Αποκαλύπτουμε τα μυστικά της οστεοπόρωσης!
Η οστεοπόρωση είναι πάρα πολύ συνηθισμένη (υπολογίζεται ότι πάσχουν έως και ένα εκατομμύριο άτομα στη χώρα μας), αλλά υπάρχουν πολλά ερωτηματικά γύρω από αυτήν.
Με τη βοήθεια του ομότιμου καθηγητή Ορθοπεδικής-Μεταβολικών Νοσημάτων Γιώργου Λυρίτη, προέδρου του Ελληνικού Ιδρύματος Οστεοπόρωσης (ΕΛΙΟΣ), «ΤΑ ΝΕΑ» απαντούν σε μερικά από τα σημαντικότερα.
Είναι πρόβλημα μόνο των γυναικών;
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα επιδημιολογικά στοιχεία, 400.000 άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών στην χώρα μας έχουν ιστορικό οστεοπορωτικού κατάγματος. Σχεδόν ο ένας στους πέντε ασθενείς (75.000 άτομα) είναι άντρες, συνεπώς η οστεοπόρωση δεν αποτελεί γυναικείο «προνόμιο».
Είναι ασφαλής η κατανάλωση γαλακτοκομικών για την πρόληψή της;
Τα τελευταία χρόνια διεθνείς ερευνητικές ομάδες έχουν αναφέρει πως υπάρχει πιθανότητα αύξησης των εμφραγμάτων σε άτομα με υπερβολική πρόσληψη ασβεστίου (πάνω από 1.500 mg την ημέρα). Ωστόσο, στην Ελλάδα η μέση πρόσληψη ασβεστίου δεν υπερβαίνει τα 400-500 mg την ημέρα (αντιστοιχούν σε περίπου 1,5 ποτήρι γάλα), επομένως δεν υπάρχει κίνδυνος.
Παίρνω καθημερινά φάρμακο για τις καούρες. Θα πάθω οστεοπόρωση;
Τόσο τα φάρμακα που δεσμεύουν τα οξέα του στομάχου, όσο και εκείνα που αναστέλλουν την έκκρισή τους, αυξάνουν την συχνότητα εμφάνισης οστεοπορωτικών καταγμάτων στις ηλικίες άνω των 50 ετών, όταν λαμβάνονται καθημερινά και σε μακροχρόνια βάση (πάνω από 1 έτος). Επιπλέον, εμποδίζουν την δράση των αντιοστεοπορωτικών φαρμάκων, όταν λαμβάνονται την ίδια μέρα με αυτά.
Επομένως, οι ασθενείς με οστεοπόρωση δεν πρέπει να τα λαμβάνουν συνεχώς, αλλά σε έκτακτες περιπτώσεις (συνιστάται συνεργασία του γιατρού για την οστεοπόρωση με τον γαστρεντερολόγο).
Έχει σχέση η οστεοπόρωση με την χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια;
Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) αποτελεί κατ’ εξοχήν παράγοντα κινδύνου για οστεοπόρωση, το ίδιο και το κάπνισμα, που αποτελεί την κύρια αιτία της. Έχει υπολογιστεί ότι η ΧΑΠ από μόνη της αυξάνει κατά 20% τον κίνδυνο εκδήλωσης οστεοπορωτικού κατάγματος, ενώ η αύξηση είναι μεγαλύτερη όταν ο πάσχων από ΧΑΠ ακολουθεί μακροχρόνια αγωγή με κορτικοστεροειδή (κορτιζόνη). Και εδώ απαιτείται συνεργασία του γιατρού της οστεοπόρωσης με τον πνευμονολόγο.
Επηρεάζει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης η θεραπεία για καρκίνο του μαστού;
Η μακροχρόνια λήψη αναστολέων της αρωματάσης, μιας ομάδας φαρμάκων για τον ορμονοεξαρτώμενο καρκίνο του μαστού, συνοδεύεται συχνά από οστεοπόρωση και οστεοπορωτικά κατάγματα.
Γι’ αυτό συνιστάται προληπτικός έλεγχος για οστεοπόρωση πριν από την έναρξη της λήψης τους, ούτως ώστε να αρχίσει προφυλακτική θεραπεία με αντιοστεοπορωτικά φάρμακα, εάν είναι αναγκαίο, και επανέλεγχος αναλόγως με την περίπτωση.
Χρειάζεται θεραπεία η οστεοπενία;
Άλλοτε ναι και άλλοτε όχι, διότι η θεραπεία δεν δίνεται με βάση την οστική πυκνότητα, αλλά με βάση τον κίνδυνο οστεοπορωτικού κατάγματος. Ο κίνδυνος αυτός υπολογίζεται με έναν ειδικό μαθηματικό αλγόριθμο που λέγεται FRAX και συνυπολογίζει διάφορους παράγοντες (λ.χ. οστική πυκνότητα, φύλο ηλικία, ύψος, βάρος, ατομικό και οικογενειακό ιστορικό καταγμάτων, κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ, άλλα νοσήματα κ.λπ.).
Αν το FRAX δείξει πιθανότητα οστεοπορωτικού κατάγματος πάνω από 20%, χορηγείται θεραπεία. Σημειώνεται ότι τα μισά από τα οστεοπορωτικά κατάγματα που καταγράφονται στη χώρα μας δεν εκδηλώνονται σε άτομα με οστεοπόρωση, αλλά με οστεοπενία, δηλαδή με οστική πυκνότητα στα όρια του κατώτερου φυσιολογικού.
Το FRAX πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 1-2 χρόνια.
Επιτρέπονται τα οδοντικά εμφυτεύματα στα άτομα που κάνουν θεραπεία για οστεοπόρωση;
Μία από τις κατηγορίες των φαρμάκων για την οστεοπόρωση, τα επονομαζόμενα αμινοδιφωσφονικά, συσχετίζονται με μία επιπλοκή που λέγεται οστεονέκρωση της γνάθου.
Η επιπλοκή αυτή είναι σπάνια στους ασθενείς που παίρνουν μόνο διφωσφονικά για οστεοπόρωση (περίπου 1 περιστατικό ανά 100.000 ασθενείς), αλλά πιο συχνή αν τα παίρνουν σε πολλαπλάσιες δόσεις και για άλλα νοσήματα (π.χ. πολλαπλούν μυέλωμα), έχουν κακή υγιεινή στόματος ή/και παίρνουν ταυτοχρόνως κορτιζόνη (σε αυτές τις περιπτώσεις ο κίνδυνος φτάνει έως 5%).
Συνεπώς, απαιτείται συνεργασία του οδοντιάτρου με τον θεράποντα για την οστεοπόρωση όταν πρόκειται να τοποθετηθούν «βιδωτά δόντια», όπως τα λένε οι ασθενείς.
Βογιατζής Ηλίας
Πηγή: tanea.gr / Γράφει: Ρούλα Τσουλέα