Η νόσος Πάρκινσον είναι μια χρόνια προοδευτικά εξελισσόμενη εκφυλιστική νόσος του εγκεφάλου που επηρεάζει κυρίως την κίνηση.
Κάποια νευρικά κύτταρα πεθαίνουν γρηγορότερα, με αποτέλεσμα τα συμπτώματα της νόσου να επιδεινώνονται με το πέρασμα του χρόνου.
Οι διαταραχές του ύπνου αποτελούν ύποπτες ενδείξεις νευρολογικών προβλημάτων. Μια από αυτές είναι το να βλέπει κάποιος έντονα όνειρα.
Σύμφωνα με Καναδούς ερευνητές η διαταραχή συμπεριφοράς κατά τον ύπνο REM (σύνδρομο RBD) αποτελεί το ισχυρότερο σημάδι των νευροεκφυλιστικών παθήσεων. Μπορεί μάλιστα να εκδηλώνεται έως και 15 χρόνια πριν την εμφάνιση των κλασικών συμπτωμάτων των ασθενειών αυτών.
Η συγκεκριμένη διαταραχή χαρακτηρίζεται από αυξημένη κινητικότητα στο στάδιο REM του ύπνου, όταν φυσιολογικά το άτομο θα έπρεπε να βλέπει όνειρα και να είναι εντελώς ακίνητο.
Σύμφωνα με τον δρα Τζoν Πήβερ από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο, το 80% των πασχόντων από σοβαρό σύνδρομο RBD εκδηλώνουν τελικά μια νευροεκφυλιστική νόσο, όπως η άνοια με σωμάτια Lewy και η νόσος Πάρκινσον.
Οι πάσχοντες από σύνδρομο RBD υποφέρουν από υπνηλία όταν ξυπνούν, επειδή ο ανήσυχος ύπνος δεν τους επιτρέπει να ξεκουραστούν. Συχνά μάλιστα είναι τόσο βίαιες οι κινήσεις τους στη διάρκεια του ύπνου, που μπορεί να τραυματίσουν τον εαυτό τους ή τον/την σύντροφό τους που κοιμάται δίπλα τους.
Ο δρ Πήβερ εκτιμά πιστεύει ότι το σύνδρομο RBD οφείλεται σε δυσλειτουργία των κυττάρων στο στέλεχος του εγκεφάλου.
Όταν τα κύτταρα αυτά, που λέγονται REM-ενεργοί νευρώνες, λειτουργούν φυσιολογικά, «παραλύουν» το κοιμισμένο σώμα ώστε να μην αντιδρούμε στα όνειρα που βλέπουμε.
Στους πάσχοντες από σύνδρομο RBD, όμως, οι REM-ενεργοί νευρώνες δεν ενεργοποιούνται ποτέ, με συνέπεια το σώμα να κινείται σε αντίδραση στα όνειρα.
Τα ίδια κύτταρα φαίνεται ότι παίζουν ρόλο στις νευροεκφυλιστικές παθήσεις, δεδομένου ότι 8 στους 10 πάσχοντες από αυτή τη διαταραχή τις εκδηλώνουν πολλά χρόνια αργότερα.
Ο εντοπισμός κάποιου συμπτώματος που θα αποτελεί προάγγελο των ασθενειών αυτών, θα δίνει την ευκαιρία στα άτομα υψηλού κινδύνου να υιοθετούν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, προκειμένου να καθυστερήσουν όσο είναι αυτό δυνατόν την ανάπτυξή τους.
Τα συμπεράσματα παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Καναδικής Εταιρείας Νευροεπιστήμης.
*** Τι είναι η νόσος Πάρκινσον;
Η νόσος Πάρκινσον είναι μια χρόνια προοδευτικά εξελισσόμενη εκφυλιστική νόσος του εγκεφάλου που επηρεάζει την κυρίως την κίνηση. Λέγοντας εκφυλιστική εννοούμε ότι κάποια από τα νευρικά κύτταρα πεθαίνουν γρηγορότερα – εκφυλίζονται. Αυτό δε συμβαίνει ξαφνικά, αλλά προοδευτικά και έτσι τα συμπτώματα της νόσου με τον καιρό επιδεινώνονται.
Πώς προκαλούνται τα συμπτώματα της νόσου του Πάρκινσον;
Η κίνησή μας ελέγχεται από την παραγωγή μιας χημικής ουσίας που λέγεται ντοπαμίνη. Αυτή παράγεται από εξειδικευμένα νευρικά κύτταρα σε μια πολύ μικρή περιοχή του εγκεφάλου, τη μέλαινα ουσία. Τα κύτταρα αυτά σταδιακά εκφυλίζονται και ανάλογα μειώνεται η παραγωγή της ντοπαμίνης. Έτσι χάνεται η αρμονία στην κίνηση και εμφανίζονται τα συμπτώματα της νόσου του Πάρκινσον.
Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου του Πάρκινσον;
Τα συμπτώματα τα χωρίζουμε σε αυτά που αφορούν την κίνηση και σε αυτά που δεν την αφορούν.
Τα κινητικά συμπτώματα είναι ο τρόμος στην ηρεμία (τρέμουλο) που είναι συνήθως στα χέρια, η βραδύτητα στις κινήσεις όπως στο περπάτημα, και το ντύσιμο, η δυσκαμψία των μυών και η αστάθεια ή διαταραχή στην ισορροπία, που μπορεί να προκαλεί συχνά πτώσεις.
Τα μη κινητικά συμπτώματα μπορεί να είναι, η υπόταση, η αυξημένη εφίδρωση, οι διαταραχές του ύπνου, η κατάθλιψη, η δυσκοιλιότητα και η εύκολη κόπωση. Κάθε ασθενής είναι μοναδικός και δεν εμφανίζει όλα τα συμπτώματα.
Πώς γίνεται η διάγνωση της νόσου του Πάρκινσον;
Η διάγνωση της νόσου του Πάρκινσον γίνεται μόνο με την κλινική εξέταση. Ένας έμπειρος νευρολόγος θα διαπιστώσει αν έχετε τη νόσο, από τα συμπτώματα που θα του αναφέρεται και από την εξέταση που θα σας κάνει. Δεν υπάρχει καμία εξέταση που να επιβεβαιώνει τη νόσο. Υπάρχουν μόνο, εξετάσεις που θα σας συστήσει ο νευρολόγος σας, για να αποκλείσει άλλες παθήσεις που μοιάζουν με τη νόσο του Πάρκινσον πριν να λάβετε την κατάλληλη θεραπεία.
Τι προκαλεί τη νόσο του Πάρκινσον;
Τα αίτια της νόσου του Πάρκινσον παραμένουν άγνωστα. Όμως υπάρχει συστηματική έρευνα για την ανακάλυψη της αιτίας όπως επίσης και για την συσχέτισή της με περιβαλλοντικούς και γενετικούς παράγοντες.
Είναι κληρονομική νόσος;
Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων η νόσος του Πάρκινσον δεν κληρονομείται. Ωστόσο, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει αρκετά γονίδια υπεύθυνα για την εμφάνιση της νόσου σε έναν πολύ μικρό αριθμό οικογενειών παγκοσμίως.
Πεθαίνεις από τη νόσο του Πάρκινσον;
Δεν πεθαίνεις από τη νόσου του Πάρκινσον. Ωστόσο, η νόσος εξελίσσεται, τα συμπτώματα χειροτερεύουν και νέα εμφανίζονται. Ο ρυθμός εξέλιξης την νόσου είναι και αυτός μοναδικός για κάθε ασθενή. Συνήθως όμως είναι μια αργά εξελισσόμενη νόσος. Πολλοί όμως αναγκάζονται να σταματήσουν την εργασία τους και ποιότητα ζωής με τη πάροδο των ετών επιδεινώνεται σημαντικά.
Τι μπορώ να κάνω;
- Να συνεχίσετε τις αγαπημένες σας δραστηριότητες. Η νόσος του Πάρκινσον θα είναι πάντα μέρος της ζωή σας, προσαρμοστείτε ανάλογα.
- Κρατείστε συχνή επαφή με τον ιατρό που σας παρακολουθεί και που εμπιστεύεστε.
- Να αθλείστε, ότι κάνει καλό στην καρδιά κάνει και στον εγκέφαλο.
- Ελάτε σε επαφή με μια εθελοντική ομάδα στην περιοχή σας. Δημιουργούμε ομάδες σε πολλές περιοχές ανάλογα με τις ανάγκες. Έτσι θα μείνετε ενήμεροι για τις εξελίξεις και θα βρείτε ένα περιβάλλον υποστήριξης και αλληλεγγύης. Δεν είστε πια μόνος.
.