πραγματικά οφέλη από την κρυοθεραπεία;
Η αλήθεια είναι ότι, ενώ υπάρχουν στοιχεία που υποστηρίζουν μια σειρά από οφέλη, η εμπειρική έρευνα λείπει σε μεγάλο βαθμό. Υπάρχει ένας περιορισμένος αλλά αυξανόμενος αριθμός κυρίως μικρότερων μελετών που φαίνεται να υποδηλώνουν ότι η κρυοθεραπεία θα μπορούσε να είναι ευεργετική για την υγεία ενός ατόμου.
Προς το παρόν, απαιτείται περισσότερη έρευνα – ειδικότερα ελεγχόμενες μελέτες – για να προσδιοριστεί η αποτελεσματικότητα αυτών των θεραπειών, οι συνθήκες ή/και τα συμπτώματα που αντιμετωπίζουν καθώς και οι σωστές δόσεις για την επίτευξη αυτών των οφελών.
Ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι της θεραπείας με κρύο νερό;
Αν και η αυτοπειθαρχία και η συγκέντρωση είναι στα πιθανά οφέλη της κρυοθεραπείας, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι ακίνδυνη. Για παράδειγμα, η παρατεταμένη έκθεση σε κρύο νερό μπορεί να οδηγήσει σε κρυοπαγήματα (με τη μορφή εγκαυμάτων και φυσαλίδων), καθώς και εξανθήματα και δερματικούς ερεθισμούς.
Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε τραυματισμό από τον πάγο: βλάβη των νεύρων και των αιμοφόρων αγγείων που προκαλεί τον πόνο, το μυρμήγκιασμα και το μούδιασμα που σχετίζονται με την έκθεση στο κρύο.
Η κρυοθεραπεία μπορεί επίσης να έχει άλλες και σοβαρές επιπτώσεις στο καρδιαγγειακό σου σύστημα. Ενώ η υδροθεραπεία είναι συνήθως ασφαλής, υπάρχει ένας γνωστός κίνδυνος ότι η βύθιση του προσώπου σε κρύο νερό μπορεί να προκαλέσει καρδιακή αρρυθμία.
Επίσης, μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση και θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από συνεννόηση με γιατρό — ιδιαίτερα εάν είσαι ευαίσθητη σε καρδιακές παθήσεις, εγκεφαλικό ή άλλες αγγειακές παθήσεις.
Τέλος, στην έρευνα Eureka Health με όσους ζουν με Long Covid, το 12% των συμμετεχόντων ανέφεραν ότι παρουσίασαν κάποιο είδος παρενέργειας – με δύσπνοια και ζάλη/ίλιγγο να είναι οι πιο συχνές.