Επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης με επικεφαλής τον Δρ Ρόμπερτ ΜακΛάρεν, έκαναν πειράματα με ποντίκια που στερούνταν φωτο-υποδοχέων στον αμφιβληστροειδή χιτώνα (και έτσι δε μπορούσαν να διακρίνουν το φως απ’ το σκοτάδι). Η αντίστοιχη πάθηση στους ανθρώπους ονομάζεται μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια και συμβαίνει όταν σταδιακά καταστρέφονται οι κυτταρικοί φωτο-υποδοχείς των ματιών, με συνέπεια τη μερική ή ολική τύφλωση.
Οι ερευνητές εισήγαγαν στα μάτια των πειραματόζωων πρόδρομα κύτταρα που βαθμιαία (σε δύο εβδομάδες), αναπτύχθηκαν και σχημάτισαν έναν φυσιολογικό αμφιβληστροειδή χιτώνα.
«Αναδημιουργήσαμε όλη τη δομή. Βασικά, είναι η πρώτη απόδειξη ότι μπορεί κανείς να πάρει ένα τελείως τυφλό ποντίκι, να του εισάγει κύτταρα και να ανακατασκευάσει όλο το στρώμα (των κυττάρων) που είναι ευαίσθητο στο φως», εξηγεί ο Δρ ΜακΛάρεν.
Σε προηγούμενα πειράματα είχε επιτευχθεί κάτι ανάλογο, αλλά με αμφιβληστροειδείς χιτώνες που ήταν εν μέρει κατεστραμμένοι λόγω εκφύλισης.
Σύμφωνα με τον Δρ ΜακΛάρεν, η νέα μελέτη «είναι σαν να αποκαθιστάς όλη την οθόνη του υπολογιστή, αντί να επισκευάζεις επιμέρους εικονοστοιχεία (pixel)».
Μάλιστα, η ομάδα του Δρ ΜακΛάρεν έκανε διάφορα τεστ (ευαισθησίας στο φως, απεικόνισης εγκεφάλου κ.α.) για να επιβεβαιώσει ότι όντως οι οπτικές πληροφορίες από το περιβάλλον είχαν αρχίσει να επεξεργάζονται από το νευρικό σύστημα του εγκεφάλου των πειραματόζωων.
Ωστόσο ο καθηγητής Πιτ Κόφι του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (UCL), αν και χαιρέτισε το νέο επίτευγμα ως σημαντικό βήμα προόδου για την αποκατάσταση της όρασης στους ανθρώπους μελλοντικά, επισήμανε ότι θα χρειαστεί να αποδειχτεί πόσο καλή είναι η όραση που αποκαθίσταται με αυτό τον τρόπο.
Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη, σε ασθενείς με μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια και άλλες παρεμφερείς παθήσεις, δοκιμές εναλλακτικών τεχνικών όπως η μεταμόσχευση ανθρώπινων βλαστικών κυττάρων, η εμφύτευση ειδικών «τσιπ» στον αμφιβληστροειδή χιτώνα και «βιονικά» μάτια.
Πάντως, άλλη ερευνητική ομάδα υπό τον Δρ καθηγητή Ρόμπιν Άλι (με άρθρο της στο περιοδικό Nature) έχει ήδη ανακοινώσει ότι πέτυχε μερική αποκατάσταση της όρασης σε ποντίκια που έπασχαν από νυκταλωπία.