Ακολουθήστε μας στο GOOGLE NEWS και FACEBOOK
Πλατυποδία είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για την περιγραφή μιας πάθησης του ποδιού, όπου η «καμάρα» είναι τόσο ελαττωμένη, ώστε όταν στεκόμαστε να είναι κοντά ή να εφάπτεται στο έδαφος (πρηνισμός). Τις περισσότερες φορές είναι κληρονομικής αιτιολογίας, αλλά μπορεί και να οφείλεται σε αδυναμία ή σύσπαση κάποιων μυών, ή σε λανθασμένη στάση ύπνου, ή σε αντιστάθμιση κάποιου μυοσκελετικού προβλήματος.
Αναφερόμενοι στην πολυσυζητημένη πάθηση της πλατυποδίας θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι όλα τα μικρά παιδιά έχουν χαμηλή καμάρα, οπόταν δεν είναι κριτήριο για μη φυσιολογικό πόδι, άρα δεν χρειάζεται και θεραπεία. Όμως η χαμηλή ποδική καμάρα δεν είναι το κριτήριο, αλλά η έντονη προς τα έσω της αστραγαλοσκαφοειδούς γωνία αστραγαλομεταρσικής αρθρώσεως καθώς και οι υπερβολικές πελματιαίες πιέσεις κατά τη διάρκεια του πελματογραφήματος για το αν ένα πόδι είναι παθολογικό ή πρόκειται να γίνει. Είναι ενδεικτικό πως σε μια έρευνα που έγινε στην Αμερική, βρέθηκε περίπου ότι 23% σε 3.619 ενήλικες είχαν πλατυποδία -γεγονός που υποστηρίζει την προηγούμενη άποψη- αφού πολλοί από αυτούς δεν είχαν συμπτώματα.
Άλλη μια έρευνα έδειξε ότι το 70% των παθήσεων του γόνατος είχε αιτία την πλατυποδία. Για όλα αυτά, είναι σημαντικό να γίνεται έγκαιρα η διάγνωση και η θεραπεία της, αλλά όχι με υπερβολές από τον θεράποντα ορθοπεδικό ιατρό ή τον ειδικό ποδίατρο. Υπάρχει μια διχογνωμία στον επιστημονικό κόσμο κατά πόσο η θεραπεία είναι απαραίτητη και ποτέ πρέπει να αρχίσει.
«Ναι» στην έγκαιρη διάγνωση
Τα 2/3 των παιδιών με πλατυποδία πιθανόν να μην αναπτύξουν συμπτώματα ή παραμόρφωση. Η ερώτηση που έρχεται είναι η εξής: «Είναι το παιδί μου»; Έτσι ερχόμαστε πρώτα στο κεφαλαίο διάγνωση και μετά στη θεραπεία. Η διάγνωση συνήθως χάνεται στα αρχικά στάδια, αφού μόνο όταν οι γονείς το βλέπουν στις παράλιες και ιδιαίτερα μετά την υπόδειξη της γιαγιάς -που έχει και την πιο μεγάλη εμπειρία των παιδιών- που βλέπει κάτι διαφορετικό στα πόδια του παιδιού σε σχέση με τα αλλά της εγγόνια και παροτρύνει τους γονιούς να πάνε στον ειδικό.
Τα 2/3 των παιδιών με πλατυποδία πιθανόν να μην αναπτύξουν συμπτώματα ή παραμόρφωση. Η ερώτηση που έρχεται είναι η εξής: «Είναι το παιδί μου»; Έτσι ερχόμαστε πρώτα στο κεφαλαίο διάγνωση και μετά στη θεραπεία. Η διάγνωση συνήθως χάνεται στα αρχικά στάδια, αφού μόνο όταν οι γονείς το βλέπουν στις παράλιες και ιδιαίτερα μετά την υπόδειξη της γιαγιάς -που έχει και την πιο μεγάλη εμπειρία των παιδιών- που βλέπει κάτι διαφορετικό στα πόδια του παιδιού σε σχέση με τα αλλά της εγγόνια και παροτρύνει τους γονιούς να πάνε στον ειδικό.
Πολλές φορές υπάρχει ο μύθος που λέει ο ιατρός, «θα το φέρετε μετά τα 4 χρόνια», μια θεωρία που ποτέ δεν έχει υποστηριχθεί επιστημονικά και οι γνώμες διίστανται και διαιωνίζεται στα βιβλία λόγω του ότι τότε αρχίζει να σταθεροποιείται οστικά το πόδι. Γι’ αυτό και είναι ο λόγος που ακούγεται συχνά ότι η εύκαμπτη πλατυποδία δεν διορθώνεται και μας είναι γνωστό ότι η ευκαμψία του ποδιού αλλάζει με την ηλικία (Walker, 1994). Λογικό είναι αφού έρευνες έδειξαν ότι έως τα 4 το πόδι έχει κάνει τις μεγαλύτερες αλλαγές και η εμβιομηχανική του είναι όπως και ενός ενήλικα (Wyat, 1990). Επίσης οι Rose et al, 1986 και Volpon et al, 1994, δηλώνουν ότι η μεγαλύτερη αλλαγή γίνεται μεταξύ 2-6 χρόνων στην ποδική καμάρα και όσο πιο γρήγορα γίνει η διάγνωση τόσο καλυτέρα είναι τα αποτελέσματα στη θεραπεία. Επίσης οι περισσότερες έρευνες γίνονται λόγω του μύθου μετά την ηλικία των 3-4 ετών.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό οι γονείς να κάνουν έγκαιρα τη διάγνωσή της επισκεπτόμενοι τον παιδίατρο, ή τον ορθοπεδικό ή τον ειδικό ποδίατρο. Έτσι στο πρώτο ερώτημα αν χρειάζεται διάγνωση της πλατυποδίας, η απάντηση είναι απλή, αφού υπάρχει μεγάλο ποσοστό πλατυποδίας στην Αφρική και Ινδία που τα παιδιά περπατούν ξυπόλητα (Roe & Joseph, 1992). Από την άλλη σε μια έρευνα το 2004 έδειξαν ότι το 95% των προβλημάτων των ισχίων (γουλιών) που ίαναν με εγχείρηση αρθροπλαστικής είχαν πλατυποδία.
Τώρα είναι αναγκαία η θεραπεία; Ναι για μας είναι, γιατί κλινικά έχουμε πέρα από τα συμπτώματα στους αθλητές, στα γόνατα, στη μέση, στον αυχένα, έχουμε και την επίδρασή της στη σκολίωση και στην κύφωση.
Μετά απ’ όλα αυτά που αναφέραμε ας πάμε στην πολυσυζητημένη ερώτηση ποτέ πρέπει να αρχίσει η θεραπεία της πλατυποδίας. Σ’ αυτό το ερώτημα θα μας δώσει τις απαντήσεις του ο ποδίατρος δρ Χρήστος Σ. Νικολόπουλος. «Οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι καλό να γίνεται ένας έλεγχος με πελματογράφημα 2 μήνες αφού περπατήσει το παιδί (για να έχει σταθεροποιηθεί το περπάτημα). Κι αυτό, γιατί πέρα από την κλινική εικόνα του παιδιού, το πελματογράφημα είναι η μοναδική εξέταση χωρίς ακτινογραφία που μπορεί να προβλέψει την πλατυποδία. Παρόλο που μας είναι γνωστό από τη βιβλιογραφία ότι η πλατυποδία αλλάζει και βελτιώνεται με τον χρόνο, εξειδικευμένες έρευνες από τους Rose et al, 1986, Cussick, 1990 και Volpon et al, 1994, δηλώνουν ότι η μεγαλύτερη αλλαγή στην ποδική καμάρα γίνεται μεταξύ 2-6 χρόνων».
Δώστε προσοχή
Είναι σημαντικό την εξέταση αυτή να την κάνουν μόνο ποδίατροι μιας και υπάρχουν κάποια καταστήματα με ορθοπεδικά υποδήματα ή είδη που παρέχουν την υπηρεσία αυτή, όμως είναι με ελλιπή μόρφωση και απλώς δίνουν ωραίες εικόνες στους «πελάτες» και κάποια έτοιμα πέλματα -και όταν τους ρωτήσεις δεν ξέρουν ούτε να εξηγήσουν το πελματογράφημα ούτε τη χρήση των βοηθητικών πελμάτων, απλώς μιλούν για χρωματιστές πιέσεις. Επίσης νέες έρευνες σε υλικά με συνθετικό φελλό -λόγω ακαμψίας- σε συγκεκριμένους ορθοπεδικούς πάτους που κυκλοφορούν σε διάφορα καταστήματα, έχουν μεγάλη σχέση με επιδείνωση της σκολίωσης. Έτσι μπορεί ο ορθοπεδικός να σας δώσει τη συνταγή και να σας παραπέμψει σε συγκεκριμένο κατάστημα, αλλά υπάρχουν πολλοί γονείς, που για να αποφύγουν την επόμενη επίσκεψη στον γιατρό τους ή συστήνουν σε άλλους να επισκεφθούν το κατάστημα κατευθείαν, με αποτέλεσμα να έχουμε παραμορφώσεις των ποδιών έως και σκολιωτικές παραμορφώσεις από τη θεραπεία που προσφέρεται σ’ αυτά τα καταστήματα.
Τρόπος θεραπείας
Η θεραπεία της πλατυποδίας είναι η έγκαιρη διάγνωση και η γρήγορη χρονικά εφαρμογή ποδιατρικών πάτων ή ορθοτικών συνταγών. Κατά την άποψή μου, τα καλυτέρα αποτελέσματα είναι να επεμβαίνουμε όσο πιο γρήγορα μπορούμε όταν έχουμε την πείρα να το κάνουμε αυτό για τον απλό λόγο ότι τα παιδιά που θα διορθωνόντουσαν από μόνα τους θα τα υποβοηθούσαμε, ενώ τα παιδιά που δεν θα φτιάχνονταν μόνα τους δεν θα χειροτέρευαν. Στην πλατυποδία έχουμε παιδιά που βελτιώνονται σημαντικά με τις ορθοτικές συνταγές (πάτους), εξαρτάται από την ηλικία και το βάρος του παιδιού. Πολλές φορές σ’ ένα 20% των παιδιών με πλατυποδία, απλώς την συγκρατούμε και δεν την αφήνουμε να ξεφύγει. Αλλά πολλές φορές η χρήση των ορθοτικών πάτων χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση της στάσης και τις επιπτώσεις στη σπονδυλική στήλη. Σε μικρές ηλικίες είναι σημαντικό να ενημερώνουμε τους γονείς για το ποσοστό βελτίωσης της πλατυποδίας, ανάλογα με το περιστατικό. Σε ηλικίες άνω των 9-10 χρόνων και ιδιαίτερα μεταξύ 12 και16 χρόνων, έτσι και αλλιώς έχουμε βελτίωση της ποδικής καμάρας και των συμπτωμάτων.
Υπάρχουν κάποιες φήμες για νευρομυϊκούς πάτους για την πλατυποδία αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθούν στην ηλικία πάνω από 8 χρόνων και είναι σημαντικό οι γονείς να το γνωρίζουν. Ποτέ μα ποτέ, όμως, δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις ορθοτικές ή ποδιατρικές συνταγές με τη μέθοδο καλουπιού ή εκμαγείου σ’ αυτή την κατηγόρια των ασθενών. Σε περίπτωση που οι ορθοτικές συνταγές δεν έχουν αποτέλεσμα πάντα υπάρχει και η χειρουργική θεραπεία που είναι καθαρά αντικειμένου του ορθοπεδικού σας.
Επίσης είναι η αντιστάθμιση σε πολλά παιδιά με εγκεφαλική παράλυση. Χρησιμοποιούμε κάποιες ειδικές συνταγές που πολλές φορές αφαιρούμε και τους νάρθηκες έσω υποδήματος, ιδιαίτερα σε ημιπληγικά παιδιά και καμία φορά σε διπληγικά χαμηλής σπαστικότητας.
Ο δρ Χρήστος Σ. Νικολόπουλος είναι MSc PhD ποδίατρος, πρ. γενικός γραμματέας Ποδιάτρων Κύπρου.
Χρήσιμα κόλπα
ΣΑΣ παρουσιάζουμε ορισμένα χρήσιμα κόλπα που μπορεί να βοηθήσουν εφόσον ο γιατρός σας φυσικά είπε ότι δεν πρέπει το παιδάκι σας να φορέσει τα ειδικά παπουτσάκια για την πλατυποδία του:
* Δοκιμάστε τα στηρίγματα από σιλικόνη στο εσωτερικό του παπουτσιού του για να σηκώνεται ελάχιστα η καμάρα.
* Ζητήστε από τον ειδικό ποδίατρο να του κάνει πελματογράφημα για τη δημιουργία ειδικών ανατομικών πάτων που θα τοποθετήσετε στα παπουτσάκια του.
* Βάλετε τα παιδιά σας να περπατούν ξυπόλητα μέσα στο σπίτι ή σε ανώμαλες και σκληρές επιφάνειες, ειδικά το καλοκαίρι για να σκληρύνουν οι μύες του πέλματος και να αποκτήσουν καλύτερη αίσθηση ισορροπίας (συμπεριλαμβάνεται και το παιχνίδι στην παραλία).
* Πάντα να του φοράτε καλής ποιότητας παπούτσια.
Σε κάθε περίπτωση ο ποδίατρος θα σας δώσει τις καλύτερες συμβουλές για την πλατυποδία.
philenews.com