Η λεύκη (vitiligo) είναι πάθηση του δέρματος που οδηγεί στη βλάβη και απώλεια των μελανοκυττάρων που παράγουν τη μελανίνη η οποία δίνει το χρώμα στο δέρμα. Εμφανίζονται άσπρες πλάκες ή κηλίδες που είναι δυνατόν να εντοπιστούν σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος.
Η λεύκη μπορεί να εμφανιστεί σε όλες τις ηλικίες. Είναι συχνότερη σε νέους ενήλικες. Επηρεάζει εξίσου γυναίκες και άνδρες. Προσβάλλει από 1 έως 2% του πληθυσμού. Παγκοσμίως υπολογίζεται ότι πάσχουν από 40 έως 50 εκατομμύρια ανθρώπων.
Οι αιτίες που προκαλούν τη λεύκη δεν είναι γνωστές. Η επικρατέστερη θεωρία είναι ότι πρόκειται για αυτοάνοσο νόσο. Το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, παράγει αντισώματα που κατευθύνονται εναντίον των μελανοκυττάρων. Η παθολογική αυτή αντίδραση καταστρέφει τα εν λόγω κύτταρα προκαλώντας έτσι άσπρες πλάκες στο δέρμα.
Επίσης:
- 1. Η λεύκη δεν είναι μεταδοτική.
- 2. Η λεύκη δεν απειλεί την ζωή του πάσχοντος, μπορεί όμως να την αλλάξει.
- 3. Η λεύκη είναι μια νόσος όπου το δέρμα και οι τρίχες χάνουν το χρώμα τους.
- 4. Στην λεύκη, τα μελανοκύτταρα που δίνουν χρώμα σε δέρμα και τρίχες καταστρέφονται.
- 5. Εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως έχουν λεύκη. Οι μισοί σχεδόν από αυτούς εμφανίζουν λεύκη πριν τα 21 έτη τους.
- 6. Οι ασθενείς με λεύκη πρέπει να προστατεύουν το δέρμα τους από τον ήλιο διότι καίγεται πολύ εύκολα και ένα έγκαυμα μπορεί να επιδεινώσει την λεύκη.
- 7. Πολλοί ασθενείς εμφανίζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, δεν κάνουν φίλους και αναπτύσσουν κατάθλιψη.
- 8. Οι ασθενείς με λεύκη δεν πρέπει να κάνουν tattoo, διότι μπορεί να εμφανίσουν λεύκη στο σημείο 2 εβδομάδες μετά.
- 9. Οι κηλίδες της λεύκης μπορεί να καλυφθούν με διαφόρους τρόπους, μεταξύ αυτών είναι και τα self-tanner που περιέχουν dihydroxyacetone.
- 10. Δεν έχει κατανοηθεί πλήρως ο μηχανισμός. Ίσως είναι αυτοάνοσος, όπου ο οργανισμός θεωρεί ως «ξένα» τα μελανοκύτταρά του οπότε τους επιτίθεται και τα καταστρέφει, ίσως είναι νευροτοξικός.
*** Τι είναι η λεύκη
Η λεύκη είναι ένα κοινό δερματολογικό πρόβλημα, εφόσον προσβάλλει το 1-2% του γενικού πληθυσμού. Εμφανίζεται με αποχρωματισμένες κηλίδες οι οποίες στερούνται μελανίνης, της ουσίας δηλαδή που μας προστατεύει από τις ηλιακές ακτίνες. Είναι συχνότερη στις ηλιόλουστες χώρες, ιδίως στη βόρεια Αφρική, και έχει χαρακτηριστεί ως «νόσος του φωτός». Φαίνεται όμως πως ο ήλιος είναι απλώς εκλυτικός παράγοντας της πάθησης που επιτείνει την αντίθεση ανάμεσα στο «μαυρισμένο» υγιές δέρμα και στο χωρίς χρωστική δέρμα που δεν μαυρίζει.
Παρουσιάζεται συχνότερα πριν από την ηλικία των είκοσι. Κάνει την εμφάνιση της με μία ή περισσότερες κηλίδες χωρίς χρωστική (λόγω της προοδευτικής εξαφάνισης των μελανοκυττάρων της επιδερμίδας). Οι λευκές αυτές κηλίδες περιβάλλονται από μια ζώνη με υπέρχρωση, πιο σκοτεινόχρωμη από το φυσιολογικό δέρμα.
Η εξέλιξη της είναι απρόβλεπτη. Ορισμένες κηλίδες σταθεροποιούνται, ενώ άλλες εξαφανίζονται. Με άλλα λόγια, τρόπος πρόβλεψης για την εξέλιξη της λεύκης δεν υπάρχει. Μπορεί να παραμείνει ως έχει, να επεκταθεί ή να αυτοϊαθεί.
Μερικές φορές οι αχρωματικές κηλίδες καταλαμβάνουν ολόκληρο το σώμα και μπορεί να προσβάλουν ακόμα τις τρίχες και τα μαλλιά (λευκά τσουλούφια).
Προσοχή!
Το σίγουρο είναι ότι η λεύκη δεν μεταδίδεται και δεν δημιουργεί πρόβλημα υγείας. Πρόκειται για μια δυσμορφία, ένα καθαρά αισθητικό πρόβλημα. Η εκτεταμένη λεύκη όμως δημιουργεί σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα στους ασθενείς, τα οποία με τη σειρά τους επιδεινώνουν τη νόσο, οδηγώντας έτσι σε ένα φαύλο κύκλο χωρίς τελειωμό.
Το στρες και άλλα…
Το έντονο στρες ή η στενοχώρια είναι συχνά αυτά που πυροδοτούν τη λεύκη, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις φαίνεται να συσχετίζεται ή να συνυπάρχει με διαταραχές του θυρεοειδούς, με τη νόσο του Άντισον, την αναιμία Μπίρμερ ή άλλα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως για παράδειγμα τη γυροειδή αλωπεκία.
Να θυμάστε:
Η εξεργασία που οδηγεί στην εξαφάνιση της λεύκης φαίνεται ότι είναι αυτοανοσιακού τύπου, αλλά είναι εξίσου πιθανός και ένας νευρικός μηχανισμός.
Εμφανίζεται:
Η λεύκη μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος και του προσώπου. Όμως συχνότερα εντοπίζεται:
• στα άνω βλέφαρα
• στο λαιμό
• στα άκρα χέρια
• στα γεννητικά όργανα
• στις θηλές των μαστών.
Η αιτία:
Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα, πράγμα που σημαίνει ότι ο ίδιος ο οργανισμός δημιουργεί αντισώματα κατά των μελανοκυττάρων. Η αιτιολογία του δεν είναι γνωστή. Αν και στο περίπου 20% των περιπτώσεων αποδίδεται στην κληρονομικότητα, παρ’ όλα αυτά η λεύκη δεν θεωρείται μάλλον κληρονομικό νόσημα. Οι νέες εξελίξεις στο γονιδιακό τομέα αναμένεται σύντομα να το αποδείξουν.
.