Υπάρχουν σημαντικές και όχι τόσο σημαδιακές παγκόσμιες ημέρες. Κάποιες τις γιορτάζουμε γιατί έχουν ενδιαφέρον, είναι ενημερωτικές, προωθούν ένα μήνυμα που αξίζει να ακουστεί. Κάποιες άλλες είναι περισσότερο σημαντικές γιατί αγγίζουν μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού.
Γιατί ανταποκρίνονται σε κοινωνικές ανάγκες που υστερούμε ως πολίτες. Υπάρχουν και οι κρίσιμες και σημαδιακές ημέρες. Που δεν είναι απλά θέμα γιορτής, ενημέρωσης ή επαγρύπνησης. Είναι ημέρες που τιμούμε, αναγνωρίζουμε και ενισχύουμε θεσμούς που μας κάνουν καλύτερους. Σαν ανθρώπους, σαν πολίτες αυτού του πλανήτη, σαν ψυχές που συγκατοικούμε παρέα.
Την παγκόσμια ημέρα της Γυναίκας, τη θεωρώ μια από τις πιο σημαντικές ημέρες του χρόνου. Ένας θεσμός που με το πέρασμα του χρόνου επιτέλους βρίσκει το πραγματικό του νόημα. Ο λόγος λοιπόν, για την 8η Μαρτίου, η ημέρα που είναι αφιερωμένη σε όλες τις γυναίκες! Τι υπάρχει όμως πίσω από μια ημερομηνία σαν αυτή; Που για πολλά χρόνια γιορτάζονταν με κάπως «αχάριστο» τρόπο θα έλεγα.
Η ανούσια ετήσια έξοδος;
Όταν αναφερόμασταν στην Ημέρα της Γυναίκας, πριν από 2-3 δεκαετίες, το μυαλό μας πήγαινε στη διασκέδαση. Η βραδιά που οι γυναίκες θα βγουν έξω να διασκεδάσουν. Αν είναι παντρεμένες ή σε σχέση, θα αφήσουν τον σύντροφο στο σπίτι και θα βγουν με τις φίλες τους. Αν έχουν και παιδιά, θα τα κρατήσει απόψε ο άντρας, γιατί η γυναίκα του σπιτιού(!) θα βγει να περάσει καλά. Με τις φίλες, τις γειτόνισσες, τις συνάδελφους από τη δουλειά. Βόλτα σε ταβέρνες και εστιατόρια. Σε μπαρ και κλαμπ που είχαν (και έχουν) ξεχωριστές εκδηλώσεις για τη συγκεκριμένη βραδιά. Θα το κάψουμε απόψε κορίτσια!
Να λοιπόν τα ποτά και τα σφηνάκια, ήρθαν και τα ξημερώματα. Από τα νυχτερινά κέντρα πάμε μπουζούκια. Μια βραδιά την έχουμε δική μας. Από αύριο και πάλι σκλαβωμένες στο σπίτι, ως η γυναίκα του σπιτιού που τόνισα προηγουμένως! Από αύριο μαγείρεμα, καθάρισμα, χλωρίνη και τζάμια. Από αύριο επιστροφή στη ρουτίνα για ένα χρόνο ακόμα. Άλλωστε στη γιορτή της μαμάς, απλά θα πάρεις σοκολατάκια και κάρτες ξανά, όπως και πέρσι. Σε ενοχλεί, σε πονάει, αλλά δε το λες. Δεν μιλάς που σε αναγκάζουν να γιορτάζεις μια φορά το χρόνο. Μέχρι που επιτέλους κατάλαβες πως η 8η Μαρτίου είναι πολλά περισσότερα!
Ο αγώνας για ισότητα!
Η προσωπική μου αντίληψη είναι πως ξεκινήσαμε να κατανοούμε τι ακριβώς σημαίνει η συγκεκριμένη ημέρα αργά. Κάπου εκεί στα τέλη της δεκαετίας 2000-2010. Μπορεί από πριν και πάντα να γίνονταν μια αναφορά στου αγώνες που έδωσαν οι γυναίκες αλλά μέχρι εκεί. Ήταν μια απλή αναφορά. Λίγα για το δικαίωμα ψήφου, λίγα για το δικαίωμα στην εργασία, πολύ λιγότερα για το δικαίωμα στην ίση αμοιβή. Όλα ήταν ροζ, γιατί έτσι το επέλεξαν οι άντρες, που κράτησαν το μπλε. Ας μιλήσουμε για το: πως οι γυναίκες καλό είναι που ψηφίζουν, που δουλεύουν, που συνεισφέρουν στην κοινωνία μας. Είδατε τι καλοί που είμαστε οι άντρες; Μιλάμε για την κοινωνία μας(τονίζουμε τον πληθυντικό) αλλά όταν υποχωρούμε για χατίρι της άλλης πλευράς είναι ενικός.
Επιλεκτική μνήμη όταν πρόκειται για βασικές γνώσεις κοινωνιολογίας; Ακόμα και σήμερα οι άντρες νιώθουν πως είναι ανώτεροι. Ως φύλο, ως είδος, ως εξυπνάδα, ως σωματότυπος. Είναι πιο δυνατοί, πιο ισχυροί οι άντρες, αυτοί οι ατρόμητοι που κλαίνε με πυρετό 37.2! Θέλουν να τα βάλουν με το αδύναμο φύλο. Αυτό που δουλεύει ακόμα και όταν λέει ότι ξεκουράζεται; Εργαζόμενες μητέρες που μεγαλώνουν παιδιά, καθαρίζουν και μαγειρεύουν μέσα στο ίδιο 24ωρο. Αδύναμο φύλο, αυτό που γεννά ζωή και φέρνει στον κόσμο τη συνέχεια του ανθρώπινου είδους. Που αν μπορούσε ο άντρας να τεκνοποιήσει, θα ήταν άραγε αντεστραμμένοι οι ρόλοι; Αδύναμο φύλο, γιατί ο άντρας μόνο μπορεί να καρφώσει ένα πίνακα ή να κατεβάσει τις κουρτίνες.
Η ενημέρωση που γίνεται πλέον είναι για να αφυπνίσει και τα δύο φύλα. Στους άντρες να θυμίσει πως πρέπει να κατέβουν από τον θρόνο που μόνοι τους έχουν χτίσει. Στις γυναίκες πως η παγκόσμια ημέρα δεν είναι μια νύχτα στα μπουζούκια. Σε όλους μας, να τονίσει πως ο μόνος τρόπος για να επιβιώσουμε, είναι μέσω της αρμονικής συμβίωσης. Και όχι αυτής της αγριότητας που ζούμε εδώ και αιώνες.
Ο θάνατος σου δεν είναι η ζωή μου!
Χαίρομαι που ο 21ος αιώνας θα καταρρίψει κάθε τι παλιό και κατεστημένο. Να δοθεί ένα τέλος στη βία και την καταπίεση των γυναικών. Όλες οι αποκαλύψεις των τελευταίων ετών συγκλίνουν στο ότι η κοινωνία μας πρέπει να γκρεμίσει τις βάσεις τις και να τις ξαναχτίσει. Βιασμοί, σεξουαλικοί εκβιασμοί και κακοποιήσεις, γάμοι ανήλικων κοριτσιών, σκλάβες ακόμα και εν έτει 2021. Συζητήσεις για το αν αξίζει η ζωή μιας Ασιάτισσας περισσότερο ή λιγότερο; Για το αν η μαύρη(μην περιμένεις να την πουν έγχρωμη) είναι γυναίκα και αυτή; Για το αν οι γυναίκες στις αραβικές χώρες έχουν το δικαίωμα να διαδηλώσουν; Το δικαίωμα να επιλέξουν για τη ζωή τους;
Η υποκρισία σε πολλές χώρες αγγίζει τη γελοιότητα. Η 8η Μαρτίου στη Ρωσία έχει καθιερωθεί ως εθνική αργία από το 1917. Παρόλα αυτά η θέση της γυναίκας στη κοινωνία είναι καταπιεσμένη και υπο-κατηγοριοποιημένη. Το ίδιο ισχύει και σε άλλες χώρες, που την έχουν καθιερώσει ως αργία. Αφγανιστάν, Κούβα, Καμπότζη, Ουκρανία, Τουρκμενιστάν, Ουγκάντα, Ζάμπια. Για μια ημέρα το χρόνο γιορτάζουν τα θύματα, σε κράτη που οι γυναίκες είναι πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Η ίδια υποκρισία και σε χώρες που οι γυναίκες πληρώνονται λιγότερο, έχουν μειωμένα δικαιώματα και κοινωνικά δεν απολαμβάνουν τον ίδιο σεβασμό.
Όσο υπάρχουν ακόμα χώρες που οι γυναίκες τιμωρούνται με λιθοβολισμό(Αφγανιστάν) ή με δημόσιο διασυρμό(σε κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ), θα αγωνιζόμαστε για τα δικαιώματα των γυναικών. Ο θάνατος μιας γυναίκας, μόνο και επειδή είναι γυναίκα, είναι από τις πιο χυδαίες ανθρώπινες πράξεις. Πως μπορεί να σκοτώνεις μια γυναίκα για να νιώσεις καλύτερα εσύ; Πως μπορείς να βάζεις χέρι, να χουφτώνεις στο λεωφορείο ένα νέο κορίτσι; Να είσαι τόσο φτηνός απέναντι στην κόρη σου, την ανιψιά σου, τη γυναίκα σου, τη μάνα σου;
Ημέρα τιμής, σεβασμού, ανθρωπιάς και αλληλεγγύης.
Για εμένα η 8η Μαρτίου σημαίνει πολλά. Μεγάλωσα σε ένα σπίτι με 4 γυναίκες, τη μανά μου και τις 3 αδερφές μου. Ωρίμασα με αξιόλογες γυναίκες γύρω μου, στο φιλικό και στενό περιβάλλον μου. Θαυμάσιες γυναίκες που έζησα, ταξίδεψα, δούλεψα, συνεργάστηκα, πέρασα χρόνο μαζί τους. Σέβομαι τις γυναίκες γιατί σέβομαι τον άνθρωπο, όλους τους ανθρώπους. Επίσης, η τύχη το έφερε πριν 25 χρόνια στις 8 Μαρτίου, να ξεκινήσω την πρώτη μου ραδιοφωνική εκπομπή. Στην ουσία ήταν η ημέρα που έγινε η μύηση μου στη δημοσιογραφία, χωρίς να το συνειδητοποιώ τότε. Αργότερα συνέβησαν και άλλα προσωπικά γεγονότα, πάντα στην ίδια ημερομηνία.
Σαν να μου έλεγε η μοίρα, αν ήμουν μοιρολάτρης, πως αυτή η ημέρα είναι σημαδιακή για εμένα. Αγαπώ τις γυναίκες, θεωρώ πως δεν θα υπήρχαμε χωρίς αυτές. Όχι ως ύπαρξη αλλά ως εξελικτικά ανεπτυγμένα όντα. Ως υπάρξεις, είμαστε αναγκαία και τα δυο φύλα, βιολογικά μιλώντας πάντα. Σήμερα λοιπόν αγκάλιασε, φίλησε, πάρε τηλέφωνο ή βιντεοκλήση τις γυναίκες της ζωής σου. Κάντε το και οι γυναίκες μεταξύ σας, μην είστε ψηλομύτες, χαριτωμένα το λέω.
Παράλληλα μη ξεχνάτε πως για να είμαστε ως κοινωνία εδώ σήμερα, χιλιάδες γυναίκες αγωνίστηκαν. Έχασαν τη ζωή τους για να μπορούμε να φωνάζουμε εμείς περί δικαιοσύνης και ίσων δικαιωμάτων. Το #metoo έχει μεγαλύτερη δύναμη από όσο του καταλογίζουμε ακόμα. Είμαι βέβαιος πως η ιστορία θα το αναγνωρίσει ως σύμβολο αλλαγής σε 100 χρόνια από τώρα. Μαζί λοιπόν όλοι μας, ενωμένοι. Μακριά από τις γελοιότητες του τύπου «άλλο ο άντρας και άλλο η γυναίκα». Είμαστε ίσοι και αξίζουμε περισσότερα όταν συνεργαζόμαστε. Όταν δημιουργούμε υγιείς δεσμούς και όχι δεσμά.
Σύνταξη, έρευνα, επιμέλεια κειμένου: Βογιατζής Ηλίας για newsitamea.gr