Ποιος δεν την έχει σκεφτεί, από ποιο μυαλό δεν έχει περάσει έστω και στιγμιαία; Έχω την εντύπωση πως αν σαν ιδέα και σαν θέμα δεν ήταν τόσο μεγάλο ταμπού, όλοι θα το παραδεχόντουσαν. Τι είναι όμως αυτό που μας οδηγεί να κάνουμε τόσο σκοτεινές σκέψεις; Όταν διανύουμε μια πιεσμένη ψυχολογικά περίοδο και αυτή τελειώνει, αν η σκέψη παραμένει, τότε η αιτία είναι βαθύτερη. Αν μετά από ένα ιδιαίτερα δυσάρεστο γεγονός στη ζωή μας, το μυαλό μας τριγυρίζει αλλού για ένα μικρό διάστημα, είναι απολύτως λογικό. Αν όμως το μυαλό χαθεί μέσα σε αυτές τις σκέψεις;
Η κατάθλιψη, το έντονο άγχος, οι φοβίες, η αρρώστια, η απώλεια μπορούν να οδηγήσουν ακόμα και το πιο υγιές (μέχρι πρότινος) μυαλό στο να θελήσει να βάλει τέρμα στη ζωή του. Επιζώντες μετά από απόπειρα τείνουν να παρουσιάζουν πιο έντονα την επιθυμία να την επαναλάβουν. Εκφράζονται με θυμό, αγωνία, δυσπιστία, ντροπή και μεθοδικά οδηγούνται στην απομόνωση. Παρόμοια συναισθήματα βιώνουν και όσοι σκέφτονται έντονα την απόπειρα και είναι η κύρια αιτία που δεν ανοίγονται να μιλήσουν.
Τα βλέμματα οίκτου, τον αποτροπιασμού, την απομόνωση και τον εγκλεισμό δεν τον αποζητά κανείς. Και δεν είναι πως κάθε πρωί και πριν κοιμηθούν, σχεδιάζουν το τέλειο έγκλημα κατά του εαυτού τους. Είναι ένας αγώνας για αυτά τα άτομα, καθημερινής επιβίωσης, με χαμόγελο αρκετές φορές ώστε να αποφύγουν τις πολλές ερωτήσεις ή την ανάκριση.
Αναζητώντας για παραδείγματα, βρήκα τη συνέντευξη του Ρεξ (Rex Emerson Jackson). Ο Ρεξ είναι 33 χρονών, συγγραφέας, γράφει και παίζει θέατρο που αφορά την ψυχική υγεία και την ισότητα των φύλων. Αλλά πάθη του είναι τα παιχνίδια, η γάτα του και οι πίτες.
“ Υπάρχει μια τεράστια παρανόηση από τον κόσμο ότι αυτοκτονικός σημαίνει πως είσαι συνέχεια κουλουριασμένος στο κρεβάτι, ότι τα σχέδια σου ακυρώνονται γιατί «θα το πράξεις μέσα στο επόμενο λεπτό, οπότε γιατί να έχεις σχέδια;»
Ξέρω πως όταν η αυτοκτονία κυριαρχεί στις σκέψεις μου, όταν σκέφτομαι μεθόδους και τρόπους, ακόμα συνεχίζω να πηγαίνω στο παντοπωλείο, ακόμα αγοράζω φαγητό για τη γάτα, συνεχίζω να πηγαίνω για kickboxing κάθε Δευτέρα. Κάποιοι από εμάς είμαστε αυτοκτονικοί περιπατητές(Walking Suicidal). Ξέρω πως όταν είμαι σε αυτή την κατάσταση συνεχώς σκέφτομαι ένα τρόπο να φύγω αλλά συνεχώς ψάχνω και ένα λόγο να μείνω.
Αυτού του είδους το στίγμα μπορεί να το κάνει δυσκολότερο για όσους βασανίζονται να ζητήσουν βοήθεια. Είχα ένα γιατρό που αποφάσισε ότι δεν είμαι πραγματικά αυτοκτονικός γιατί πλησίαζε ένα οικογενειακό γεγονός και όταν με ρώτησε αν θα ήθελα να πάω και του απάντησα: Ναι!
Αυτή η ιδέα, ότι είσαι πραγματικά αυτοκτονικός μόνο αν πρόκειται να το κάνεις αμέσως και τίποτα άλλο δεν υπάρχει, πονάει. Δεν είναι πάντα τελεσίγραφο και ότι θα το κάνω τώρα και όταν αγνοούμε ή αξιολογούμε λάθος αυτούς που προσπαθούν να πιαστούν λίγο ακόμα ότι δεν είναι αληθινοί, τότε αυτοί πέφτουν στις ρωγμές. Αυτοί οι άνθρωποι φτάνουν στο οριστικό σημείο και το κάνουν σιωπηλά. Αυτές είναι οι οικογένειες «δεν είχαμε ιδέα ότι είναι καν λυπημένος». Γιατί πήγε για kickboxing τη Δευτέρα.
Εύχομαι να υπήρχε μια εύκολη λύση για αυτό το πρόβλημα, όμως νομίζω ότι εμείς οι αυτοκτονικοί περιπατητές θα έπρεπε να μιλήσουμε περισσότερο. Μας βοηθάει να νιώσουμε ότι μπορούμε να ζητήσουμε βοήθεια χωρίς να απορριφθούμε.”
Φράσεις που λένε συχνά όσοι σκέφτονται την αυτοκτονία.
Και όταν λέμε συχνά δεν είναι απαραίτητο να είναι καθημερινά. Όμως αν προσέξετε υπάρχει ένα υποσυνείδητο μοτίβο π.χ. σε περιόδους μεγάλης πίεσης και άγχους, σε μέρες που δεν έχουν με κάτι να ασχοληθούν όπως τη δουλειά, την οικογένεια, το κατοικίδιο ή ένα χόμπι. Σε όμορφες, ηλιόλουστες μέρες μετά από μια μεγάλη επιτυχία ή ένα ευχάριστο γεγονός. Είναι λες και ξαφνικά σαν να μην έχουν άλλο σκοπό στη ζωή τους για να συνεχίσουν, πως ολοκλήρωσαν τον κύκλο τους ή τις υποχρεώσεις τους και μπορούν να βάλουν ένα τέρμα σε όλα.
Είναι φράσεις που όλοι τις λέμε συχνά, οπότε μην βγάλετε βιαστικά συμπεράσματα. Συζητήστε με το άτομο που έχετε τις επιφυλάξεις του. Δώστε του χρόνο και την ψυχική άνεση ότι μπορεί να σας μιλήσει ανοιχτά, δείξτε πως δεν θα το κατηγορήσετε ή ότι δραματοποιεί τις καταστάσεις. Αυτό που σε εσάς φαίνεται υπερβολή, στο μυαλό του ατόμου είναι το φυσιολογικό. Μην το αποπάρετε, μην γίνετε επιθετικοί ή δείξετε αδιαφορία στα λόγια του.
Συζητήστε και με άλλους που γνωρίζουν το άτομο που σας ενδιαφέρει. Οικογενειακό περιβάλλον, συγγενικά και φιλικά πρόσωπα, οποιονδήποτε ξέρει έστω το άτομο μέσα από τον εργασιακό του χώρο. Ανταλλάξτε απόψεις, δείτε αν έχουν παρατήσει τα ίδια σημάδια ή αν μοιράζεστε κοινές ανησυχίες. Αν διασταυρώσετε ότι και άλλοι σκέφτονται πως κάτι δεν πάει καλά ή δεν είναι όπως ήταν, πρέπει να αναζητήσετε επαγγελματική και ιατρική βοήθεια. Μην αδιαφορήσετε, δεν είναι ένα απλό κρυολόγημα για να περάσει μέσα σε λίγες μέρες. Αν το άτομο βρίσκεται στα όρια της κατάθλιψης ή είναι ήδη μέσα σε αυτήν βυθισμένο, χρειάζεται υποστήριξη.
- Είμαι απλά κουρασμένος. Όχι σωματικά αλλά συναισθηματικά. Κρύβουν την πραγματικότητα λέγοντας ότι είναι κουρασμένοι, για να κρύψουν τα συναισθήματα τους.
- Θέλω απλά να τελειώνω. Για το πώς νιώθω αυτή τη στιγμή ή ανάμεσα σε αστεία όπως δες εκεί, ένας γκρεμός, επιστρέφω αμέσως.
- Θέλω απλά να κοιμηθώ. Αρκετά αθώο όμως πολύ βαθιά ήταν μια κραυγή για βοήθεια.
- Δεν μπορώ να συνεχίσω να το κάνω αυτό. Δεν εννοούν κάτι αγχωτικό που κάνουν αλλά την ίδια τη ζωή.
- Θέλω να μείνω μόνος. Όταν δεν θέλουν να μοιραστούν με όσους είναι κοντά τους παρόλο που στην πραγματικότητα δεν θέλουν να μείνουν μόνοι.
- Αν κάτι μου συμβεί υποσχέσου ότι θα φροντίσεις… για εμένα. Όπως ένα κατοικίδιο, το σπίτι κλπ. Επίσης ακούγεται αθώο όμως δεν είναι.
- Είμαι στρεσαρισμένος, περνάω δύσκολα.
- Κανείς δεν νοιάζεται / δεν με ενδιαφέρει / θέλω να εξαφανιστώ. Μια γενική αδιαφορία για όλους και όλα, σε συνδυασμό με τάσης φυγής.
- Θέλω να σου μιλήσω για κάτι…άστο δεν πειράζει. Όσο και αν μας φαίνεται περίεργο, οι περισσότεροι άνθρωποι που σκέφτονται την αυτοκτονία είναι γιατί έχουν την ανάγκη να μιλήσουν και δεν βρίσκουν τρόπο να επικοινωνήσουν.
- Δεν μπορώ να σκέφτομαι ότι θα ζήσω το υπόλοιπο της ζωής μου έτσι. Δεν είναι ότι δεν μπορούν να δουν μόνο πέραν από τα προβλήματα αλλά ότι η κατάθλιψη είναι κάτι που πρέπει να ζουν καθημερινά.
Γιατί μίλησα για την αυτοκτονική μου εμπειρία, ακόμα και όταν μου είπαν ότι συμπεριφέρομαι σαν θύμα.
Ο Κόρτλαντ(Cortland Goffena) είναι προσφάτως απόφοιτος του κολλεγίου, υπέφερε από κατάθλιψη και αγχώδη διαταραχή. Στον ελεύθερο του χρόνο γράφει βιβλία και μαθαίνει πώς να είναι ένα υγιή ανθρώπινο ον. Μίλησε για την εμπειρία του ανοιχτά σε περισσότερους από 60 συναδέλφους του στο κολλέγιο για το πόσο αγωνίστηκε με την ψυχική του αρρώστια και την τάση αυτοκτονίας.
Εβδομάδες πριν την ομιλία του συνάντησε μια παλιά φίλη που είχαν μαλώσει στο παρελθόν. “Τα λόγια της ακόμα ηχούν στα αυτιά μου: συμπεριφέρθηκες σαν θύμα! Μπορούσα να δω την αλήθεια για τις πράξεις μου ως αυτοάμυνα τότε απέναντι στον κόσμο. Θυμήθηκα τις ταμπέλες που μου έβαλαν άλλοι και φοβήθηκα για το πώς θα αντιληφθούν την ιστορία μου σε λίγο καιρό. Και αν είναι αυτό που σκέφτεται ο καθένας; Αν ο καθένας νιώσει πως απλά είμαι ένα θύμα; Πως μου αξίζει ο πόνος;
Το καλύτερο που μπορούσα να κάνω ήταν να είμαι αντικειμενικός και ειλικρινής όσον αφορά τη ζωή μου. Συγκεντρώθηκα στο πως θα σταθώ απέναντι τους με την ελπίδα ότι θα καταλάβουν. Όταν σηκώθηκα να μιλήσω ένιωσα δυνατός και λιγότερο τρομαγμένος, ήξερα πως έπρεπε να πω την ιστορία μου γιατί ήταν κάτι που χρειαζόμουν να κάνω για τον εαυτό μου!”
Κατάφερε λοιπόν, μίλησε και μάλιστα είδε ανθρώπους να κλαίνε, άλλοι να του ανοίγονται με τις δικές τους ιστορίες και άλλοι που του συμπεριφέρονταν το ίδιο με πριν. Η ιστορία του τον ελευθέρωσε και τον βοήθησε να αποδεχτεί τον εαυτό του. Ότι είναι ζωντανός και επιζών.
“Με ελευθέρωσα από το κλουβί μου! Έκλαψα γιατί επιτέλους τα πράγματα άλλαξαν, έκλαψα για 4 λόγους.
- Αντί να είμαι θυμωμένος και να πληγώνω ανθρώπους, ανοίχτηκα για το σε πόσο μεγάλο πόνο ήμουν εγώ.
- Αντί να είμαι θλιμμένος και να διώχνω ανθρώπους μακριά ανοίχτηκα για το πόσο χρειάζομαι βοήθεια μερικές φορές.
- Αντί να είμαι πληγωμένος και να κατηγορώ άλλους ανοίχτηκα για το πώς πήρα την πρωτοβουλία και άλλαξα τη ζωή μου.
- Αντί να νιώθω ντροπή και να κρύβομαι, έγινα περήφανος για το ποιος είμαι και τι έχω περάσει.
Το να ανοιχτώ είναι μια από τις πιο περήφανες στιγμές της ζωής μου, είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου. Κανείς δεν θέλει να παραδεχτεί ότι έχει περάσει από την κόλαση, ότι είναι πληγωμένος από κάποιον που αγαπάει ή ότι δεν θέλει να ζήσει άλλο. Για αυτό είναι τόσο δύσκολο να μιλήσεις για την αυτοκτονία και τη ψυχική ασθένεια. Υπάρχει ένα στίγμα στο να εκφραστείς για το τι σε κάνει άνθρωπο, όμως τόσα πολλά δώρα έρχονται από τις εμπειρίες μας και όταν τις μοιράζεσαι. Αν δεν πεις την ιστορία σου, τότε ποιος θα την πει;”
Μοιράστηκα μαζί σας 2 προσωπικές ιστορίες ανθρώπων που πέρασαν από το στάδιο της αυτοκτονίας και ευτυχώς κατάφεραν να ξεφύγουν από αυτό. Το στίγμα της αυτοκτονίας πρέπει να δουλέψουμε όλοι μαζί για να το εξαφανίσουμε, να μπορούμε οι άνθρωποι να μιλήσουμε ανοιχτά για ότι μας απασχολεί και μας βαραίνει. Καλυτέρα έξω παρά μέσα που λένε και οι Άγγλοι. Αν κάποιοι από εσάς που το διαβάσατε αυτό το άρθρο βρήκατε κάπου τον εαυτό σας μέσα σε αυτό, μην διστάσετε να μιλήσετε σε ένα κοντινό σας πρόσωπο ή να αναζητήσετε βοήθεια. Δεν είναι ντροπή να πείτε την ιστορία σας, δώστε μια ευκαιρία που θα σας τραβήξει στην επιφάνεια, να δείτε ξανά το φως. Η ζωή είναι δύσκολη όμως είναι ωραία, ειδικά όταν δεν είσαι μόνος.
1018 – 24ωρη γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία. http://suicide-help.gr/
Βογιατζής Ηλίας
Πηγή: themighty.com