Είναι ένα μυστήριο που διχάζει τους ειδικούς:Ο αλτρουιστής δεν γεννιέται, γίνεται…
Γεννιέται κανείς αλτρουιστής ή γίνεται;
Ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο Στάνφορντ ερεύνησαν το θέμα και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ανατροφή παίζει τον καθοριστικό ρόλο.
Στη σχετική μελέτη συμμετείχαν 34 μωρά ηλικίας 1 και 2 ετών, τα οποία οι ερευνητές χώρισαν σε δύο ομάδες.
Στην πρώτη μελέτη, ένας ερευνητής έπαιζε με μία μπάλα με τα μωρά και τους μιλούσε. Έπειτα από λίγα λεπτά, ο ερευνητής έριξε «κατά λάθος» την μπάλα μακριά και περίμενε να δει αν τα μωρά θα προσπαθούσαν να την πιάσουν.
Στην δεύτερη ομάδα, ο ερευνητής και κάθε μωρό είχαν από μία μπάλα, οπότε δεν υπήρχε ανταλλαγή, αλλά παράλληλο παιχνίδι. Έπειτα από λίγα λεπτά, ο ερευνητής έριξε την μπάλα του μακριά και περίμενε να δει αν τα μωρά θα προσπαθούσαν να την πιάσουν.
Αποτέλεσμα: τα μωρά που αντήλλασσαν την μπάλα τους με τον ερευνητή είχαν τριπλάσιες πιθανότητες να προσπαθήσουν να πιάσουν την μπάλα για να του την δώσουν πίσω, απ’ ό,τι όσα έπαιζαν παράλληλα με αυτόν.
Όταν, εξάλλου, οι ερευνητές επανέλαβαν το πείραμά τους με λίγο διαφορετικές συνθήκες και λίγο μεγαλύτερα παιδιά, η ομάδα της ανταλλαγής είχε διπλάσιες πιθανότητες να φέρει την μπάλα.
Τι σχέση έχει αυτό με τον αλτρουισμό; Τα μωρά και τα μικρά παιδιά πάντοτε αναζητούν ενδείξεις κοινωνικής συμπεριφοράς και η ανταλλαγή οποιουδήποτε αντικειμένου στη διάρκεια του παιχνιδιού αποτελεί μία πολύ ισχυρή τέτοια ένδειξη, απαντά η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Κάρολ Σ. Ντουέκ, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Στάνφορντ.
Και προσθέτει πως η ανταλλαγή αποτελεί ένδειξη φροντίδας στα παιδικά μάτια, οπότε την ανταποδίδουν.
Επομένως, «η αλτρουιστική συμπεριφορά άγεται περισσότερο από τις σχέσεις, ακόμα και τις σύντομες, παρά μάλλον από το ένστικτο», επισημαίνει.
Ένα από τα επιχειρήματα για τον εγγενή αλτρουισμό είναι ότι αποτελεί εξελικτικό πλεονέκτημα: οι πρόγονοί μας ενστικτωδώς άρχισαν να φροντίζουν τους άλλους για να τους φροντίσουν και εκείνοι, ούτως ώστε να αυξηθούν οι πιθανότητες επιβιώσεως της ομάδας.
Η δρ Ντουέκ λέει πως αυτό δεν αποκλείεται να συμβαίνει, αλλά εκτιμά ότι ο ρόλος της ανταποδοτικότητας είναι πολύ μεγαλύτερος.
Πάντως επισημαίνει ότι τα νέα ευρήματα θα πρέπει να επιβεβαιωθούν σε μικρότερης ηλικίας μωρά, για να θεωρηθούν οριστικά.
Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» (PNAS).
http://ygeia.tanea.gr/