Αναπηρία δεν σημαίνει ανικανότητα και ας ακούγεται σαν κοινοτυπία, είναι μια ιδιαίτερα ακριβής παρατήρηση και θα πρέπει να την πάρουμε στα σοβαρά.
Σαφώς και υπάρχουν μερικά καθήκοντα που είναι αδύνατα για τους ανθρώπους με αναπηρία υπό κανονικές συνθήκες αυτό όμως δεν σημαίνει πως πρέπει να τους αποθαρρύνουμε από το να προσδιορίσουν τα δυνατά τους χαρακτηριστικά τα οποία μπορούν να εξελιχθούν σε μια ολοκληρωμένη καριέρα ή μια αναζήτηση και ασχολία ζωής.
Πολλοί ιδιαίτερα διάσημοι άνθρωποι έχουν φέρει εις πέρας τους στόχους τους, παρόλο που έπρεπε να αγωνιστούν με τις εξουθενωτικές φυσικές ή ψυχολογικές τους προκλήσεις.
Ελάχιστοι θα διαφωνήσουν για το αν ο Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν ήταν ένας από τους μεγαλύτερους μουσικούς όλων των εποχών. Γεννήθηκε το 1770 και έδωσε το πρώτο του ρεσιτάλ πιάνου στην ηλικία των 8. Γρήγορα αναπτύχθηκε η φήμη του για τους εμπνευσμένους αυτοσχεδιασμούς του. Ωστόσο το 1796 ξεκίνησε να χάνει την αίσθηση της ακοής και μέχρι το θάνατο του το 1827 ήταν εντελώς κωφός. Παρόλο που ήταν αδύνατον να ακούσει τις ίδιες του τις συνθέσεις, τα τελευταία 25 χρόνια της ζωής του ο Μπετόβεν συνέχισε να δημιουργεί μερικές από τις πιο έξοχες κλασσικές μουσικές, που ευρέως εκτελούνται ακόμα και σήμερα.
Οι σκεπτικιστές μπορεί να πουν ότι ο Μπετόβεν ήταν μια εξαίρεση γιατί ανέπτυξε την αναπηρία του όταν πλέον είχε ήδη εκπαιδεύσει τον εαυτό του στην τέχνη του. Το ίδιο όμως δεν μπορεί να πει κάποιος και για την Έλεν Άνταμς Κέλερ (1880 – 1968). Η Κέλερ μετά από μια σοβαρή ασθένεια έμεινε κωφή και τυφλή από βρέφος και πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής της σε μια κατηφή απομόνωση, λόγω της ανικανότητας της να επικοινωνήσει. Η δασκάλα της Άννι Σάλιβαν κατάφερε να σπάσει αυτό το εμπόδιο, με απλές πράξεις στην αρχή όπως να τις συλλαβίζει λέξεις στην παλάμη της Κέλερ.
Η επιτυχία της οδήγησε στο αναγνωρισμένο έργο της The miracle worker και όχι μόνο. Κατέληξε να είναι το πρώτο κωφό και τυφλό άτομο που κέρδισε το Bachelor των Τεχνών στις ΗΠΑ. Πέρασε τον περισσότερο καιρό της ζωής της κάνοντας δημόσιες εμφανίσεις ανά τον κόσμο σε μια προσπάθεια να ενθαρρύνει και να εμπνεύσει και άλλα άτομα με αναπηρίες. Η Κέλερ μιλούσε επίσης ενάντια του πολέμου και πάλεψε για τα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία και το δικαίωμα ψήφου.
Όπως η Κέλερ και άλλα άτομα χρησιμοποίησαν την αναπηρία τους προς όφελος τους και τη γυρίσαν σε πλεονέκτημα τους. Η μεξικανή καλλιτέχνιδα Φρίντα Κάλο, γεννήθηκε το 1907. Διοχέτευσε την θλίψη και τον πόνο της μέσα από απίστευτες αυτοπροσωπογραφίες και άλλους συναρπαστικούς πίνακες ζωγραφικής. Στα 6 της είχε τη μάχη με την πολιομυελίτιδα που την άφησε με το δεξί χέρι πιο αδύνατο, μια αναπηρία που έκρυβε έντεχνα πίσω από τα φωτεινά και γεμάτα σχέδια ρούχα της. Παρόλο που επανάκτησε την ικανότητα της να περπατήσει και να κινηθεί, υπέφερε από πολλές υποτροπές και ανά διαστήματα ήταν κλινήρης και κατάκοιτη.
Η κατάσταση με τον καιρό γινόταν όλο και χειρότερη ενώ κάποιοι ειδικοί θεώρησαν ότι ίσως ήρθε στον κόσμο και με μια εκ γεννητής ασθένεια με το όνομα Spina bifida. Σαν να μην ήταν όλα αυτά αρκετά, το Σεπτέμβριο του 1925 η Κάλο ταξίδευε με το λεωφορείο όταν αυτό συγκρούστηκε με ένα αυτοκίνητο. Αποτέλεσμα αυτής της σύγκρουσης ήταν να υποφέρει από αρκετούς σοβαρούς τραυματισμούς. Άρχισε να ζωγραφίζει κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης της. Συνδύασε τα φωτεινά αρχέγονα χρώματα της τοπικής παραδοσιακής τέχνης με στοιχειωμένες εικόνες, που κατά βάθος εκφράζουν την μάχη της με τους εντόνους πόνους. Η Φρίντα Κάλο ήταν η πρώτη Μεξικανή ζωγράφος που η δουλειά της αγοράστηκε από διεθνές μουσείο ( Μουσείο του Λούβρου) .
Στην αντίπερα όχθη συναντούμε τον Αλμπερτ Αϊνστάιν που δεν επικεντρώθηκε στην αναπηρία του αλλά την υπερνίκησε καθώς συγκέντρωσε τις προσπάθειες του προς άλλη κατεύθυνση. Τα όνομα Αϊνστάιν είναι συνώνυμο πλέον με την ιδιοφυΐα και συχνά κατονομάζεται ως ένας από τους μεγαλύτερους φυσικούς όλων των εποχών. Στην πραγματικότητα ήταν επιβαρυμένος με δυσλεξία συνδυασμένη με αυτισμό.
Γεννήθηκε το 1879 και ξεκίνησε να μιλάει από 3 ετών και μετά. Με το πέρασμα του χρόνου ο Αϊνστάιν κατεύθυνε τα ενδιαφέροντα του στο πεδίο των Μαθηματικών και της Φυσικής. Ανάμεσα στα πολλά κατορθώματα του επιβραβεύτηκε με το βραβείο Νόμπελ στη Φυσική το 1921 για τις υπηρεσίες του στη Θεωρητική Φυσική και ειδικότερα για την ανακάλυψη του νόμου του φωτοηλεκτρικού φαινομένου.
Ακόμα πιο ακραία μορφή αναπηρίας είναι αυτή του θεωρητικού φυσικού Στήβεν Χώκινγκ που γεννήθηκε το 1942. Ενώ είναι ακόμα φοιτητής στο Cambridge έπεσε από τις σκάλες όταν ήταν 21 ετών και διαγνώσθηκε με μυοατροφική πλευρική σκλήρυνση, μία ασθένεια του κινητικού νευρικού συστήματος. Οι γιατροί του έδωσαν 2 με 3 χρόνια ζωής όμως ο Χώκινγκ αψήφησε τις πιθανότητες και είχε μια λαμπρή καριέρα πάνω από 40 χρόνια. Έχει δημοσιεύσει βιβλία και έχει πραγματοποιήσει πολλές δημόσιες εμφανίσεις (έχει επισκεφτεί και την Ελλάδα). Σταδιακά έχασε τη χρήση των χεριών του, των ποδιών του και τη φωνή του. Όταν βραβεύτηκε με το προεδρικό μετάλλιο της Ελευθερίας, το υψηλότερο πολιτικό βραβείο που δίνεται στις ΗΠΑ ήταν εντελώς παράλυτος. Παρά τη σοβαρή του ασθένεια ποτέ δεν παραδέχτηκε ότι είναι ηττημένος.
Φανταστείτε αν αυτοί οι 5 άνθρωποι είχαν παραιτηθεί και αποδεχτεί την αναπηρία τους ως εμπόδιο, πόσο διαφορετικός θα ήταν ο κόσμος μας τους τελευταίους 2 αιώνες. Το μήνυμα που θέλω να περάσω σε όλους με το σημερινό άρθρο είναι απλό: μην παραιτείστε και κάντε ότι είναι αυτό που θέλετε, που αγαπάτε και ξέρετε ότι είστε καλοί σε αυτό. Δεν είναι απαραίτητο να χαρακτηριστείτε ο επόμενος τρανός επιστήμονας ή ο επόμενος διαχρονικός καλλιτέχνης οπωσδήποτε. Μπορείτε όμως να ζήσετε τη ζωή σας και να αφήσετε ένα έργο πίσω σας, νικώντας την αναπηρία σας. Αυτή είναι μόνο μια κατάσταση, δεν σας χαρακτηρίζει, δεν σας αντιπροσωπεύει, δεν μπορεί να σας πτοήσει. Εκτός αν της το επιτρέψετε εσείς!
Βογιατζής Ηλίας
.