Δεν είναι εύκολο για κάποιον να μιλήσει για τη θλίψη που βιώνει. Πόσο μάλλον εάν έχει αγγίξει ή έχει ξεπεράσει τα όρια της κατάθλιψης.
Υπάρχει απόσταση από το ένα στάδιο στο επόμενο. Υπάρχουν πολλές συμπεριφορικές διαφορές ανάμεσα σε κάτι που μας προβληματίζει και σε κάτι που καταθλίβει. Ας πάρουμε για παράδειγμα την απώλεια ενός αγαπημένου μας προσώπου.
Όπως είναι αναμενόμενο, θα βιώσουμε μια θλίψη, πιθανόν και παρατεταμένη, ανάλογα τη σχέση που είχαμε με το πρόσωπο. Εάν όμως η θλίψη αυτή δεν έχει υποχωρήσει μετά από μήνες ή χρόνια, τότε το άτομο πιθανόν βιώνει μια κατάθλιψη.
Τη διάγνωση φυσικά μπορεί να την κάνει μόνο επαγγελματίας ψυχολόγος ή ψυχίατρος. Τονίζω το επαγγελματίας, καθώς ξεχωρίζει όλους αυτούς που παριστάνουν τους ειδικούς. Έχοντας δήθεν σπουδάσει ψυχολογία σε ένα εργαστήρι για κάποιες εβδομάδες ή μήνες.
Κάποιοι δηλώνουν γνώστες του αντικειμένου γιατί ταιριάζει με την ιδιότητα τους, ως δάσκαλοι του ρείκι. Λυπάμαι, αλλά ακόμα και ο κώδικας δεοντολογίας ρείκι το ξεχωρίζει στο άρθρο 12, ότι το Ρείκι αποτελεί φυσική ενεργειακή μέθοδο, η οποία δεν αντικαθιστά οποιαδήποτε ιατρικά αναγνωρισμένη και διαδεδομένη θεραπεία. Το οποίο όμως σας το συνιστώ ανεπιφύλακτα για άλλους είδους προβλήματα π.χ. ευεξία σώματος και νου.
Η παρατεταμένη θλίψη και το ψεύτικο χαμόγελο.
Όταν λοιπόν παλεύεις με την κατάθλιψη, τις περισσότερες φορές το ξέρεις. Το πρόβλημα είναι πως δεν το γνωρίζουν οι γύρω σου. Και αυτό γιατί τα περισσότερα συμπτώματα της κατάθλιψης είναι αόρατα. Είναι λογικό ο περίγυρος σας να πιστεύει πως είστε καλά. Υπάρχουν φράσεις και κώδικες που χρησιμοποιεί ένα άτομο που πάσχει από κατάθλιψη.
Όχι, δεν είναι απαραίτητο αυτές οι φράσεις μεμονωμένες να αφορούν μόνο τους καταθλιπτικούς. Όταν όμως αρκετές από αυτές επαναλαμβάνονται συχνά και για μεγάλη χρονική περίοδο, είναι καλό να αφυπνιστείτε. Για παράδειγμα όλοι έχουμε τις μαύρες μας όπως συνηθίζουμε να λέμε. Αν όμως αυτές οι μαύρες μέρες είναι μόνιμες ή ανησυχητικά συχνές, τότε το άτομο συνειδητά ή υποσυνείδητα ζητάει βοήθεια.
Η παρατεταμένη περίοδος θλίψης, στεναχώριας, κούρασης και εξόντωσης δυστυχώς μπορεί να οδηγήσει το άτομο μέχρι και στην απόπειρα αυτοκτονίας. Μπορεί να βάλει σε κίνδυνο άτομα που βρίσκονται στο κοντινό του περιβάλλον. Να βλάψει άθελα του τον εαυτό του και τρίτους. Εάν παρατηρήσετε το άτομο να λέει τις ακόλουθες φράσεις χαμογελαστά ή ήρεμα, μην εφησυχάσετε. Συχνά μπορεί να αστειευτούν με την κατάσταση τους ή τις σκέψεις που κάνουν. Προσπαθούν με το χιούμορ να καλύψουν την πικρή αλήθεια που βιώνουν.
Παρατηρήστε τα σημάδια, προσπαθήστε να κερδίσετε την εμπιστοσύνη του ατόμου, ώστε να ανοιχτεί και να σας μιλήσει. Μην κρίνετε, μη γελάσετε ή κοροϊδέψετε τα όσα θα σας αποκαλύψει. Ούτε να φέρετε ως παράδειγμα τον εαυτό σας και τα δικά σας θέματα. Ακούστε, διατηρήστε οπτική επαφή, δείξτε κατανόηση και συμπάθεια. Πάνω από όλα, θυμηθείτε πως δεν είστε γιατροί. Καλό θα ήταν να στηρίξετε το άτομο να πάρει την απόφαση και να ζητήσει επαγγελματική ιατρική βοήθεια άμεσα.
Φράσεις-κλειδιά, που μπορεί να είναι κωδικοί ότι ένα άτομο πάσχει από κατάθλιψη.
- Δε νιώθω καλά, δεν είμαι ο εαυτός μου αυτές τις μέρες.
- Χρειάζομαι να φύγω, να πάω σε ένα νέο μέρος, να φύγω μακριά.
- Σήμερα ίσα που επιβιώνω.
- Είμαι εξοντωμένος/η.
- Νιώθω τόσο εκνευρισμένος και θυμωμένος.
- Δε με καταλαβαίνεις. Κανείς δε με καταλαβαίνει.
- Δεν μπορώ, δεν αντέχω να πάω στη δουλειά ή στην τάξη.
- Είμαι εδώ και νιώθω σα να μην είμαι.
- Πονάει η μέση μου, πονάει όλο μου το σώμα, δεν μπορώ άλλο.
- Δεν έχω όρεξη, δε πεινάω.
- Βαριέμαι να κάνω μπάνιο σήμερα, μπορεί αύριο το πρωί.
- Δεν έχω ζωή, δε κάνω τίποτα.
- Βαριέμαι τόσο, πρέπει να βγω έξω κάποια στιγμή.
- Θα ήθελες να βγούμε μαζί; Αν δεν σου είμαι βάρος.
- Μισώ τα πάντα και τους πάντες.
- Είμαι καλός άνθρωπος;
- Χρειάζομαι διάλειμμα;
- Καλά είμαι εγώ, εσύ πως είσαι πες μου.
- Μη σε νοιάζει για μένα, δεν πειράζει που πάχυνα/αδυνάτισα/είμαι άυπνος/η.
- Θέλω να μείνω μόνος, αφήστε με να μείνω μόνος/η.
Απλές, καθημερινές φράσεις. Που όταν λέγονται κατ’ επανάληψη, είναι ιδιαιτέρως πιθανόν να υποδηλώνουν κάτι βαθύτερο. Δεν θέλω να ταραχτείτε αν έχετε πει μερικές ή όλες από τις παραπάνω εκφράσεις. Αρκετές τις έχω πει και εγώ και όσοι γνωρίζω. Αν όμως κάτι δεν πάει καλά μέσα σας, είστε οι πρώτοι που θα το νιώσετε.
Μιλήστε σε ένα άτομο που εμπιστεύεστε, ανοιχτείτε, μην τα κρατάτε μέσα σας. Δεν είστε μόνοι, δεν είστε οι μόνοι που βιώνουν κάτι παραπάνω από μαύρες μέρες και θλίψη. Και όχι, κανείς δε θα σας περάσει για μανιακούς, τρελούς ή σε ότι άλλο αρνητικό πηγαίνει ο νους σας. Τα συναισθήματα αυτά δείχνουν ένα ζωντανό άνθρωπο, που έχει περάσει πολλά και άντεξε. Είμαι βέβαιος πως αν ζητήσετε βοήθεια, θα δείτε και πάλι τη φωτεινή πλευρά της ζωής.
Τηλεφωνική Γραμμή Κοινωνικής Βοήθειας 197
Η Τηλεφωνική Γραμμή Άμεσης Κοινωνικής Βοήθειας αποτελεί το κεντρικό, καθοδηγητικό σημείο αναφοράς ολόκληρου του συστήματος παροχής υπηρεσιών άμεσης κοινωνικής βοήθειας
- λειτουργεί σε 24ωρη βάση, επτά μέρες την εβδομάδα
- παρέχει συμβουλευτική και ψυχολογική στήριξη και πληροφόρηση
- κινεί τους μηχανισμούς άμεσης κοινωνικής παρέμβασης
- παραπέμπει στις υπόλοιπες υπηρεσίες του δικτύου του Ε.Κ.Κ.Α., καθώς και σε άλλες κοινωνικές Υπηρεσίες και φορείς για περαιτέρω βοήθεια
Σύνταξη και επιμέλεια κειμένου: Βογιατζής Ηλίας για newsitamea.gr
Email επικοινωνίας: iliasvogiatzis@gmail.com