Γιατί αυτό το σήμα στις δημόσιες τουαλέτες είναι λάθος και τις καθιστά απρόσιτες στο 4% του πληθυσμού; Τι πρέπει να αλλάξει;

Άτομα με αναπηρία και δημόσιες τουαλέτες, ένα ζήτημα που προβληματίζει χιλιάδες κόσμο ανά την υφήλιο. Συνήθως δεν υπάρχουν και ακόμα όταν τις βρίσκεις δεν είναι πάντα προσβάσιμες. Αν δεν πληρούν όλες τις προϋποθέσεις και προδιαγραφές, είναι σχεδόν άχρηστες. Σε χώρους διασκέδασης και ψυχαγωγίας μπορεί να βρίσκονται ακόμα και 3 σκαλιά κάτω από τον κεντρικό χώρο του μαγαζιού, ίσως και σε άλλο όροφο που για κάποιο ανεξήγητο λόγο δεν υπάρχει ανελκυστήρας, οπότε κανείς δε μπορεί με το αμαξίδιο του ή τις βακτηρίες του να τις επισκεφτεί.

Μπορεί η νομοθεσία να είναι ξεκάθαρη στο πως και που θα πρέπει να κατασκευαστούν όμως από το νόμο μέχρι την πράξη μεσολαβεί ένας σημαντικός παράγοντας: κανένας έλεγχος. Έχω εκνευριστεί/συνηθίσει/αγανακτήσει να βλέπω παρανομίες σε μαγαζιά που αναγκασμένα για να πάρουν άδεια λειτουργίας, έχουν φτιάξει τουαλέτα για τα άτομα με αναπηρία όμως χωρίς να τους ενδιαφέρει αν θα είναι όντως προσβάσιμη.

Στην Ελλάδα ακόμα και αν θες να καταγγείλεις το γεγονός δεν ξέρεις που, αν θα ταρακουνηθεί κανείς από τη θέση του, αν δεν θα λαδωθεί για 2^η φορά(άλλωστε το έπραξε ήδη τη φορά που έδωσε άδεια στο μαγαζί) και αν στο τέλος θα αλλάξει κάτι ή όχι. Ευτυχώς σε ξενοδοχεία και νέα κτίσματα, φροντίζουν ως επι το πλείστον οι τουαλέτες να είναι χρηστικές και να πληρούν τα απαιτούμενα πρότυπα.

Υπάρχει όμως ένα μεγάλο λάθος σε αυτές τις τουαλέτες και κυρίως τις γυναίκειες: μπορεί να είναι προσβάσιμες στο μέσο άτομο με αναπηρία όμως δεν είναι καθόλου προσιτές σε μητέρες ή σε φροντιστές ατόμων με αναπηρία. Βλέπετε δε θα έπρεπε να εξυπηρετούν τα άτομα μόνο για τη βασική τους ανάγκη αλλά να υπάρχει ο ανάλογος χώρος και εξοπλισμός για να μπορεί να εξυπηρετηθεί το άτομο μόνο του ή με το φροντιστή του. Ξεχωρίζω τις γυναικείες γιατί ειδικά αν το παιδί είναι σε μικρή ηλικία η μητέρα θα το φροντίσει, ειδικά αν η οικογένεια βρίσκεται εκτός σπιτιού. Χωρίς αυτό να αποκλείει ότι και οι άντρες μπορούν και θέλουν να πράξουν παρόμοια.

Ας μιλήσουμε για τις Changing places toilets

Σε ελεύθερη μετάφραση, οι τουαλέτες που το άτομο με συγκεκριμένες αναπηρίες θα μπορεί να νιώσει άνετα και ασφαλή για να τις χρησιμοποιήσει, σε μια πιο περίπλοκη διαδικασία αλλαγής και καθαριότητας π.χ. χρήση πάνας. Άτομα με μυϊκή δυστροφία, πολλαπλή σκλήρυνση, χρόνιους πόνους, με τραυματισμούς της σπονδυλικής στήλης, εγκεφαλική παράλυση είναι κάποιες από τις περιπτώσεις που χρειάζονται μια ολοκληρωμένη τουαλέτα για να τους εξυπηρετήσει.

Εξοπλισμός

• Θα πρέπει να υπάρχει ένα ρυθμιζόμενο κατά ύψος παγκάκι για ενηλίκους.
• Ένα ανυψωτικό σύστημα εύκολο στη χρήση.
• Επαρκής χώρος για το άτομο με αναπηρία και το λιγότερο για άλλους 2 φροντιστές.
• Μια λεκάνη κεντραρισμένη με αρκετό χώρο και από τις 2 πλευρές.
• Ένα διαχωριστικό ή μια κουρτίνα που να επιτρέπει στο άτομο να έχει την ησυχία του και την ιδιωτικότητα του.
• Να διαθέτει αντιολισθητικό πάτωμα.
• Ένα μεγάλο εύχρηστο κάδο απορριμμάτων
• Ένα μεγάλο ρολό χαρτιού για να καλύπτει κάθε φορά το παγκάκι όποιος το χρησιμοποιεί.

Όπως κατανοείτε οι συγκεκριμένες τουαλέτες δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση να συγκρίνονται με αυτές που υπάρχουν ήδη για τα Αμεα και θα πρέπει να πληρούν διαφορετικά κριτήρια.

Γονείς, συνοδοί και φροντιστές

Το μεγάλο τους πρόβλημα είναι πως για να μπορέσει μια μητέρα να αλλάξει το παιδί με  αναπηρία θα πρέπει να το ακουμπήσει όπου μπορεί στις τουαλέτες. Σε ένα χώρο που βάσει  ερευνών καλύπτεται από 77.000 βακτήρια και ιούς! Το ίδιο αντιμετωπίζει και ένας ενήλικας μόνος ή με το φροντιστή του. Παρά το μεγάλο κίνδυνο μόλυνσης που διατρέχει, το άτομο είναι αναγκασμένο να αλλάξει στο πάτωμα.

Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες σε Αμερική και Βρετανία, η ανάγκη για του νέου είδους τουαλέτες γίνεται αναγκαία και επιβλητική. Στις ΗΠΑ το 4% χρειάζονται αυτό το χώρο και αναγκάζονται πολλές φορές να μη βγαίνουν από το σπίτι τους ή πραγματοποιούν σύντομες χρονικά εξόδους για να αποφύγουν το εμπόδιο της ¨φυσικής ανάγκης¨. Μάλιστα αντιμετωπίζουν και φαινόμενα ρατσισμού λαμβάνοντας ως απάντηση: θα πρέπει να προσαρμοστείς σε αυτά που έχεις ήδη, είναι υπερβολή αυτό που ζητάς ή ότι μη περιμένεις μεγάλες εταιρείες ή μικρές κοινωνίες να χρηματοδοτήσουν τέτοιες αλλαγές μόνο για λίγους! (βάσει του πληθυσμού τις χώρας αυτό μεταφράζεται σε 13 εκατομμύρια πολίτες που τους αφορά άμεσα το ζήτημα).

Αν σκέφτεστε και εσείς ότι είναι υπερβολή, να σας θυμίσω ότι κανείς δεν παραπονέθηκε όταν ξεκίνησαν να τοποθετούνται αυτόματες τουαλέτες, στεγνωτήρες χεριών, ειδικά καλύμματα για το καπάκι της λεκάνης και γάντζοι για το παλτό ή τη τσάντα σας. Μοντερνισμοί και καινοτομίες θεωρούνταν παλιότερα όλα αυτά που σήμερα θεωρούμε δεδομένα και όλοι τα έχουμε χρησιμοποιήσει, μας έχουν βολέψει και έχουν προστατεύσει την υγεία μας από μεταδοτικές ασθένειες.

Στη Βρετανία που οι συνθήκες είναι κάπως πιο φιλικές τα τελευταία χρόνια προς τα άτομα με αναπηρία, πολλές εταιρείες μετατρέπουν τις παλιές ή κατασκευάζουν τις νέες τουαλέτες τους και μάλιστα το προωθούν ως ένα μεγάλο βήμα προς την καλυτέρευση της εικόνας της επιχείρησης τους! Ότι αναβαθμίζουν την ποιότητα στο χώρο εργασίας ή αν πρόκειται για χώρο επισκεπτών, ότι έχουν μεγαλύτερο πλεονέκτημα μελλοντικοί πελάτες να τους προτιμήσουν. Δίνοντας λοιπόν την πλήρη πρόσβαση στο 10% του παγκοσμίου πληθυσμού που έχουν κάποιου είδους αναπηρία, ανεβάζουν το εισόδημα τους, γίνονται προσιτές και αγαπητές προς όλους, αφήνουν υπέροχες εντυπώσεις που αυτό με τη σειρά του αφήνει μεγαλύτερα κέρδη. (μια ακόμα απάντηση ότι δε μας φταίει η κρίση αλλά ότι δεν προσαρμοζόμαστε στις νέες ανάγκες των καιρών που παρουσιάζονται.)

Συμπερασματικά βλέπουμε ότι μια τόσο απλή κίνηση μπορεί να βοηθήσει όλες τις πλευρές. Οι επισκέπτες – πελάτες – αγοραστές όταν αντιμετωπίζονται με σεβασμό και αναγνώριση στο πρόβλημα και την κατάσταση τους, θα στο ανταποδώσουν με τον καλύτερο τρόπο. Φυσικά ας μην είναι πάντα σκοπός το κέρδος αλλά η ανθρώπινη πλευρά των κτιρίων που ζούμε και αναπτυσσόμαστε καθημερινά. Γιατί τι να το κανείς το κτίριο αν δεν μπορεί να λειτουργήσει κανείς μέσα σε αυτό;

Ας σκεφτούμε λοιπόν τους ανθρώπους με κάθε αναπηρία, ακόμα και τις αόρατες που έχουν όμως τις δίκες τους ανάγκες. Ας εστιάσουμε στη μητέρα που θα μπορεί με αξιοπρέπεια να εξυπηρετήσει το παιδί της(ακόμα και όσες δεν έχουν ένα παιδί με αναπηρία). Και κάτι βασικό, ας ξαναθυμηθούμε αυτό που λέμε συχνά: όλοι είμαστε εν δυνάμει ανάπηροι. Δε χρειάζεται να συμβεί σε εμάς ή στο παιδί μας, για να καταλάβουμε πόσα πράγματα θα χρειαστούμε καθημερινά για να ζούμε με σεβασμό μεταξύ μας και χωρίς να σκεφτόμαστε μόνο τον εαυτό μας και ότι εμείς είμαστε καλά. Ας δώσουμε σημασία στο γενικότερο καλό!

Βογιατζής Ηλίας

Πηγή: www.changing-places.org , www.opemed.net , www.themighty.com