Το σημερινό άρθρο δεν αφορά τις εκλογές, ούτε τους υποψήφιους σε αυτές. Εννοώ δεν τους αφορά ως προεκλογικό μήνυμα, ούτε προσπαθώ να προωθήσω κάποια κομματική πλευρά. Το άρθρο έρχεται να λειτουργήσει ως υπενθύμιση για όποιον καταφέρει και βγει νικητής των εκλογών του 2023. Γιατί τα άτομα με αναπηρίες περιμένουν κάτι σημαντικό να αλλάξει από το 2019. Όπως περίμεναν να αλλάξει το 2015, το 2012, το 2009. Όπως ελπίζαμε πως κάτι θα αλλάξει στην Ελλάδα με τις εκλογές του 2004. Τότε με τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η μόνη μεγάλη ευκαιρία που είχε μέχρι και σήμερα η χώρα να γίνει προσβάσιμη. Και έγινε, κράτησε όμως λίγες εβδομάδες μόνο.
Δυο δεκαετίες και τα λόγια ήταν πολλά. Δεν πάω πιο πίσω, όχι γιατί δεν είχαν ευθύνη εκείνες οι κυβερνήσεις. Αλλά γιατί ούτε καν είχαν μπει στη διαδικασία να αναγνωρίσουν τα ίσα δικαιώματα των ΑμεΑ. Ανάπηροι; Ποιοι είναι αυτοί που μας χαλάνε τη βιτρίνα; Τι θέλουν τώρα εδώ μπροστά σε τόσο κόσμο; Βλέπεις, το θέμα της αναπηρίας δεν «πουλούσε» τότε, ούτε καν ως δακρύβρεχτη είδηση. Τα Χριστούγεννα μόνο σε κάτι θλιβερά ρεπορτάζ και έξω από την πόρτα των ζητημάτων που αφορούν ολόκληρη την κοινωνία μας.
Τα τελευταία 20 χρόνια η Ελλάδα μας συνεχίζει να πηγαίνει μπρος προς τα πίσω.
Ναι το ξέρω, η φράση είναι κλισέ, αλλά αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Κάνουμε δυο βήματα μπρος λόγω των πιέσεων από την Ευρωπαϊκή Ενώση και 1.5 βήμα πίσω. Κατασκευάζονται νόμοι, ψηφίζονται νομοθεσίες για ίσα δικαιώματα των ΑμεΑ στην Ελλάδα. Και το αποτέλεσμα είναι σχεδόν μηδενικό. Οι αλλαγές ελάχιστες, στοιχειώδεις και ούτε καν πάνω από το μέσο όρο της Ευρώπης δε μας ανεβάζουν. Δε θα μακρηγορήσω, με απλά καθημερινά παραδείγματα θα σας εξηγήσω τι εννοώ.
- Η προσβασιμότητα σε όλα τα κτίρια δεν είναι μέχρι σήμερα ανύπαρκτη. Φτάσαμε στο 2023 και μόλις τον περασμένο μήνα μια ανανεωμένη πολεοδομική νομοθεσία δίνει τις οδηγίες από το Υπουργείο Περιβάλλοντος ώστε να εξασφαλίζεται η προσπελασιμότητα των ατόμων με κινητικούς περιορισμούς. Εννοείται πως το είχαν δοκιμάσει και στο παρελθόν, πως θεωρητικά θα υπήρχαν κυρώσεις, πρόστιμα δεν είδαμε ποτέ να πληρώνονται. Γιατί απλά όλα αναβάλλονται.
- Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα με τα δικαιώματα των ΑμεΑ στην Ελλάδα. Όλο αναβάλλονται λες και δε μιλάμε για ανθρώπους. Όχι τώρα, τι είναι αυτά που λες; Ας αναβάλλουμε τις ζωές του 10% του πληθυσμού της χώρας. Τα κατάφεραν μέχρι σήμερα, μπορούν μερικά χρόνια ακόμα να περιμένουν. Η ζωή τους μια αναβολή, μια υπόσχεση που δεν τηρήθηκε ποτέ. Οι νόμοι δε μας λείπουν, η εφαρμογή τους δε ξεκινά ποτέ.
- Στο πλάι, στα χαρτιά προς επανεξέταση όλα τα ζητήματα που αφορούν την αναπηρία. Το δύσκολο ζήτημα που ο ένας ρίχνει το μπαλάκι στον άλλον. Αντί να δημιουργηθεί ένας ανεξάρτητος φορέας, που θα ασχολείται μόνο με τα θέματα αναπηρίας και δε θα αλλάζει με την εκάστοτε κυβερνητική αλλαγή. Ένας φορέας σοβαρός, αξιόπιστος, ακέραιος και ανεπηρέαστος.
- Αντ’ αυτού έχουμε φορείς που μέχρι σήμερα αναφέρουν τα άτομα με αναπηρία ως άτομα με ειδικές ανάγκες και ότι άλλο λάθος ορισμό φανταστείτε. Στην εποχή που θα μπορούσαν να αναζητήσουν στο διαδίκτυο τη σωστή απάντηση, δεν τους νοιάζει. Με υπαλλήλους που δεν έχουν καμία γνώση του αντικειμένου αναπηρία, να στο παίζουν έξυπνοι. Δημόσιοι υπάλληλοι που εκτός Δημοσίου ούτε χαρταετό δε ξέρουν να πετάνε. Ναι, είμαι σίγουρος ότι θα υπάρχουν εξαιρέσεις. Αλλά δεν μπορεί ενα εκατομμύριο ανάπηροι να βασίζονται στις εξαιρέσεις, φτάνει επιτέλους!
- Όπως φτάνει με την ελεημοσύνη. Τα άτομα με αναπηρίες δε ζητούν μόνο επιδόματα. Θα ήθελαν πρόσβαση στην εργασία, στην υγεία, στη μόρφωση και την εκπαίδευση. Έπρεπε ήδη να έχουν την ανεξαρτησία τους στην καθημερινότητα, να μπορούν να ζουν και να κυκλοφορούν ελεύθεροι. Όπως συμβαίνει ήδη σε εκατοντάδες πόλεις σε όλο τον πλανήτη. Δεν είναι σενάριο φαντασίας, δεν είμαστε η Ελλάδα ένας πλανήτης από μόνοι μας. Δείτε λίγο πέρα από το παράθυρο σας, ανοίξτε τα μάτια και τα αυτιά σας.
- Σε χώρες που τα άτομα με αναπηρία δε ζουν με επιδόματα αλλά από την εργασία που προσφέρουν. Έχοντας την πρόσβαση στις υπηρεσίες άμεσα. Μπορούν να βγουν και να μετακινηθούν με ασφάλεια στην πόλη που ζουν.
- Σε αντίθεση με εμάς που θα πέσεις πάνω σε πέτρες, χαλασμένα πεζοδρόμια, μπλοκαρισμένες διαβάσεις, προσωρινές κατασκευές. Πάνω σε τραπεζοκαθίσματα, ομπρέλες, επεκτάσεις μπαρ, σε βιαστικούς σερβιτόρους και αγενείς πελάτες. Αν είσαι τυφλός, κωφός, αυτιστικός, παχύσαρκος, δεν έχεις δικαίωμα να βγεις έξω. Που θες να πας; Δε χωράς, δε βλέπεις, έχεις και το θράσος να θέλεις να κυκλοφορήσεις;
- Άντε και κυκλοφόρησες, θέλεις να παρκάρεις και στη θέση των ΑμεΑ; Πλάκα κάνεις, αυτό σημαίνει το μπλε σηματάκι; Δηλαδή δεν μπορεί να παρκάρει ο μαντράχαλος που βαριέται να περπατήσει 10 μέτρα παραπάνω; Και κάνει το νταή με την κοπελιά από δίπλα, που δε βγάζει μιλιά, να του πει έστω ένα: πάρκαρε το αγάπη μου πιο δίπλα, δε θα λιώσουν τα τακούνια μας.
Γιατί δεν είναι θέμα τακουνιού, αλλά νοοτροπίας και σεβασμού.
Αύριο θέλω να με θυμηθείς γιατί αρκετά χρόνια τώρα με έχεις ξεχάσει. Δεν με ενδιαφέρουν οι προεκλογικές σου δεσμεύσεις, ούτε από ποια πλευρά κοιμάσαι. Ούτε θα έπρεπε να σε ενδιαφέρει αν σε ψήφισα εγώ και όλο μου το σοι. Είσαι πλέον εκεί εκλεγμένος/η για να κάνεις μια δουλειά. Να εξυπηρετήσεις τον Έλληνα πολίτη. Μπορεί να είμαι ανάπηρος αλλά είμαι και εγώ πολίτης αυτής της χώρας. Και αν δεν ήμουν, πάλι έχω δικαίωμα να έρθω ως επισκέπτης και να μην έχω φάει τα μούτρα μου στα σπασμένα πεζοδρόμια και στα τσιμέντα.
Που είναι η φιλοξενία σε αυτή τη χώρα που ζει κυριολεκτικά από τον τουρισμό και το συνάλλαγμα; Γιατί δεν κυκλοφορούν περισσότερα αμαξιδία, βακτηρίες, άτομα με σκύλους-οδηγούς; Πότε θα γίνει η Ελλάδα μια χώρα για όλους και όχι για όσους, προς το παρόν, δεν είναι ανάπηροι; Δώστε πρόσβαση στη μάνα με το καρότσι μωρού, στον ηλικιωμένο με το καλάθι-καροτσάκι για τη λαϊκή. Πρόσβαση στα παιδιά που μεγαλώνουν με αναπηρία και τώρα μαθαίνουν πως να επιβιώνουν στις άγριες πόλεις μας. Από αύριο λοιπόν θέλω να τους σκεφτείς όλους αυτούς, ασχέτως με το αν σε ψήφισαν ή όχι. Δείξε μου ότι είσαι άνθρωπος και όχι ένα σαλιωμένο φακελάκι μέσα σε ένα παλιό εκλογικό κουτί.
Σύνταξη, επιμέλεια κειμένου: Βογιατζής Ηλίας
Email: iliasvogiatzis@gmail.com