Ο Μωχάμεντ Άλι, που πέθανε την περασμένη Παρασκευή έπειτα από μακρά μάχη με τη νόσο του Πάρκινσον, είχε διαγνωστεί το 1984 όταν ήταν 42 ετών.
Καθώς περνούσαν τα χρόνια, ο κόσμος έγινε μάρτυρας της σταδιακής έκπτωσης των κινητικών λειτουργιών του: περπατούσε ολοένα πιο αργά και σκυφτά, το ανεπαίσθητο αρχικά τρέμουλο στο ένα χέρι σιγά-σιγά έγινε καθολικό και προσέβαλλε και το κεφάλι του, η πληθωρική φωνή του άλλαξε, έγινε πιο ήσυχη, το πρόσωπό του σταδιακά έχασε την εκφραστικότητά του…
Παρ’ όλα αυτά συνέχισε το πλούσιο ανθρωπιστικό έργο του έως πριν από μερικά χρόνια, όταν πια είχε καταπέσει πολύ. Όπου κι αν εμφανιζόταν όμως, έκανε αισθητή την παρουσία του αφού, όπως είχε πει σε παλαιότερη συνέντευξή της και η τρίτη σύζυγός του Λόνι, «μπορεί να έχει Πάρκινσον και η φωνή του να μην είναι πια όπως κάποτε, αλλά μιλάει στον κόσμο με τα μάτια, μιλάει με την καρδιά του – και αυτά τον ενώνουν μαζί του».
Όπως εξηγεί ο δρ Παναγιώτης Ζήκος, υπεύθυνος του Ιατρείου Νόσου Πάρκινσον στο 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας και πρόεδρος του Συλλόγου «Επίκουρος Κίνηση», η νόσος του Πάρκινσον είναι μία προοδευτικά εξελισσόμενη εκφυλιστική ασθένεια του εγκεφάλου, κατά την οποία πεθαίνουν σιγά-σιγά τα κύτταρα που παράγουν την ντοπαμίνη, μία ουσία η οποία είναι απαραίτητη για αρμονικές κινήσεις.
Αυτό έχει ως συνέπεια να πλήττεται αργά και σταθερά κάθε κίνηση και στάση του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της ισορροπίας, με συνέπεια οι πάσχοντες να εκδηλώνουν επίσης αστάθεια και να έχουν συχνές πτώσεις. Υπάρχουν, όμως, καιμη κινητικά συμπτώματα, όπως σιελόρροια, μειωμένη αίσθηση της όσφρησης, υπόταση, αυξημένη εφίδρωση, διαταραχές του ύπνου, κατάθλιψη, δυσκοιλιότητα, εύκολη κόπωση κ.ά.
Κάθε ασθενής είναι μοναδικός και δεν εμφανίζει υποχρεωτικά όλες αυτές τις εκδηλώσεις. Ακόμα και το τρέμουλο, που θεωρείται σήμα-κατατεθέν του Πάρκινσον, το εκδηλώνουν μόνο οι δύο στους τρεις ασθενείς. Το μοναδικό σύμπτωμα που είναι κοινό σε όλους είναι η βραδυκινησία (οι αργές κινήσεις), η οποία αποτελεί και το πρώτο κινητικό σύμπτωμά τους, κατά τον δρα Ζήκο.
Υπολογίζεται ότι επτά έως 10 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο (μεταξύ αυτών και περίπου 25.000 Έλληνες) πάσχουν από τη νόσο, με την μέση ηλικία εμφάνισης να είναι τα 60 χρόνια. Ωστόσο το τουλάχιστον 4% των ασθενών διαγιγνώσκονται πριν από τα 50 τους χρόνια.
Η ακριβής αιτία της ασθένειας δεν είναι γνωστή, αλλά πιθανότατα είναι συνδυασμός γενετικών παραγόντων με περιβαλλοντικούς. Στους πιθανούς παράγοντες κινδύνου γι’ αυτήν, πάντως, συμπεριλαμβάνονται οι τραυματισμοί στο κεφάλι, σαν κι αυτούς που υφίστανται οι πυγμάχοι, ενώ ένας άλλος παράγοντας κινδύνου είναι η έκθεση σε ορισμένα ζιζανιοκτόνα – δύο παράγοντες που πιστεύεται ότι ενεπλάκησαν στη νόσηση του Μοχάμεντ Άλι.
Η νόσος του Πάρκινσον αρχίζει με ένα προκλινικό στάδιο, το οποίο διαρκεί περίπου 8 χρόνια και χαρακτηρίζεται από μη-κινητικά συμπτώματα, ενώ ακολουθεί μία περίοδος ύφεσης των συμπτωμάτων χάρη στην φαρμακευτική αγωγή (συνήθως διαρκεί 3-5 χρόνια) και εν συνεχεία τα συμπτώματα επανεμφανίζονται και μετά από χρόνια φθάνει ο ασθενής στο τελικό στάδιο της νόσου το οποίο χαρακτηρίζεται από εκφύλιση και των νοητικών λειτουργιών.
Η θεραπεία συνίσταται σε καθημερινή γυμναστική ή πολλές φυσιοθεραπείες εάν κάποιος δεν μπορεί να γυμνάζεται (η φυσική δραστηριότητα επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου) και ακολούθηση φαρμακευτικής αγωγής.Όταν κάποια στιγμή, έπειτα από πολλά χρόνια, πάψουν τα φάρμακα να βελτιώνουν ικανοποιητικά τα συμπτώματα του ασθενούς, μπορεί να γίνει χειρουργική αντιμετώπιση με τοποθέτηση νευροδιεγέρτη ή αντλίας συνεχούς χορήγησης φαρμάκων, που χαρίζουν τουλάχιστον άλλη μία 10ετία καλής ζωής στους ασθενείς, καταλήγει ο δρ Ζήκος.