«Η αγάπη που έχουμε μεταξύ μας θα ξεπεράσει τις δυσκολίες της άνοιας». Συγκλονίζει η σύζυγος ενός 40χρονου άντρα με Αλτσχάιμερ
Όταν η 42χρονη Βίκυ Γκράχαμ πρωτοσυνάντησε το σύζυγό της, τον Κρις, αυτός ήταν ένας νέος, γυμνασμένος στρατιωτικός. Αυτό που δεν γνώριζε ήταν ότι ο Κρις είχε ένα ελαττωματικό γονίδιο, πράγμα που σήμαινε ότι είχαν ήδη ξεκινήσει τα συμπτώματα της ασθένειας από νέα ηλικία.
Όπως και οι περισσότερες μητέρες, έτσι και η Βίκυ Γκράχαμ αγαπάει πολύ αυτήν την εποχή του χρόνου. Αργά, την Παραμονή των Χριστουγέννων, θα πασπαλίζει τα πλακάκια του μπάνιου με παιδικό ταλκ και θα βουτάει ένα ζευγάρι γαλότσες στην άσπρη σκόνη. Στη συνέχεια, θα περπατάει στα νύχια μέχρι να φτάσει στο δωμάτιο του γιου της, σχηματίζοντας «χιονισμένες πατημασιές» στο χαλί, από το μικρό του κρεβάτι μέχρι το σωρό με τα δώρα που τον περιμένουν.
Ο Ντέξτερ είναι μόλις 2 ετών, ίσως πολύ μικρός για να εκτιμήσει πλήρως αυτήν την εορταστική περίοδο. Η Βίκυ όμως και ο σύζυγός της, ο Κρις έχουν ήδη παιδιά από προηγούμενες σχέσεις και τους αρέσει η ιδέα να ξαναγευτούν την παιδική μαγεία των Χριστουγέννων και πάλι από την αρχή. Και αυτές οι στιγμές είναι και οι πιο πολύτιμες καθώς σύντομα, κάποια μέρα, ο Κρις δεν θα τις θυμάται.
Η Βίκυ ήταν 39 ετών όταν πρωτοσυνάντησε το σύζυγό της, τον 40χρονο τώρα Κρις, σε ένα φιλικό πάρτι. Δεν είχε προγραμματίσει να μείνει για πολύ, όμως, όταν αντάλλαξαν ματιές με τον Κρις μέσα στο δωμάτιο, την τράβηξε το πλατύ του χαμόγελο.
«Μου είπε ότι εργαζόταν στο στρατό και καθώς ο πατέρας μου ήταν και εκείνος στο στρατό, είχαμε πολλά να πούμε», αναφέρει η Βίκυ. «Ήμασταν και οι δύο χωρισμένοι με παιδιά. Αυτός είχε τη Ναταλία που ήταν 17 και το Μάρκο που ήταν 15 και εγώ μεγάλωνα μόνη μου την κόρη μου, την Κάτι, που είναι τώρα 12 χρονών, για σχεδόν μία δεκαετία. Τον βρήκα αστείο και απίστευτα ρομαντικό».
Προφανώς η έλξη ήταν αμοιβαία καθώς, την επόμενη μέρα, ο Κρις της έστειλε ένα μήνυμα στο Facebook και στη συνέχεια μίλησαν στο τηλέφωνο. Κατά τη διάρκεια της κλήσης, ο Κρις είπε στη Βίκυ, που εργάζεται ως φροντίστρια και φωτογράφος, ότι ήταν φορέας ενός σπάνιου, κληρονομήσιμου γονιδίου που θα μπορούσε να επιφέρει άνοια σε νεαρή ηλικία.
Ο πατέρας του είχε πεθάνει από αυτή τη διαταραχή σε ηλικία 42 ετών, όπως ανέφερε, και η κατάσταση του αδερφού του, του Τόνυ, είχε χειροτερέψει τόσο πολύ που σε λίγο δεν θα μπορούσε πλέον να αυτοεξυπηρετείται.
Ειλικρινής από την αρχή
Ο Κρις εξήγησε πως, σύμφωνα με τους γιατρούς, ο καλύτερος τρόπος να παραμείνει υγιής είναι η διατήρηση της καλής φυσικής του κατάστασης για όσο δυνατό περισσότερο χρονικό διάστημα. Γι’ αυτό και είχε ήδη ανέβει στο Κιλιμάντζαρο, για να μαζέψει χρήματα έτσι ώστε να διεξαχθούν έρευνες πάνω στο Αλτσχάιμερ. Τώρα προγραμματίζει, μέσω της βοήθειας χορηγών, να κάνει με ποδήλατο το γύρο της Βόρειας Αμερικής.
«Ποτέ δεν έχω ξανασυναντήσει κάποιον άνθρωπο με τόση αισιοδοξία για τη ζωή και τον ενθάρρυνα να το κάνει και αυτό», αναφέρει η Βίκυ. «Μέσα μου όμως ένιωθα χίλια κομμάτια. Εμπιστεύτηκα στη μητέρα μου ότι ήθελα ταυτόχρονα και να πάω κοντά του και να φύγω μακριά του».
Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο Κρις επισκέφτηκε τη Βίκυ και το γεγονός ότι τον ξαναείδε απέδειξε πόσο πολύ ενδιαφερόταν γι’ αυτόν. Συνειδητοποιούσε πως το μέλλον δεν θα ήταν εύκολο, όμως γνώριζε πως είχε βρει το άλλο της μισό. Έγιναν ζευγάρι και, εντέλει, ο Κρις μετακόμισε από το Μάντσεστερ για να πάει να ζήσει στο Όξφορντσάιρ με τη Βίκυ και την Κάτι.
Όμως, ενώ η σχέση τους γινόταν όλο και καλύτερη, ο Κρις έλαβε άσχημα νέα από τη δουλειά. Αφού μαθεύτηκε η διάγνωσή του, η υπόθεσή του εξετάστηκε από μία επιτροπή αξιολόγησης του στρατού. Το ζευγάρι προσκλήθηκε στα γραφεία του στρατού στο Άλντερσοτ, όπου θα μάθαιναν την απόφαση.
«Καθώς η γυναίκα αξιωματικός άρχισε να μιλάει για τις εξετάσεις του Κρις, ένιωθα να ανακατεύεται το στομάχι μου», θυμάται η Βίκυ. «Η γιατρός ανακοίνωσε ότι ο Κρις ήταν ιατρικώς ακατάλληλος για να συνεχίσει στο στρατό. Εξήγησε ότι ήδη έχει σοβαρή νοητική διαταραχή και ανακοίνωσε ότι ‘κατά πάσα περίπτωση, του έχουν μείνει μόνο 7 χρόνια καλής υγείας’».
Η Βίκυ ένιωσε σαν της έριξαν γροθιά στο στομάχι.
«Ένιωθα σαν να συνέβαιναν όλα πολύ αργά. Καθώς βγαίναμε από την αίθουσα, κράτησα σφικτά τον Κρις, μην πιστεύοντας στ’ αυτιά μου», αναφέρει. «Η κοινή μας ζωή είχε μόλις ξεκινήσει και τώρα μας έκλεβαν το μέλλον. Παρόλο όμως που δεν άντεχα στην ιδέα να τον χάσω, γνώριζα ότι θα προτιμούσα να έχω πέντε υπέροχα λεπτά μαζί με τον Κρις παρά μία ζωή χωρίς να τον έχω συναντήσει ποτέ».
Υπήρχε και ένας άλλος λόγος που ήθελε να ζήσει κάθε λεπτό με τον άντρα που αγαπάει. Δεν είχαν περάσει ούτε 24 ώρες από τότε που η Βίκυ είχε καταλάβει, ύστερα από ένα τεστ εγκυμοσύνης, ότι ήταν έγκυος στο μωρό του Κρις.
«Ίσως να μη γεράσουμε μαζί, όμως ένα κομμάτι του πάντα θα είναι μαζί μου», αναφέρει. «Υποσχεθήκαμε πως θα ζήσουμε την κάθε στιγμή στο έπακρο και το μωρό αυτό μας έδωσε κάτι να ελπίζουμε».
Φυσικά, από μέσα της η Βίκυ είχε ενδοιασμούς για το αν ο Κρις πρέπει τελικά να πραγματοποιήσει το σχέδιό του σχετικά με το γύρο της Βόρειας Αμερικής. Ήταν όμως αποφασισμένη να μην σταθεί εμπόδιο στο δρόμο του και τα νέα σχετικά με την επιδείνωση της υγείας του τον έκαναν πιο αποφασισμένο από ποτέ. Ενώ λοιπόν το ζευγάρι άρχισε να κάνει σχέδια για το καινούριο μέλος, άρχισε παράλληλα και έρευνα για τον ποδηλατικό γύρο του Κρις.
Ακολουθώντας το όνειρό του
Στις 23 Ιανουαρίου, ύστερα από 37 εβδομάδες, γεννήθηκε ο Ντέξτερ, ένα όμορφο αγόρι που έμοιαζε στον πατέρα του. Η Βίκυ περιγράφει αυτές τις πρώτες οικογενειακές εβδομάδες ως ειδυλλιακές. Δύο εβδομάδες αργότερα όμως, συνόδεψε τον Κρις στο αεροδρόμιο για να προλάβει την πτήση για τον Καναδά, το πρώτο μέρος του ταξιδιού του.
«Καθώς τον έβλεπα να εξαφανίζεται στην Αίθουσα Αναχωρήσεων, φοβήθηκα», παραδέχεται. «Ήθελα να πραγματοποιήσει το όνειρό του. Γνωρίζοντας όμως πως τα συμπτώματα θα χειροτέρευαν κατά τη διάρκεια των μηνών που θα έλειπε, αναρωτιόμουν πως θα ήταν όταν θα επέστρεφε».
Όμως, η Βίκυ δεν είχε το χρόνο να υπεραναλύσει τις σκέψεις της. Το σπίτι της τώρα είχε μετατραπεί σε «Πύργο Ελέγχου». Ο Κρις είχε αρχίσει να έχει διαλείψεις με τη μνήμη του και συχνά μπερδευόταν με τις κατευθύνσεις. Επομένως, χρειαζόταν τη βοήθειά της από απόσταση, για να τον βοηθήσει να βρει το δρόμο του. Η πλοήγηση σε μπερδεμένους δρόμους, σε ξένες πόλεις είναι δύσκολη για όλους, πόσο μάλλον για κάποιον που εμφανίζει τα πρώτα συμπτώματα άνοιας.
«Συνδεόμουν στη σελίδα του για να βρω που βρίσκεται, μέσω GPS, έτσι ώστε να τον βοηθήσω να ξεφύγει από την πολλή κίνηση και να βρω καταστήματα με ποδήλατα, όταν χρειαζόταν κάποια επιδιόρθωση», εξηγεί. «Η δυτική ακτή των ΗΠΑ είναι 8 ώρες πίσω από εμάς και γι’ αυτό, κάποια βράδια δεν μπορούσα να κοιμηθώ μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, πριν με ξυπνήσει ο Ντέξτερ».
Η Βίκυ ένιωθε εξαντλημένη και ανησυχούσε και για τον Κρις. «Δεν άντεχα στη σκέψη του τι θα μπορούσε να συμβεί εάν έχανε τον προσανατολισμό του όταν ήταν κουρασμένος», αναφέρει.
Ευτυχώς, με τη βοήθειά της, μέσα σε διάστημα 8 μηνών, ο Κρις κατάφερε επιτυχώς να διανύσει με το ποδήλατο 25.749 χιλιόμετρα, συγκεντρώνοντας πάνω από £52,000 (62.119 ευρώ) για έρευνα πάνω στο Αλτσχάιμερ στη Βρετανία και για τη φιλανθρωπική οργάνωση ABF Soldiers. Και, επιτέλους, έπειτα από πολύ καιρό, την Παραμονή των Χριστουγέννων, θα επέστρεφε στο σπίτι.
Φοβούμενη μήπως προκαλέσει την τύχη, η Βίκυ άργησε να στολίσει το σπίτι λόγω των γιορτών.
«Με το που έμαθα ότι το αεροπλάνο του είχε απογειωθεί, έβγαλα το Χριστουγεννιάτικο τραπεζομάντηλο και τύλιξα κάποια δώρα πριν πάω στο αεροδρόμιο να τον συναντήσω», αναφέρει.
Η Βίκυ ανησυχούσε μήπως ο Ντέξτερ δεν αναγνώριζε τον μπαμπά του, παρόλες τις ατέλειωτες ώρες συνομιλίας στο Skype. Όμως, όταν τον είδε, το πρόσωπό του φωτίστηκε και κουνούσε στον αέρα τα χεράκια του.
«Ήταν μία υπέροχη στιγμή και το καλύτερο Χριστουγεννιάτικο δώρο που θα μπορούσα να ζητήσω», αναφέρει.
Σήμερα, ύστερα από ένα χρόνο, ο Κρις έχει γράψει για την υπέροχη ζωή του και την ποδηλασία, ως παρακαταθήκη για τα παιδιά του. Φέτος τα Χριστούγεννα θα περάσουν πιο ήσυχα.
Το εδώ και τώρα
Η Βίκυ παραδέχεται ανοιχτά ότι η ζωή κάποιες φορές δεν είναι εύκολη.
«Το φάρμακο για το Αλτσχάιμερ που παίρνει ο Κρις τον κάνει να νιώθει συνεχώς αδιάθετος και γι’ αυτό σταμάτησε να το παίρνει. Έχει αφοσιωθεί στη διατήρηση της υγείας του, καταναλώνοντας βιταμίνες, συμπληρώματα και λάδι καρύδας. Επίσης, τρέχει τακτικά», αναφέρει.
Τα συμπτώματα χειροτερεύουν το βράδυ, όταν ξυπνάει από παραισθήσεις. Εάν αγχωθεί πολύ, χάνει τον προσανατολισμό του και αρχίζει να ξεχνάει.
Όταν με πιάνει στεναχώρια, αναρωτιέμαι το πόσα θα θυμάται ο Ντέξτερ από τον μπαμπά του όπως είναι τώρα», παραδέχεται. «Ενώ όμως είμαστε προετοιμασμένοι για τα χειρότερα, ταυτόχρονα ελπίζουμε και για το καλύτερο. Και αντί να ανησυχούμε για το τι ίσως μας φέρει το μέλλον, εστιάζουμε στο παρόν, θέλοντας να δημιουργήσουμε τις καλύτερες, μαγικές, Χριστουγεννιάτικες αναμνήσεις.
Γνωρίζω πως η αγάπη μας θα υπερνικήσει την άνοια. Κάποιοι άνθρωποι ψάχνουν μία ζωή για να βρουν το άλλο τους μισό. Εγώ είμαι τυχερή που το βρήκα».
Η άνοια στο Ντέιλς
Η άνοια και το Αλτσχάιμερ είναι σήμερα οι βασικές αιτίες θανάτου στην Αγγλία και την Ουαλία. Φέτος, τα Χριστούγεννα, η σειρά «Έμερντέιλ» φέρνει στο προσκήνιο αυτήν την τρομερή ασθένεια. Μιλήσαμε στον ηθοποιό Τζον Μίντλετον, που υποδύεται τον άρρωστο από άνοια Άσλεϊ.
«Έχω αποδεχθεί πλήρως το ρόλο. Συχνά, βλέπω τηλεθεατές που μου λένε πράγματα όπως: «Η μαμά/ Ο μπαμπάς μου έχει άνοια, σας ευχαριστώ πολύ γι’ αυτήν την ιστορία. Μόνο αφότου ξεκίνησα να ερευνώ την άνοια συνειδητοποίησα τη σπουδαιότητα της ιστορίας και τη σημαντικότητα της σωστής μετάδοσής της.
Έχω μάθει πως τα άτομα που πάσχουν από άνοια ενδέχεται να παρερμηνεύσουν τον κόσμο γύρω τους. Για παράδειγμα, ποτέ στ’ αλήθεια δεν θα πρέπει να αφήνουμε ένα άτομο με άνοια μπροστά στον καθρέφτη, καθώς ίσως να μην καταλάβει ότι είναι ο εαυτός του και θα μπορούσε να είναι μία πολύ τρομακτική εμπειρία.
Συχνά ακούγεται πως οι πάσχοντες σπάνουν παράθυρα στα σπίτια τους το βράδυ για τον ίδιο λόγο. Θυμώνουν μ’ αυτούς που τους φροντίζουν επειδή σκέφτονται: ‘Ποιος είναι αυτός ο άγνωστος που θα μου πει και τι να κάνω’;
Σήμερα, πάνω από 850.000 άνθρωποι στην Αγγλία πάσχουν από κάποια μορφή άνοιας. Ο αριθμός αυτός πρόκειται να φτάσει τα 2 εκ. μέχρι το 2050. Θα είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα υγείας που θα έχουμε, ξεπερνώντας τις καρδιακές παθήσεις ή τον καρκίνο. Το πρόβλημα είναι πολύ επείγον».
Επιμέλεια κειμένου Σωτηριάδου Χριστίνα
Πηγή κειμένου και εικόνων www.mirror.co.uk