Το τέλος Αυγούστου δεν σηματοδοτεί μόνο το αντίο στις καλοκαιρινές διακοπές και την επιστροφή στην εργασία. Αλλά και την απαρχή μιας νέας σχολικής χρονιάς. Μια χρονιά που θα φέρει αλλαγές, αναθεωρήσεις, ανακατατάξεις στη ζωή των παιδιών σας. Δεν έχει σημασία ποια τάξη παρακολουθούν, το άγχος της νέας σχολικής χρονιάς δεν φεύγει. Μπορεί να μεταμορφώνεται, να πλάθεται με διαφορετικό τρόπο για την κάθε ηλικία, όμως παραμένει εκεί. Υπάρχουν τρόποι για να κάνετε την επιστροφή του παιδιού στο σχολείο ευχάριστη και όχι τρομακτική; Ναι υπάρχουν και σήμερα θα αναφέρουμε τους πιο σημαντικούς.
Ο φόβος της επιστροφής στο σχολείο!
Αναρωτιόμουν πάντα, γιατί τα παιδιά πρέπει να φοβούνται το σχολείο; Μήπως ευθυνόμαστε οι μεγαλύτεροι και το κάνουμε να φαίνεται σαν μια άγρια επιστροφή στη ζούγκλα; Αν για ένα παιδί το σχολείο είναι ένας χώρος που το τρομάζει οφείλουμε να βρούμε τη ρίζα του προβλήματος. Αρχικά ας δούμε τι συμβαίνει στο σπίτι μας.
Αν στο παιδί αναφέρουμε συνεχώς φράσεις όπως:
- άντε να ανοίξει το σχολείο να ηρεμήσω από εσένα
- επιτέλους να γυρίσεις στο σχολείο γιατί δεν αντέχω άλλο
- κάνε τώρα τις ζημίες σου, όταν θα πας στο σχολείο θα σου δείξει εκεί η δασκάλα
- δε διαβάζεις τίποτα ολόκληρο το καλοκαίρι, ο καθηγητής σου πάλι θα σου βάλει τις φωνές.
Πως μπορούμε να περιμένουμε το παιδί να είναι ενθουσιασμένο που θα πάει πίσω; Εάν σας έλεγαν στην εργασία σας, έλα πίσω μετά την άδεια σου και θα δεις τι θα σου κάνουμε, με τι συναισθήματα θα επιστρέφατε; Δείτε λοιπόν καλύτερα το τι λέτε και το πως περιγράφετε το σχολείο οι γονείς και κηδεμόνες. Δεν είναι καταναγκαστικά έργα, δεν είναι φυλακή, ούτε χώρος να ξεφορτωθείτε τα παιδιά σας. Εννοείται πως δεν τα στέλνετε εκεί για να τους βάλουν τις φωνές, πόσο μάλλον να έχουν το φόβο της τιμωρίας.
Το σχολείο – τιμωρός!
Θυμάμαι εμπειρικά από την επαγγελματική μου ενασχόληση με παιδιά, γονείς να παρουσιάζουν το σχολείο ως την τιμωρία τους. Ο χώρος που τα παιδιά θα γίνουν σωστοί άνθρωποι, θα ωριμάσουν ή αν δεν αντέξουν θα αποτύχουν για πάντα. Ένας χώρος γεμάτος τρόμο, βία, ξύλο και τιμωρία. Γιατί έτσι το είχαν μάθει και βιώσει αυτοί οι γονείς. Με τον ίδιο τρόπο που τους το «δίδαξαν» οι δικοί τους γονείς και οι παλαιότεροι δάσκαλοι.
Ευτυχώς, σε ένα μεγάλο βαθμό, τα σχολεία σήμερα δεν είναι η φυλακή για παιδιά ηλικίας 6 έως 18 χρονών. Ισχύει πως ακούμε ανά διαστήματα για κάποιες τραγικές ιστορίες σε σχολεία της Ελλάδας. Όμως η πλειοψηφία σχολείων και δασκάλων έχει αναβαθμιστεί σε ικανοποιητικό βαθμό. Με πολλές σχολικές ελλείψεις, αλλά δεν είναι ο χώρος που θα στείλετε το παιδί σας για να το τιμωρήσουν.
Ούτε θα το παρουσιάσετε έτσι στο παιδί. Αν του πιπιλίζετε το μυαλό καλοκαιριάτικα πως όταν πας στο σχολείο θα είσαι κούτσουρο, τούβλο, θα σε δείρει η δασκάλα, θα σε κοροϊδεύουν τα άλλα παιδιά, και άλλες τέτοιες καταθλιπτικές υποθέσεις, εγώ είμαι με το παιδί. Ούτε εγώ θα ήθελα να γυρίσω σε έναν χώρο που το μόνο που με περιμένει είναι βία, τρόμος, ντροπή και σκοτεινές σκέψεις. Δεν κάνατε παιδιά για να παίρνουν άριστα στο σχολείο, ούτε να καλύψουν τα δικά σας σχολικά απωθημένα.
Ο αριστούχος μαθητής!
Φέτος παιδί μου θα πρέπει να πάρεις άριστα σε όλα τα μαθήματα! Ενώ άλλοι γονείς λένε σε ένα άλλο παιδί, κανόνισε να μείνεις στην ίδια τάξη. Είσαι βλαμμένο, δεν καταλαβαίνεις τι σου λέει η καθηγήτρια; Πετάμενα λεφτά και τα σχολικά που σου πήραμε και το φροντιστήριο που σε στείλαμε πέρσι. Αχ, δεν βλέπεις τον Γιωργάκη που οι γονείς του περήφανοι πήραν τον έπαινο πέρσι και εμένα τι μου χάρισες; Μόνο πίκρες. Μόνο μια ζωγραφιά. Εκείνο το 14 που πήρες στα Μαθηματικά, εδώ μου έχει κάτσει, και δείχνει το λαιμό της η πονεμένη μάνα και ο δυστυχής πατέρας.
Με τέτοιες διόλου ενθαρρυντικές κουβέντες, περιμένετε το παιδί σας να πέτυχει κάτι καλύτερο; Να του σπάσετε τον τσαμπουκά; Να το πιάσετε στο φιλότιμο; Για γυρίστε λίγο το χρόνο πίσω. Ασχέτως με τον αν είχατε 20αρια, εσείς ως παιδιά, πως θα νιώθατε στη ψυχούλα σας με τέτοιες βαριές κουβέντες; Ναι, κάποια παιδιά δεν τα παίρνουν τα γράμματα αμέσως ή τα παίρνουν δύσκολα, μπορεί και καθόλου. Επίσης βλέπουμε συνεχώς παιδιά από τάξη σε τάξη ξαφνικά να ανθίζουν και να γίνονται καταπληκτικοί μαθητές.
Δεν είπαμε να παρατήσετε το παιδί στην τύχη του, ούτε να το στείλετε αδιάβαστο. καθίστε κοντά του, ρωτήστε τι είναι αυτό που το δυσκολεύει. Δεν σας απάντησε; Ξανά ρωτήστε αργότερα με άλλο τρόπο, βρείτε δημιουργικούς τρόπους να μπείτε στο μυαλό του. Παιδί σας είναι, το γνωρίζετε καλύτερα από τη δασκάλα του και από εμένα. Μην ασκείτε όμως λεκτική βία και εκφοβιστική συμπεριφορά. Γιατί αυτό το παιδί θα γίνει ο επόμενος εκφοβιστής στο σχολείο του. ‘Η το επόμενο θύμα bullying, γιατί θα έχει μάθει από εσάς, πως δεν αξίζει τίποτα αν δεν είναι αριστούχος μαθητής!
Δώστε τους ελευθέρια!
Το παιδί σας δεν είναι μόνο ένας μαθητής. Είναι ένας αυτόνομος χαρακτήρας, έχει όνειρα σαν παιδί. Λειτουργεί με ένα δικό του μοναδικό τρόπο, όπως όλοι μας είμαστε μοναδικοί και ξεχωριστοί. Μιλήστε του σοβαρά, με ειλικρίνεια και όχι τρομακτικά παραδείγματα. Δώστε του να κατανοήσει τις συνέπειες των συνεχομένων κακών βαθμών. Παράλληλα όμως δείξτε του πως μερικές αποτυχίες και κάποια άσχημα βαθμολογημένα διαγωνίσματα δε θα καθορίσουν τη ζωή του όλη. Μην τρομάζετε το παΐδι πως ένας κάκιστος βαθμός σε ένα μάθημα είναι η καταστροφή του.
Αφήστε το να αναλάβει τις ευθύνες του, βάλτε κάτω μαζί τις συνέπειες των πράξεων του. Δεν είναι εύκολο στην πράξη, το ξέρουμε όλοι, υπήρξαμε και εμείς στην ηλικία τους. Ίσως όμως οι γονείς μας να μην είχαν τον τρόπο, τη γνώση και την υπομονή. Μην είστε οι γονείς σας, μπορείτε και καλύτερα! Πιστέψτε εσείς στον εαυτό σας, για να πιστέψει το παΐδι και τα λόγια που του λέτε. Μείνετε πιστοί στις υποσχέσεις και στο λόγο σας. Όταν λέτε πως τα αγαπάτε περισσότερο από τη ζωή σας, αποδείξτε πως το ίδιο ισχύει και για τους σχολικούς βαθμούς ή τις επιδόσεις του.
Αφήστε το παΐδι να κρατήσει τα φτερά του!
Κάντε το σχολείο χαρά, διαλέξτε μαζί σχολικά, εξηγήστε τις οικονομικές δυσκολίες, βάλτε όρια. Όμως μην επιλέγετε εσείς για το παΐδι, μην πριονίζετε τον ενθουσιασμό και τη χαρά του. Μην του κόβετε τα φτερά και μετά αναρωτιέστε γιατί το παΐδι σας δεν πετάει όπως τα άλλα παιδιά στην τάξη του. Ούτε υπερπροστατευτικοί να είστε, μην τα μεγαλώνετε μέσα σε μια φούσκα και ξαφνικά βγαίνουν σε μια κοινωνία άγνωστη προς αυτά. Τα παιδιά είναι έξυπνα, στροφάρουν, βλέπουν, ακούν, έχουν περισσότερα ερεθίσματα από όσα είχαν τα παιδιά τις προηγούμενες γενιές. Χρησιμοποιήστε τα για να τα ενθαρρύνετε.
Τα παιδιά είναι δικά σας όμως δεν σας ανήκουν, δεν είναι κτήμα σας. Είναι ανεξάρτητοι άνθρωποι που θα κάνουν τις δικές τους επιλογές και τα δικά τους λάθη. Εσείς θέλετε να τα βοηθήσετε, το καταλαβαίνουμε όλοι μας. Μην τα κρατάτε όμως αλυσοδεμένα από προστασία. Μην τους στερείτε το παιχνίδι, τον ελεύθερο χρόνο, τις παρέες με άλλους συμμαθητές. Τα παιδικά πάρτι που θα μαλώσουν, θα γελάσουν, θα δημιουργήσουν παιδικές αναμνήσεις και χαμόγελα.
Το σχολείο θα έπρεπε να είναι η χαρά της μόρφωσης, η χαρά της φιλίας, του διαβάσματος. Περισσότερο να προσέξετε αν ο δάσκαλος ή η καθηγήτρια δεν τηρεί τις προϋποθέσεις διδασκαλίας. Χωρίς να δώσετε και θράσος στο παιδί να καβαλήσει το εκπαιδευτικό προσωπικό. Να μάθουν τι εστί σεβασμός. Αυτόν τον μαθαίνουν από το σπίτι και από την οικογένεια πρώτα. Για αυτό είναι σημαντικό φέτος, όσο πλησιάζουν οι μέρες να ανοίξουν τα σχολεία, να παρουσιάσετε το σχολείο με τον πιο υπέροχο και φανταστικό τρόπο. Καλή σχολική χρονιά σε όλα τα παιδιά!
Σύνταξη, επιμέλεια κειμένου: Βογιατζής Ηλίας
Email επικοινωνίας: iliasvogiatzis@gmail.com