Ξεκινάμε με το αυταπόδεικτο πως δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Αυτό σημαίνει πως ότι πούμε σήμερα δεν αφορά τους πάντες ή έστω δεν τους αφορά σε κάθε στιγμή της ζωής τους.
Αν όμως θέλει ο καθένας μας να είναι ειλικρινής με τους άλλους, πρώτα θα πρέπει να είναι ειλικρινής με τον εαυτό του. Πως μπορείς στην τελική να έχεις κριτική άποψη για τα πάντα και τους πάντες, όταν δεν μπορείς να την έχεις για εσένα τον ίδιο;
Η μιζέρια είναι κάτι που απεχθάνομαι. Για όσους τη συσχετίζουν με τη στεναχώρια, τα προβλήματα, τις δυσχέρειες της ζωής, έχω να τους πω ότι κακώς το κάνουν. Όλοι θα στεναχωρηθούμε, θα κλάψουμε, θα πέσουμε στα πατώματα.
Σε όλους μας έχουν τύχει και θα τύχουν δυσκολίες που ο άλλος διπλά μας ούτε ξέρει, ούτε φαντάζεται. Η μιζέρια είναι κάτι διαφορετικό. Είναι η στάση που κρατάς απέναντι στη ζωή. Απέναντι στα προβλήματα και σε όσα σου φέρνει η ζωή χωρίς να σε ρωτήσει.
Οι μίζεροι άνθρωποι θα αρνηθούν τη μιζέρια τους. Μερικοί ίσως να μην κατανοούν καν πως η στάση τους είναι αρνητική. Τα ρίχνουν όλα στο πρόβλημα τους, στην κατάσταση που τους συνέβη. Και αυτές οι καταστάσεις τείνουν να πολλαπλασιάζονται.
Συνήθως όχι από μόνες τους αλλά από την αρνητική και μίζερη στάση μας. Πιστεύω πως όλοι κάποιες στιγμές της ζωής μας γινόμαστε μίζεροι. Αλλά δεν είμαστε όλοι ίδιοι.
Τι μας διαφοροποιεί από τους μίζερους ανθρώπους;
Οι μίζεροι άνθρωποι έχουν συνηθίσει να γκρινιάζουν, να είναι τα θύματα, πάντα σε όλες τις ιστορίες τους φταίει ένας άλλος. Δεν τους ακούς σχεδόν ποτέ να μιζεριάσουν λέγοντας: ήταν από δικό μου σφάλμα, έκανα μια τεράστια ανοησία.
Πάντα τους φταίει κάποιος, που θα είναι ο κακός ο λύκος στην ιστορία τους. Δεν προκάλεσαν, δεν συντήρησαν, ούτε ευνοήσαν μια αρνητική ιστορία. Τους φταίει ο καιρός, η βροχή, η μέρα και η νύχτα, μήπως φταίνε τα φεγγάρια που λέει και το άσμα.
Αυτό που μας διαφοροποιεί είναι το πόσο αφοπλιστικά ειλικρινείς είμαστε με τους εαυτούς μας. Το πόσο αυστηροί κριτές είμαστε με την ιστορία μας. Είμαστε αντικειμενικοί; Αποφεύγουμε να μας την «χαρίσουμε»; Ναι, και κάνουμε την αυτοκριτική μας, σκεφτόμαστε αρκετές φορές το τι συνέβη και αναλαμβάνουμε το μερίδιο της ευθύνης που μας αναλογεί.
Δε φοβόμαστε να εκτεθούμε και να δεχτούμε πως αυτό που συνέβη είναι αποτέλεσμα μιας αλυσιδωτής πράξης, που παίξαμε και εμείς σημαντικό ρόλο.
Μας ξεχωρίζει επίσης η συνολική μας στάση, το πως θα είμαστε μετα. Αν την επόμενη μέρα είναι κάτι που μπορεί να αλλάξει θα το αλλάξουμε. Ζητώντας συγνώμη, κυνηγώντας την επαφή, πηγαίνοντας κατευθείαν στο πρόβλημα. Αν δεν μπορεί να αλλάξει, πάλι το αντιμετωπίζουμε και ψάχνουμε να βρούμε λύσεις.
Μερικές φορές υπάρχουν μόνο απαντήσεις και όχι λύσεις, αυτό όμως είναι αρκετό. Δεν αρκεί μια συγνώμη, αλλά απαιτείται μια εξήγηση. Στην τελική τι να την κάνεις μια ψεύτικη συγνώμη, αν δεν υπάρχει κατανόηση του σφάλματος;
Πως να κατανοήσεις το λάθος σου;
Μα φυσικά βλέποντας την κατάσταση αντικειμενικά. Προσοχή: όχι να τη δεις όπως σε βολεύει εσένα, όχι όπως νομίζεις ότι έγιναν τα πράγματα. Μη στρουθοκαμηλίζεις, μη τρέχεις μακριά, συγκεντρώσου και βρες το πρόβλημα. Ίσως έτσι να βρεις και τη λύση.
Συζήτησε, πες την αλήθεια σου, εκφράσου. Μιζεριάζεις με κάτι που οι άλλοι δεν κατάλαβαν για σένα, αλλά δεν αντιλαμβάνεσαι ότι είναι δική σου ευθύνη να το εξηγήσεις. Και όχι ευθύνη των άλλων να μαντέψουν τα πάντα για σένα.
Μη κρύβεσαι πίσω από διφορούμενα μηνύματα. Ούτε από ουδέτερες απαντήσεις του τύπου: «Τί έχεις; Τίποτα όλα καλά…». Και έχεις την απαίτηση μετά, να σε καταλάβουν, να σου ζητήσουν συγνώμη και εσύ ως μεγάλη καρδιά που είσαι, να τους συγχωρέσεις.
Σε ποιο συννεφάκι ζεις; Θα σου πω και κάτι άλλο: αν δεν έχεις το θάρρος να πεις τι σε ενόχλησε, τότε άκου. Πραγματικά όμως να ακούσεις, λέγεται ενεργητική ακρόαση. Δώσε προσοχή στον συνομιλητή σου, κατανόησε όσα σου λέει και νιώθει. Μη διακόπτεις, μην προσπαθείς αμέσως να χωθείς, παρά άκου επιτέλους.
Αν η ενεργητική ακρόαση είχε βαθμολογία, θα αποτυγχάναμε καθημερινά. Γονείς που δεν ακούν τα παιδιά τους, αλλά ακούν αυτό που θέλουν και απαντούν αυτό που επιθυμούν να γίνει. Μεγαλώνουν θυμωμένα και αδιάφορα παιδιά, γιατί δεν ακούν.
Φιλικές, συγγενικές, προσωπικές σχέσεις που διακόπτονται γιατί δεν ακούμε. Σου λέει ο άλλος: μην αργήσεις ξανά, μη με ξεχάσεις, σε παρακαλώ βοήθησε με εγκαίρως σε αυτό που χρειάζομαι. Τι ακούει η απέναντι πλευρά συνήθως; Το παρακαλητό, την ικεσία για βοήθεια, το πόσο μεγάλη ανάγκη τους έχουν. Νιώθουν μεγάλοι με τον εαυτό τους γιατί θα στηρίξουν κάποιον ή επειδή απλά θα φτάσουν στην ώρα τους.
Τίποτα δεν είναι δεδομένο, ούτε καν η αλάθητη σκέψη μας.
Απογοητεύονται οι μίζεροι άνθρωποι γιατί τελικά έμειναν μόνοι στο τέλος. Τους παράτησαν, δεν τους βοήθησαν, δεν ήταν εκεί κανείς. Δεν μπαίνουν στη διαδικασία να αναρωτηθούν: εγώ ήμουν εκεί για αυτό το άτομο, με τον τρόπο που το είχε ανάγκη; Μήπως ήμουν εκεί με τον υπεροπτικό τρόπο που βόλευε εμένα; Μήπως δεν άκουγα και μιλούσα συνεχώς; Αγνόησα τα σημάδια, τα σήματα που μου έστειλαν; Φυσικά και όχι, τα έκαναν όλα υπέροχα απλά όλοι τους πλήγωσαν χωρίς λόγο. Γιατί είπαμε, δεν φταίνε ποτέ.
Μη θεωρείται δεδομένο πως είστε σωστοί, υπέροχοι, αλάθητοι. Δε σημαίνει πως θέλω να είστε γεμάτοι ενοχές και να νιώθετε συντρίμμια. Θέλω να είστε ειλικρινείς, να αναζητήσετε την ισορροπία, να πάτε ένα βήμα πιο βαθιά στο πρόβλημα. Δουλέψτε με τον εαυτό σας, ακούστε τον, ακούστε και τους άλλους.
Ακούγοντας τότε θα διαπιστώσετε πως αυτό που εσείς νομίζατε πως συνέβη, ήταν ακριβώς αυτό. Δηλαδή το νομίζατε, κάτι άλλο συνέβη πραγματικά. Πόσες φορές λέτε: είμαι σίγουρος/η πως θα κάνει εκείνο ή ότι θα πράξει κάτι άλλο; Η σιγουριά θα μας φάει, γίναμε ξαφνικά όλοι προφήτες και προβλέπουμε το μέλλον;
Αν έχεις έγκυρες προφητικές ικανότητες χρησιμοποίησε τις στο να φτιάξεις τα πράγματα. Αρκετά δύσκολα περνάμε ήδη ο καθένας μας. Επιλέγουμε μερικοί να απαντάμε με χαμόγελο, να έχουμε θετική αύρα και αισιοδοξία για το αύριο.
Επιλέγετε εσείς να είστε κακομούτσουνοι και κατηφείς, λες και ήρθε το τέλος του κόσμου. Όπου και πάλι δεν κάνετε κάτι για αυτό, απλά αφήνετε το δράμα και τη μιζέρια να σας καταπνίξει. Επιλογή σας, γούστο και καπέλο σας.
Να σας πω όμως κάτι; Αν δεν είστε μέρος της λύσης, τότε πιθανόν είστε μέρος του προβλήματος. Πάρτε τα προβλήματα σας και αφήστε εμάς να ζήσουμε χαμογελώντας.
Σύνταξη και επιμέλεια κειμένου: Βογιατζής Ηλίας
Email επικοινωνίας: iliasvogiatzis@gmail.com