Το έχω ξαναπεί, δεν τα πάμε καλά με τον εαυτό μας και τους άλλους εδώ και πολλά χρόνια. Δεν μας φταίει ο κορωνοϊός, δεν μας φταίει η κλιματική αλλαγή, ούτε οι οικονομικές επιπτώσεις. Δεν τα έχουμε βρει με τον εαυτό μας και τώρα είμαστε αναγκασμένοι να τα βρούμε με όσους έχουμε αποκλειστεί. Με αυτούς που βρισκόμαστε μέσα στο ίδιο σπίτι. Όσους έχουμε κοντά μας από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Όσους μας περιτριγυρίζουν, στις μετρημένες στα δάχτυλα εξόδους από το σπίτι,
Η πανδημία έδειξε το πραγματικό μας πρόσωπο.
Τις πρώτες μέρες της πανδημίας και της καραντίνας βρέθηκαν εκατομμύρια κλεισμένοι στα σπίτια τους. Κάποιοι μόνοι, άλλοι με συγκάτοικο, με την οικογένεια τους, με φίλους και συγγενείς. Οι άγνωστοι γνωστοί μας έγιναν κολλητοί μας. Οι δικοί μας ξένοι, όπως έχει τραγουδήσει η αγαπημένη Χάρις Αλεξίου. Με αυτούς είμαστε υποχρεωμένοι να ζήσουμε τις επόμενες εβδομάδες, πιθανόν μήνες.
Στην αρχή, εκτός από το πρώτο σοκ, είχαμε μια χαρά. Αυτή τη χαρά των διακοπών, του δεν χρειάζεται να κάνω τίποτα, επιτέλους έχω χρόνο για μένα. Αυτός ο χρόνος από αρκετούς δεν αξιοποιήθηκε. Πέρασαν ημέρες και εβδομάδες χωρίς να κάνουν τίποτα. Και αυτό το τίποτα πονάει. Δεν μπορεί να περάσει αφήνοντας αλώβητους όσους η ζωή τους βασίζονταν στο άγχος της καθημερινότητας.
Αυτοί πρώτοι αναζήτησαν την εξόντωση των υπολοίπων μέσα από το Διαδίκτυο. Και όπως συμβαίνει με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης(social media) σύντομα εξαπλώθηκε η ψηφιακή πανδημία παντού. Δημοσιεύσεις κακίας, αλαζονείας, μίσους, κριτικής, παντογνωσίας. Γέμισε ο τόπος παντογνώστες, που απλά ήθελαν να δείξουν ότι κάτι σημαίνουν για αυτόν τον κόσμο, όσο κανείς δεν τους έδινε σημασία.
Οι γνωστοί άγνωστοι της γειτονιάς μας.
Γιατί η γειτόνισσα βγήκε έξω; Που πήγε ο ένοικος του τρίτου ορόφου στις 10 το βράδυ; Ποια ήταν αυτή που έτρεχε πρωί πρωί ντυμένη και περιποιημένη; Που πάει ο απέναντι με το αυτοκίνητο μεσημεριάτικα; Όλος ο μικρόκοσμος των μικρών ανθρώπων έγινε ξαφνικά το σύμπαν για αυτούς. Δεν έχει σημασία που δεν ξέρουν καν το όνομα όσων κριτικάρουν. Δεν ξέρουν τις ζωές τους, τις ανάγκες τους, τα φανερά μυστικά τους. Όμως απέκτησαν το δικαίωμα με το έτσι θέλω, να έχουν γνώμη και γνώση για τα πάντα και τους πάντες.
Το να σκεφτούν πως πιθανόν η γειτόνισσα τους βγήκε έξω για να γλιτώσει από τις φωνές του άντρα της που τη χτυπούσε νωρίτερα, ούτε λόγος. Ότι ίσως ο ένοικος του τρίτου ορόφου πήγε για τρέξιμο, ως μοναδικό μέσο να αντιμετωπίσει την κατάθλιψη του και τις σκοτεινές του σκέψεις. Η κυρία που περιποιήθηκε και βγήκε, μπορεί να το έκανε για να τονώσει την ψυχολογία της, καθώς λίγο νωρίτερα σκέφτονταν να δώσει τέλος στη ζωή της. Ο απέναντι άφησε το σπίτι του μέρα μεσημέρι γιατί έχει να βοηθήσει τον δικό του άνθρωπο με αναπηρία που ζει μόνος του.
Κανείς δεν ξέρει τι συμβαίνει στις ζωές και το μυαλό των άλλων. Τι τους οδηγεί εν μέσω πανδημίας να φύγουν άρον άρον και με πιθανό ρίσκο της ζωής τους. Γιατί αυτοί που κριτικάρουν τους άλλους προφανώς δεν έχουν μπει ποτέ στα παπούτσια τους. Δεν τους ρώτησαν αν είναι εντάξει, αν χρειάζονται βοήθεια, αν έχουν την ανάγκη να μιλήσουν με κάποιον. Έστω και αν αυτό γίνει με μια κούπα καφέ, στα σκαλιά της πολυκατοικίας. Λέγοντας τους μια καλησπέρα με χαμόγελο και να την εννοούν. Δεν είχαν φροντίσει ούτε από πριν να γνωρίσουν τους γείτονες τους, να διευρύνουν τις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Τι ανάγκη έχουν άλλωστε, έχουν 1.568 φίλους στο Facebook και 1.249 ακόλουθους στο Instagram.
Τώρα σε όλους αυτούς θα γράψουν μια δημοσίευση κακίας για τον απέναντι. Όσοι τους πατήσουν like ή βάλουν καρδούλες είναι φίλοι τους. Οι υπόλοιποι σημαίνει πως δεν είναι μαζί τους, είναι από τους άλλους. Και συνεχίζεται το κυνήγι μαγισσών μέσα από το λάπτοπ ή το πανέξυπνα βλαμμένο κινητό τους. Γιατί όταν ένα αντικείμενο δεν ξέρεις πώς να το χρησιμοποιήσεις για καλό, βλαμμένο γίνεται και αυτό.
Η τεχνολογία είναι ίσως το μεγαλύτερο αποκούμπι της κοινωνίας μας σήμερα. Όταν μίλησα με κόσμο και τους ρώτησα πως θα ένιωθαν αν κόβονταν το Ιντερνέτ για λίγες ώρες ή ημέρες, κόντεψαν να τρελαθούν. Στην ιδέα και μόνο πως δεν θα έχουμε με ποιον να μοιραστούμε τις φωτογραφίες μας και τα βαρύγδουπα κείμενα μας, λιποθύμησαν μερικοί. Όταν τους ρώτησα αν έχουν 3-4 βιβλία για ώρα ανάγκης έλαβα αρνητική απάντηση. Είχαν όμως 83 ρολά υγείας. Όλα κι όλα, από αυτά φρόντισαν να βρουν.
Τώρα λεμέ το χαρτί χαρτάκι μου, το πολύτιμο!
Λες και ξαφνικά μολύνθηκε το σύμπαν και δεν έχουμε ούτε νερό να πιούμε. Πόσο μάλλον να πλυθούμε. Έτσι γέμισαν ντουλάπια και αποθήκες με ρολά υγείας και τρόφιμα για 8 μήνες. Οι βιβλιοθήκες όμως άδειες, τα μυαλά ακόμα πιο κενά. Θα διαβάζουν τις οδηγίες χρήσης του σαμπουάν και της οδοντόπαστας ξανά και ξανά. Και όταν το μυαλό μείνει κενό, πρέπει να γεμίσει με κάτι. Και γεμίζει με αρνητικές σκέψεις για όσους περνούν καλά, ακόμα και σε καραντίνα.
Γιατί αυτή η οικογένεια είναι χαμογελαστή; Τι παραπάνω έχει αυτό το ζευγάρι που περπατά χαρωπό στο πάρκο; Και τολμά να βγάλει και σέλφι να τη δημοσιεύσει και να τρίψει στη μούρη μου την ευτυχία τους; Γιατί αυτός ο ηλικιωμένος περπατά έξω και δεν μπαστακώθηκε σπίτι του; Δεν ξέρω, ίσως γιατί πηγαίνει στην ακόμα πιο ηλικιωμένη αδερφή του που ζει μόνη της; Ίσως γιατί δεν έχουν παιδιά και εγγόνια να τους βοηθήσουν ή να είναι κοντά τους; Ίσως οι δικοί τους ξένοι να ζουν σε άλλη πόλη ή χώρα και δεν έχουν κανέναν άλλον στον κόσμο να τους φροντίσει;
Θα μπορούσες να τους βοηθήσεις εσύ, να τους ρωτήσεις αν χρειάζονται κάτι, αν μπορείς να είσαι εκεί δίπλα τους σε περίπτωση που χρειαστούν φρέσκο ψωμί, γάλα και φρούτα; Θα μπορούσα να καταθέτω παραδείγματα μέχρι το τέλος της πανδημίας. Θέλω να σας αφυπνίσω, όχι γιατί εγώ είμαι ο φωτεινός παντογνώστης. Αλλά γιατί είμαι από αυτούς που είναι ακόμα εκεί έξω και δουλεύω. Φροντίζω άτομα με αναπηρίες(ορατές ή αόρατες) και ηλικιωμένους, που είναι ή ζουν μόνοι.
Το ίδιο κάνουν χιλιάδες σαν εμένα, ο καθένας μέσα από το δικό του επάγγελμα. Καθαρίστριες, νοσοκόμες, γιατροί, εθελοντές, φροντιστές υγείας, υπάλληλοι σε δημόσιες υπηρεσίες όπως αυτές στους Δήμους και τα κοινωνικά φαρμακεία. Φροντίζουν αστέγους, αδέσποτα, μόνους και μοναχικούς συνανθρώπους μας. Σταματήστε λοιπόν να νομίζετε πως ξέρετε τα πάντα για τους πάντες από την πολυθρόνα σας και το έξυπνο κινητό σας.
Γυναίκες, άντρες και παιδιά που είναι θύματα βίας και εκφοβισμού μέσα στα ίδια τους τα σπίτια. Και αν δεν βγουν να γλιτώσουν, έστω για μια ώρα, η επόμενη φορά μπορεί να είναι μοιραία. Άτομα με αναπηρία που λόγω της κατάστασης τους αν δεν βγουν και δεν ασκηθούν, αυτή θα χειροτερέψει. Με τραγικές συνέπειες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Να θυμάστε ότι υπάρχουν δεκάδες αόρατες αναπηρίες. Ότι δεν πρέπει να είναι κάποιος σε αμαξίδιο για να θεωρηθεί ανάπηρος. Πάνω από όλα, για λόγους αυτοσεβασμού, δεν έχει καμία διάθεση να εξηγήσει σε σένα και σε κανέναν τις ανάγκες του και την αναπηρία του.
Αν κάποιοι κυκλοφορούν ενώ δεν θα έπρεπε είναι δουλειά της αστυνομίας να τους ανακαλύψει. Ας σταματήσει αυτή η αλληλοεξόντωση μέσα από τη θαλπωρή του καναπέ σου. Ενημερώσου, διάβασε, γέμισε το μυαλό σου με μουσική και τραγούδια. Βάλε τη μελωδία στη ζωή σου και όχι την παραφωνία. Για χρόνια ασχολούμαστε με το στίγμα της αναπηρίας. Ας μην έχουμε τώρα και το στίγμα της πανδημίας.
Κάποιοι θα πουν, μα έτσι κινδυνεύει να με κολλήσει και εμένα, να μεταδώσει τον ιό!
Τον ίδιο κίνδυνο που έχεις να κολλήσεις τον κορωνοϊό από το σούπερ μάρκετ, το φούρνο, το περίπτερο, άλλο τόσο έχεις κίνδυνο να στον κολλήσει αυτός που έχει ζωτική ανάγκη να βγει. Ειδικά αν είναι κάποιο άτομο με αναπηρία ή φροντιστής του, πίστεψε με ξέρει καλύτερα από εσένα πώς να προφυλαχτεί. Πρώτον, γιατί προφυλάσσεται εδώ και χρόνια ώστε να προστατεύσει τον εαυτό του και το άτομο που φροντίζει. Έχει μεγαλύτερη εμπειρία από εσένα. Κατά δεύτερον, γιατί γνωρίζει την επιτακτική ανάγκη να προφυλαχθεί τώρα που η κατάσταση είναι πιο ζόρικη.
Εν κατακλείδι, μην βγάζετε βιαστικά συμπεράσματα. Μην είστε κολλημένοι σε μια οθόνη τηλεόρασης που καθημερινά σας τρομάζει με νούμερα και στατιστικά. Ενημερωθείτε μια ή δυο ώρες την ημέρα και φτάνει. Ασχοληθείτε με τον εαυτό σας και με όσους μείνατε κλεισμένοι στο ίδιο σπίτι. Χρησιμοποιήστε την τεχνολογία και το διαδίκτυο για κάτι θετικό, όμορφο και αισιόδοξο. Αν είστε μόνοι, βγείτε για περπάτημα, τρέξιμο, να πάρετε καθαρό αέρα. Γεμίστε το μυαλό σας με στιγμές και ιστορίες, όχι κριτική και μίσος.
Σύνταξη – επιμέλεια κειμένου: Βογιατζής Ηλίας