Πάσχω από Διπολική Διαταραχή Ι. Η διάγνωση έγινε σχεδόν 10 χρόνια πριν και μου πήρε τρία χρόνια να βρω την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Κατά τη διάρκεια αυτών των τριών ετών, παρουσίαζα συνεχώς μανιοκαταθλιπτικά επεισόδια και γι’ αυτό νοσηλεύτηκα τρεις φορές. Με το που βρήκα τα κατάλληλα φάρμακα, σταθεροποιήθηκα, τουλάχιστον στο βαθμό που μπορεί κάποιο άτομο που πάσχει από ψυχική ασθένεια. Παρόλο που παίρνω 5 είδη φαρμάκων για την ασθένεια και το άγχος μου, ακόμη έχω συμπτώματα.
Είμαι ένα άτομο υψηλής λειτουργικότητας που πάσχω από μία ψυχική ασθένεια, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι είμαι εντελώς ασυμπτωματική. Ένα από τα πράγματα που με δυσκολεύουν είναι ο έλεγχος των παρορμήσεών μου. Δυσκολεύομαι πολύ πάνω σ’ αυτό. Όταν θέλω κάτι, το θέλω εδώ και τώρα. Έχω τόσο έντονες αντανακλαστικές αντιδράσεις και παίρνω αποφάσεις χωρίς να τις ζυγίσω πρώτα. Παθαίνω τόσο μεγάλη εμμονή με κάποιες από τις ιδέες μου που δεν μπορώ να ηρεμήσω εάν δεν τις ικανοποιήσω.
Έχω μιλήσει σε πολλούς ανθρώπους με διπολική διαταραχή και οι περισσότεροι βιώνουν το ίδιο, ακόμη και αν ακολουθούν ισχυρή φαρμακευτική αγωγή. Εγώ ακολουθώ το πρόγραμμά μου. Παίρνω τα φάρμακά μου καθημερινά. Κοιμάμαι αρκετά. Όμως, ακόμη και έτσι, η διαταραχή δεν εξαφανίζεται. Υποβόσκει κάτω από τα φάρμακα, τη ρουτίνα και τον ύπνο.
Μου πήρε πολύ χρόνο να συνειδητοποιήσω πως ακόμη και όταν η διαταραχή βρίσκεται κάτω από ισχυρό έλεγχο, συνεχίζει να με επηρεάζει. Κάποτε, μου πέρασε από το μυαλό, για λίγο, πως τα πήγαινα τόσο καλά που είχα «θεραπευτεί». Γνωρίζω πως δεν υπάρχει θεραπεία γι’ αυτήν την ασθένεια. Διαρκεί για όλη σου τη ζωή και θα εμφανίζεις επεισόδια κατά καιρούς. Είμαι εξαιρετικά τυχερή που είμαι σταθερή για τα τελευταία 6 χρόνια. Άλλοι δεν έχουν αυτήν την τύχη.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που πάσχουν από ψυχικές ασθένειες το παλεύουν για χρόνια. Προσπαθούν να λάβουν τη σωστή διάγνωση ή να έρθουν σε επαφή με τα κατάλληλα κέντρα ψυχικής υγείας. Μετά, αλλάζουν συνεχώς φαρμακευτικές αγωγές είτε επειδή δεν είναι αποτελεσματικές είτε επειδή οι παρενέργειες που επιφέρουν είναι τόσο σοβαρές που δεν μπορεί να συνεχιστεί η αγωγή.
Ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα με τη διπολική διαταραχή είναι ότι οι πάσχοντες πέφτουν στην ίδια παγίδα με εμένα. Όταν βρουν την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, αισθάνονται πως έχουν θεραπευτεί. Πιστεύουν πως όλα έχουν τελειώσει και πως, τώρα που όλα είναι καλά, μπορούν να σταματήσουν τα φάρμακα. Αυτό είναι κάθε άλλο παρά αλήθεια.
Θαυμάζω τους ανθρώπους που έχουν καταφέρει να αντιμετωπίζουν την ψυχική τους ασθένεια με φυσικούς, ολιστικούς τρόπους. Όμως, για μένα, όπως και για τα περισσότερα άτομα με σοβαρές ψυχικές ασθένειες, η φαρμακευτική αγωγή είναι απαραίτητη. Και δεν θα πρέπει να τη σταματήσουμε. Έχω αποδεχθεί το γεγονός πως για όλη μου τη ζωή θα παίρνω φάρμακα εξαιτίας της ασθένειάς μου. Μου αρέσει αυτό; Όχι. Όπως δεν μου αρέσει που ακόμη συνεχίζω να παίρνω φάρμακα για την καρδιά μου. Υπάρχει τόση προκατάληψη εκεί έξω για αυτούς που παίρνουν φάρμακα λόγω κάποιας ψυχικής ασθένειας.
Πρόσφατα, αποκτήθηκε πρόσβαση στα ιατρικά έγγραφα της Χρυσής Ολυμπιονίκους, Σιμόν Μπάιλς και αποδείχθηκε πως παίρνει φάρμακα για τη ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητας). Η Μπάιλς εμφανίστηκε και δήλωσε δυναμικά πως δεν είναι ντροπή να παίρνει κανείς φάρμακα για κάποια ψυχική ασθένεια. Είναι όπως όταν πάσχεις από οποιαδήποτε άλλη ασθένεια.
Τότε, γιατί αυτοί που παίρνουν ψυχοτροπικά φάρμακα αντιμετωπίζονται διαφορετικά; Γιατί είναι τόσο μεγάλη ντροπή αυτό; Και η απάντηση είναι μία: Δεν είναι. Δεν είναι ντροπή. Τα φάρμακα αυτά δεν είναι για όλους αλλά για όσους πάσχουν από κάποια ψυχική ασθένεια και χρειάζονται φαρμακευτική αγωγή έτσι ώστε να βελτιωθούν. Και αυτό δεν είναι ντροπή. Η ντροπή προέρχεται από τον στιγματισμό, την άγνοια και από τους ανθρώπους που δεν θέλουν να καταλάβουν.
Στέκομαι περήφανα και δηλώνω πως παίρνω φάρμακα για την ψυχική ασθένεια από την οποία πάσχω και ποτέ δεν θα ξεπεράσω. Με τη βοήθεια των φαρμάκων, κατάφερα να πάρω πτυχίο Πανεπιστημίου και μεταπτυχιακό. Χωρίς αυτά, πραγματικά πιστεύω πως δεν θα ζούσα τώρα, καθώς, πριν αρχίσω τη φαρμακευτική αγωγή, είχα σκέψεις αυτοκτονίας. Οι ψυχικές ασθένειες είναι πιο συχνές από όσο πιστεύετε. Εάν γνωρίζετε κάποιον που υποφέρει, προσφερθείτε να τον βοηθήσετε. Ακόμη και με ένα απλό μήνυμα μπορείτε να του αποδείξετε ότι τον σκέφτεστε. Κάτι τέτοιο μπορεί να του φτιάξει τη διάθεση και την ημέρα.
Ας σταματήσουμε να είμαστε προκατειλημμένοι ενάντια στις ψυχικές ασθένειες και τη φαρμακευτική αγωγή. Υπάρχουν τόσα άρθρα με θετική προσέγγιση και άνθρωποι που θέλουν να ενημερώσουν για τις ψυχικές ασθένειες. Το θέμα αυτό τέθηκε ακόμη και στις Προεδρικές εκλογές. Ας συνεχίσουμε να συζητούμε για τις ψυχικές ασθένειες. Ας προσφέρουμε στους ανθρώπους αυτούς τη βοήθεια που αξίζουν. Είτε πρόκειται για κάποιον βετεράνο που πάσχει από Μετατραυματική Αγχώδη Διαταραχή (PTSD), είτε για κάποιον Ολυμπιονίκη με ΔΕΠΥ, όλοι αξίζουμε την καλύτερη πιθανή ποιότητα ζωής. Και αυτή κάποιες φορές εξασφαλίζεται μέσω φαρμακευτικής αγωγής.
Εάν κάτι σου προσφέρει καλύτερη ποιότητα ζωής, τότε είναι ό,τι πιο σημαντικό. Εάν μέσω της φαρμακευτικής αγωγής βρεις μία καλή θέση εργασίας, δημιουργήσεις κάποιες ποιοτικές σχέσεις ή γίνεις ενεργό μέλος της κοινωνίας, τότε είναι κάτι απαραίτητο για σένα. Και αυτό δεν είναι ντροπή. Δεν είναι δικαιολογία. Είναι ασθένεια. Δεν είμαστε κατώτεροί σας επειδή παίρνουμε φάρμακα.
Πολλοί φοβούνται να μιλήσουν για την ψυχική ασθένεια από την οποία πάσχουν ή τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνουν για να μη στιγματιστούν και επειδή τρέμουν την αντίδραση του κόσμου. Το έχω ζήσει. Ο κόσμος σού φέρεται διαφορετικά όταν φανερωθεί πως είσαι και εσύ ένας από εκείνους τους «τρελούς». Ακόμη και οι γιατροί σε κρίνουν αρνητικά όταν βλέπουν το ιατρικό ιστορικό σου.
Είμαστε άνθρωποι. Έτυχε να έχουμε μία ασθένεια. Αυτό δεν μας κάνει κατώτερους. Το αντίθετο, μας κάνει ισχυρότερους. Σημαίνει ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε με επιτυχία τις αντιξοότητες. Σημαίνει ότι είμαστε δυνατοί. Σημαίνει ότι δεν έχουμε παραδώσει τα όπλα. Γι’ αυτό μη μας εγκαταλείπετε.
Σημείωση της συντάκτριας: Ήθελα να σας ενημερώσω πως η Διπολική Διαταραχή ΙΙ ή οποιαδήποτε άλλη συναισθηματική διαταραχή αυτού του φάσματος μπορεί να είναι τόσο καταστρεπτική, εξουθενωτική και ολέθρια όσο και η Διπολική Διαταραχή Ι. Μιλώ περισσότερο με κλινικούς όρους, όπου στο φάσμα των Ψυχικών Διαταραχών (DMS), η Διπολική Διαταραχή Ι βρίσκεται στην κορυφή ως η πιο σοβαρή του φάσματος, ακολουθεί η Διπολική Διαταραχή ΙΙ, η κυκλοθυμία και, τέλος, η μη προσδιοριζόμενη.
Επιμέλεια κειμένου Σωτηριάδου Χριστίνα