Συναντάς στο δρόμο τυχαία έναν άντρα που έχει έντονα κενά στο τριχωτό της κεφάλης ή στα φρύδια. Πέφτεις πάνω σε μια γυναικά της οποίας λείπουν τούφες ολόκληρες από τα μαλλιά της. Αναρωτιέσαι τι μπορεί να συνέβη ή ότι είναι αλωπεκίαση. Ίσως ότι έμπλεξε σε καυγά ή του/της ξύρισαν το κεφάλι για κάποια επέμβαση. Θα φανταζόσουν όμως ποτέ ότι το προκάλεσαν μόνοι τους στον εαυτό τους; Ότι κυριολεκτικά ξερίζωσαν τις τρίχες από το κεφάλι τους, από τα φρύδια τους ή από άλλα απόκρυφα σημεία του σώματος τους; Δυστυχώς αυτή είναι η αλήθεια για μια μερίδα του πληθυσμού παγκοσμίως που κινείται μεταξύ του 0,6% έως 4%!
Η ασθένεια ονομάζεται τριχοτιλλομανία και ορίζεται ως μια πρωταρχικά ψυχιατρική κατάσταση η οποία οδηγεί τους ασθενείς στην ακατανίκητη έλξη να θέλουν να ξεριζώσουν τις τρίχες τους. Η ψυχική αυτή διαταραχή τους οδηγεί στην επαναλαμβανόμενη εκρίζωση της τρίχας από το κεφάλι και όχι μόνο. Κατά τη διάρκεια της πράξης νιώθουν μια ικανοποίηση, μια ανακούφιση και ευχαρίστηση με αποτέλεσμα να μη μπορούν να σταματήσουν.
Αρκετοί από αυτούς δεν αναγνωρίζουν ότι έχουν πρόβλημα και συνηθέστερα ζητάνε τη συμβολή ενός δερματολόγου ή βρίσκονται σε άρνηση και ψάχνουν να αιτιολογήσουν ιατρικά το πρόβλημα τους. Κάποιες φορές δεν είναι πρόθυμοι να αποδεχτούν την ασθένεια τους κάτι που αποτελεί πρόβλημα στην προσπάθεια θεραπείας. Άλλες φορές δεν γνωρίζει καν το ίδιο το άτομο ότι προκάλεσε την απώλεια μαλλιών και τις εκδορές στο κεφάλι και στο σώμα, στην προσπάθεια αφαίρεσης τριχών
Η εμφάνιση της ασθένειας είναι μεταξύ 9 έως 13 ετών. Πιο σπάνια μπορεί να εμφανιστεί σε παιδιά έως 5 ετών και οι γονείς το αντιλαμβάνονται ως παιχνίδι του παιδιού με τα μαλλιά του. Κάνει την εμφάνιση της μετά από μια στρεσογόνο περίοδο ή κατάσταση για το παιδί όπως η έλευση νέου μέλους στην οικογένεια, ζήλια προς τα άλλα παιδιά της οικογένειας ή προσπαθούν να αποσπάσουν το ενδιαφέρον κυρίως από τον πατερά. Δε ξεχωρίζει φύλα ως ασθένεια, η πορεία μπορεί να είναι χαμηλών τόνων και δείχνει ότι υπάρχει εξασθένηση με τη πάροδο του χρόνου στην παιδική ηλικία.
Κλινική εικόνα
- Στο τριχωτό της κεφαλής παρατηρούνται κοντές, αποκομμένες τρίχες ποικίλου μήκους, τυχαία κατανεμημένες στην προσβεβλημένη περιοχή. Εναλλασσόμενα μοτίβα από περίπτωση σε περίπτωση.
- Γενικά η πυκνότητα του μαλλιού είναι φυσιο- λογική. Δεν είναι συχνές οι ουλές σε αντίθεση με τις εκδορές.
- Έλεγχος τραβήγματος των μαλλιών: (-)
- Οι ασθενείς είναι πιθανό να τραβάνε τρίχες κι από άλλες περιοχές του σώματος όπως τα φρύδια, οι βλεφαρίδες, το πρόσωπο, τα χέρια, τα πόδια και το εφήβαιο
Συμπεριφορές Τριχοτιλλομανίας
Α. Αυτόματες (υποσυνείδητες) συμπεριφορές:
- Τα παιδιά συνήθως ανήκουν σε αυτή την κατηγορία υποστηρίζοντας ότι απλά «παίζουν με τα μαλλιά τους». Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους ενήλικες (75% που τραβάνε χρόνια τα μαλλιά τους) οι οποίοι δεν συνειδητοποιούν την πράξη τους. Σύμφωνα με τους Christenson & MacKenzie, η κατάσταση αυτή περιγράφεται ως «έκσταση».
- Υποσυνείδητα όσο ο ασθενής διαβάζει, μελετά, βλέπει τηλεόραση, παίζει με τα μαλλιά του, τα στρίβει (παρόμοια με τα φρύδια και τις βλεφαρίδες), επιπλέον ίσως δαγκώνει τα νύχια και τα χείλια του και τσιμπάει το δέρμα του.
Β. Εστιασμένες (συνειδητές) συμπεριφορές:
- Οι ασθενείς πιθανότατα εκτελούν συγκεκριμένα «τελετουργικά» όσον αφορά τη δραστηριότητα του τραβήγματος των μαλλιών. Ψάχνουν συγκεκριμένες τρίχες να τραβήξουν (άσπρες, με κόμπους ή περίεργη υφή), μπορεί να τραβούν «έως ότου αισθάνονται το μαλλί τους καλό» ή ως αντίδραση σε συγκεκριμένο αίσθημα στην περιοχή.
- Στοματικά «τελετουργικά» όπως μάσημα, γλείψιμο, τρίψιμο χειλιών, τριχοφαγία κ.ά.
- Συχνή είναι επίσης η χρήση διαφόρων εργαλείων όπως τσιμπιδάκια, ξυριστικές μηχανές κ.ά.
(*πηγή: info derma)
Θεραπεία
Όπως καταλαβαίνετε οι επιπτώσεις τις συγκεκριμένης ασθένειας είναι μεγάλες. Εκτός από τους τραυματισμούς στο σώμα, οι συνέπειες είναι εμφανείς και προς τρίτους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλά από αυτά τα άτομα να είναι κλεισμένα στο σπίτι, να δυσκολεύονται να βρουν εργασία ή να δημιουργήσουν έναν υγιή κοινωνικό κύκλο. Η θεραπεία είναι ένα δύσκολο κομμάτι, καθώς αρχικά πρέπει το άτομο να αποδεχτεί ότι το προκαλεί στον εαυτό του. Από εκεί και μετά ένα είδος θεραπείας είναι να αλλάξει τις συνήθειες του και να εστιάσει στο συμπεριφορικό κομμάτι. Η ψυχοθεραπεία έχει τον υψηλότερο δείκτη επιτυχίας ως θεραπεία και έχει βοηθήσει πολλούς ασθενείς μετά από ένα μεγάλο διάστημα να έχουν μειώσει δραστικά τη μανία τους.
Αποτελεσματική φαρμακευτική θεραπεία δεν υπάρχει που να έχει δώσει εντυπωσιακά αποτελέσματα και σε αρκετές χώρες όπως η Αμερική δε συνιστούν πρωταρχικά μια θεραπεία με ψυχοφάρμακα. Σίγουρα πρέπει να γίνει με καθοδήγηση του θεράποντος ιατρού και υπό παρακολούθηση. (για αυτό το λόγο δεν αναφέρω συγκεκριμένα φάρμακα που ίσως να μπορούσε να προμηθευτεί ο ασθενής χωρίς πρώτα να έχει επισκεφτεί έναν ειδικό).
Με τη χρήση της τεχνολογίας πρόσφατα έχει ξεκινήσει να δημιουργείται ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα: εταιρείες έχουν εφεύρει εφαρμογές στο κινητό ή σε συσκευές όπως τα έξυπνα ρολόγια(smartwatch). Η εφαρμογή ελέγχει τη θέση των χεριών και προειδοποίει τον ασθενή μέσω ήχου ή δόνησης για την κίνηση τραβήγματος που κάνει. Επίσης κρατά αυτόματο ημερολόγιο ώστε το άτομο να μπορεί να ελέγχει την πρόοδο του.
Μια σπάνια ασθένεια η τριχοτιλλομανία η οποία όμως δεν μπορεί να περάσει αδιάφορη από το οικογενειακό η το φιλικό περιβάλλον. Βοηθήστε τους ανθρώπους που μπορεί να δείτε ότι αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα που κατά πάσα πιθανότητα δε γνωρίζουν ούτε οι ίδιοι ότι το προκαλούν. Και σίγουρα μην τους απομακρύνετε από κοντά σας, εάν πάσχουν είναι η στιγμή που σας έχουν περισσότερο ανάγκη!
Δείτε σχετικό βίντεο
Βογιατζής Ηλίας
Newsroom Aμεα