Η Candida είναι ένα γένος ζυμομυκήτων που διαβιούν φυσιολογικά μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό ως τμήμα της μικροβιακής χλωρίδας του δέρματος και των βλεννογόνων της αναπνευστικής και της γαστρεντερικής οδού και του γυναικείου γενετικού συστήματος.
Καντιντίαση -candida
Η καντιντίαση είναι μια λοίμωξη που προκαλείται από ένα είδος μύκητα (ζύμης) που ανήκει στο γένος Candida. Υπάρχουν περισσότερα από 20 είδη μύκητα Candida, για το λόγο αυτό η καντιντίαση μπορεί να εκδηλωθεί σε διαφορετικά σημεία του σώματος και με διαφορετικά συμπτώματα. Ανάμεσά τους, το πιο κοινό ειδος είναι η Candida Albicans.
Τι είναι η Candida;
Φυσιολογικά ο μύκητας Candida εντοπίζεται στο ανθρώπινο οργανισμό, σε μέρη όπου υπάρχουν βλεννογόνοι, όπως στο στόμα, το λαιμό, το έντερο, τον κόλπο, καθώς και στο δέρμα χωρίς να προκαλεί προβλήματα. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι περίπου το 20% των γυναικών έχουν συνήθως Candida στον κόλπο χωρίς να παρουσιάζουν συμπτώματα.
Προσβάλλει διάφορα σημεία του σώματος όπως:
- Δέρμα
- Γεννητικά όργανα
- Στόμα – φάρυγγας
- Οισοφάγος
- Αίμα
Ο μύκητας αυτός ανευρίσκεται φυσιολογικά σε μικρή ποσότητα στο ανθρώπινο σώμα, όμως διάφορα φάρμακα και παθήσεις (πτώση της άμυνας του οργανισμού) οδηγούν σε υπερανάπτυξη του μύκητα, κυρίως σε ζεστά και υγρά σημεία του σώματος. Τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με την εντόπιση της καντιντίασης.
Που οφείλεται η καντιντίαση
Εάν το περιβάλλον αλλάξει με τρόπο που ενθαρρύνει την ανάπτυξή της, η Candida μπορεί να πολλαπλασιαστεί δημιουργώντας προβλήματα υγείας. Αυτό τις περισσότερες φορές μπορεί να συμβεί εξαιτίας ορμονών, φαρμάκων ή αλλαγών στο ανοσοποιητικό σύστημα.
Η υπερανάπτυξη της Candida οδηγεί σε διαταραχή της ισορροπίας του οργανισμού, σε φλεγμονή, κολπίτιδα, στοματίτιδα ενώ μπορεί ακόμη και να επιδεινώσει ήδη υπάρχουσες γαστρεντερικές παθήσεις όπως ελκώδη κολίτιδα ή νόσο του Crohn.
Έγκυος γυναίκες ή γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά, άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή άτομα που λαμβάνουν αντιβιοτικά διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να αναπτύξουν καντιντίαση.
Candida: Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της καντιντίασης ποικίλουν ανάλογα με την περιοχή του σώματος που έχει μολυνθεί (στόμα, λαιμός, κόλπος, έντερο, αίμα κ.α.).
Τα πιο συχνά είδη καντιντίασης είναι η στοματική καντιντίαση και η κολπική καντιντίαση.
Στη καντιντίαση του κόλπου τα πιο κοινά συμπτώματα είναι ο κνησμός ή ο πόνος στον κόλπο, ο πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή, η δυσφορία κατά την ούρηση κ.α. Συνήθως τα συμπτώματα της κολπικής καντιντίασης είναι ήπια, ωστόσο ορισμένες γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν και πιο σοβαρές λοιμώξεις.
Στην στοματική καντιντίαση τα πιο κοινά συμπτώματα είναι ο πόνος και το κάψιμο του στόματος ή της γλώσσας, η δυσφαγία, η εμφάνιση λευκών στιγμάτων, γωνιακής χειλίτιδας, η ερυθρότητας στο στοματικό βλεννογόνο κ.α..
Πώς προκαλείται η καντιντίαση στον οισοφάγο;
Αν και η οισοφαγίτιδα από Candida μπορεί να προκληθεί ακόμη και χωρίς κάποιον ξεκάθαρο παθογενετικό μηχανισμό (σπάνια), συνήθως οφείλεται σε:
- Καταστάσεις που συνοδεύονται από σοβαρή στάση τροφών στον οισοφάγο (αχαλασία, σκληρόδερμα)
- Τοπικά γλυκοκορτικοειδή που περιέχονται σε εισπνοές για το άσθμα
- Ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα υπό αγωγή με κατάποση φλουτικαζόνης
- Σακχαρώδη διαβήτη
- Επινεφριδιακή ανεπάρκεια
- Αλκοόλ
- Προχωρημένη ηλικία
- Ψευδοεκκολπώματα οισοφάγου
Candida: Αντιμετώπιση
Εάν και η αντιμυκητιακή αγωγή αποτελεί την πρώτη και πιο κοινή γραμμή αντιμετώπισης της καντιντίασης, υπάρχουν ορισμένα συμπληρώματα διατροφής τα οποία μπορούν να ενισχύσουν την άμυνα του οργανισμού και να επιταχύνουν τη διαδικασία ανάρρωσης.
Προβιοτικά (Probiotics)
Συμπληρώματα διατροφής με μεγάλες δόσεις προβιοτικών, τουλάχιστον 50 δισεκατομμύρια/ημέρα, βοηθούν στην εξισορρόπηση της χλωρίδας του οργανισμού, ενισχύοντας την φυσική γραμμή άμυνας. Μελέτες έδειξαν πως η συστηματική τους λήψη μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της καντιντίασης.
Ρίγανη (Oregano oil)
Το έλαιο ρίγανης εμφανίζει σημαντικές αντιμικροβιακές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες, καθώς δημιουργεί ένα μη φιλικό περιβάλλον για τα βακτήρια και τους μύκητες, αναστέλλοντας την ανάπτυξή τους. Η δράση της οφείλεται κυρίως σε 2 θρεπτικά συστατικά στην καρβακρόλη και στη θυμόλη, δύο φαινόλες που εντοπίζονται κατ’ εξοχήν στη ρίγανη.
Σκόρδο (Garlic)
Χάρη στην αλισίνη και στις θειούχες ενώσεις που προέρχονται από αυτήν, το σκόρδο βοηθά στην καταπολέμηση μυκητιασικών λοιμώξεων και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Βιταμίνη C (Vitamin C)
Η βιταμίνη C ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και συμβάλλει στην καταπολέμηση λοιμώξεων. Πειραματικές μελέτες δείχνουν πως το ασκορβικό οξύ βοηθά στην καταπολέμηση του μύκητα Candida Albicans ενώ αποτρέπει την επαναμόλυνση.
Εκχύλισμα σπόρου γκρέιπφρουτ (Grapefruit extract)
Φαίνεται ότι το εκχύλισμα γκρέιπφρουτ ασκεί ισχυρή αντιμυκητιασική δράση. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες, ωστόσο, για να εξακριβωθεί η παραπάνω ιδιότητά του.
Άλλα ουσίες και βότανα με αντιμυκητιασικές και ανοσοενισχυτικές ιδιότητες που ενδέχεται να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της καντιντίασης είναι το λάδι καρύδας, ο αστράγαλος και το εκχύλισμα φύλλων ελιάς.