Mini οδηγός για κάθε γυναίκα.
Περιεμμηνόπαυση είναι η μεταβατική φάση που περνούν οι γυναίκες πριν από την εμμηνόπαυση. Προκαλεί ανώμαλες εμμηνορροϊκές περιόδους, ακανόνιστες διακυμάνσεις στα επίπεδα ορμονών και αϋπνία. Ακόμη, σε πολλές προκαλεί και δυσάρεστες εξάψεις.
Αρκετές μελέτες έχουν συνδέσει την περιεμμηνόπαυση με την κατάθλιψη, καθώς και την επιδείνωση των υφιστάμενων καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Μάλιστα, οι γυναίκες με τη μεγαλύτερη συχνότητα εξάψεων αναφέρουν και τα πιο σημαντικά καταθλιπτικά συμπτώματα.
Άλλες γυναίκες με υψηλό κίνδυνο για κατάθλιψη είναι όσες:
- Δεν έχουν γεννήσει
- Έχουν λάβει αντικαταθλιπτικά φάρμακα
Σημάδια και συμπτώματα περιεμμηνοπαυσιακής κατάθλιψης
Τα συμπτώματά της μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Κόπωση και έλλειψη ενέργειας
- Επιβράδυνση της γνωστικής λειτουργίας
- Αδυναμία συγκέντρωσης και εστίασης
- Έλλειψη ενδιαφέροντος για ευχάριστες δραστηριότητες
- Αισθήματα αναξιότητας, απελπισίας ή ανικανότητας
- Εναλλαγές στη διάθεση
- Ευερεθιστότητα
- Κλάμα χωρίς λόγο
- Αυξημένο άγχος
- Αίσθημα απελπισίας
- Προβλήματα ύπνου που σχετίζονται με τις εξάψεις ή τις νυχτερινές εφιδρώσεις
Παράγοντες κινδύνου για περιεμμηνοπαυσιακή κατάθλιψη
Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι τα κυμαινόμενα επίπεδα της γυναικείας ορμόνης της οιστραδιόλης είναι ένας προάγγελος της κατάθλιψης. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετοί άλλοι παράγοντες που μπορεί να την προκαλέσουν. Μια μελέτη που εκπονήθηκε το 2010 και διαβάζουμε στο The Journal of the North American Menopause Society διαπίστωσε ότι οι περιεμμηνοπαυσιακές γυναίκες χωρίς προηγούμενο ιστορικό κατάθλιψης ήταν δύο έως τέσσερις φορές πιο πιθανό να αναπτύξουν κατάθλιψη.
Επίσης, οι εξάψεις και ο αντίκτυπός τους στην ποιότητα του ύπνου είναι πιθανό να σχετίζονται με κάποιον τρόπο με την κατάθλιψη. Ακόμη, τα αγχωτικά γεγονότα όπως ένα διαζύγιο, η απώλεια εργασίας ή ο θάνατος ενός γονέα είναι συνηθισμένα περιστατικά για τις γυναίκες σε αυτό το στάδιο της ζωής. Αυτά τα συμβάντα μπορεί επίσης να προκαλέσουν κατάθλιψη.
Αρκετοί άλλοι παράγοντες έχουν συνδεθεί με την περιεμμηνοπαυσιακή κατάθλιψη, όπως:
- Οικογενειακό ιστορικό κατάθλιψης
- Προηγούμενο ιστορικό σεξουαλικής κακοποίησης ή βίας
- Αρνητικά συναισθήματα για τη γήρανση και την εμμηνόπαυση
- Σοβαρά συμπτώματα εμμηνόπαυσης
- Καθιστική ζωή
- Κάπνισμα
- Κοινωνική απομόνωση
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Απογοήτευση από την ανικανότητα απόκτησης (κι άλλου) παιδιού
Ορμόνες και διάθεση
Πολλές γυναίκες βιώνουν εναλλαγές της διάθεσης κατά τη διάρκεια της μετάβασης στην εμμηνόπαυση. Αυτές οι εναλλαγές της διάθεσης μπορεί να σχετίζονται με διακυμάνσεις των επιπέδων ορμονών.
Όταν τα επίπεδα οιστρογόνων έχουν διακυμάνσεις, επηρεάζονται τα επίπεδα σεροτονίνης και νορεπινεφρίνης στον εγκέφαλο.
Η σεροτονίνη, η νορεπινεφρίνη και η ντοπαμίνη είναι χημικές ουσίες που δρουν στον εγκέφαλο και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διάθεση: Μπορούν να κάνουν κάποιον να νιώθει ευτυχισμένος με πολλούς τρόπους, όπως με τη μείωση του άγχους και τη βελτίωση του ύπνου. Όταν αυτοί οι παράγοντες της διάθεσης είναι ισορροπημένοι, επικρατεί μια γενική κατάσταση ηρεμίας και ευεξίας.
Οι ορμονικές ανισορροπίες, από την άλλη, όπως η αύξηση των οιστρογόνων και η μείωση της προγεστερόνης μπορεί να εμποδίσουν την ικανότητα της σεροτονίνης και της νορεπινεφρίνης να ενεργούν ως αποτελεσματικοί νευροδιαβιβαστές. Αποτέλεσμα αυτού είναι οι απότομες εναλλαγές της διάθεσης που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κατάθλιψη.
Η κατάθλιψη και η επίδρασή της στην περιεμμηνόπαυση
Η περιεμμηνόπαυση και κατάθλιψη έχουν μια σύνθετη σχέση. Όχι μόνο μπορούν οι επιπτώσεις της περιεμμηνόπαυσης να προκαλέσουν κατάθλιψη, αλλά και η ίδια η κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει σε πρώιμη έναρξή της.
Ακόμη, τα χαμηλότερα επίπεδα των οιστρογόνων κατά τη διάρκεια και των δύο αυτών φάσεων, συνδέονται με άλλους κινδύνους για την υγεία. Οι κίνδυνοι αυτοί περιλαμβάνουν:
- Μειωμένη γνωστική λειτουργία
- Καρδιακή προσβολή
- Εγκεφαλικό επεισόδιο
Η άλλη πλευρά των αντικαταθλιπτικών και η περιεμμηνόπαυση
Αν και τα αντικαταθλιπτικά συνδέονται με την έναρξη της περιεμμηνοπαυσιακής κατάθλιψης πιο νωρίς, συμβάλλουν στην ανακούφιση ενός από τα πιο άβολα συμπτώματά της, των εξάψεων. Μια μελέτη του 2011 που διαβάζουμε στο Jamanetwork.com, διαπίστωσε ότι η εσκιταλοπράμη (Lexapro) μείωσε την ένταση των εξάψεων καθώς και την εμφάνισή τους κατά το ήμισυ σε σύγκριση με ένα εικονικό φάρμακο- placebo. Η εσκιταλοπράμη ανήκει σε μια ομάδα φαρμάκων που ονομάζεται εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs).
Παρ ‘όλα αυτά, τα αντικαταθλιπτικά μπορεί να έχουν τις δικές τους παρενέργειες, συμπεριλαμβανομένων των παρακάτω:
- Ζαλάδες
- Αϋπνία
- Κόπωση
- Στομαχικά προβλήματα
Μέτρα για την αντιμετώπιση της περιεμμηνοπαυσιακής κατάθλιψης
Μια σειρά από θεραπείες που μπορούν να γίνουν στο σπίτι, καθώς και αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων της περιεμμηνοπαυσιακής κατάθλιψης:
Τακτική άσκηση: Μπορεί να απελευθερώσει σεροτονίνη και ενδορφίνες στο σώμα. Μια αύξηση σε αυτές τις χημικές ουσίες βοηθά τους ανθρώπους που έχουν ήδη κατάθλιψη, καθώς και εκείνους που οδεύουν σε αυτή πριν επιδεινωθεί.
Σωστός ύπνος: Η υιοθέτηση καλών συνηθειών ύπνου, όπως η μετάβαση στο κρεβάτι σε σταθερή ώρα κάθε νύχτα σε ένα ήρεμο, σκοτεινό και δροσερό δωμάτιο και η αποφυγή χρήσης ηλεκτρονικών συσκευών στο κρεβάτι, μπορεί επίσης να βοηθήσει.
Συνειδητή αναπνοή: Η προσεκτική αναπνοή μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του άγχους. Μια κοινή τεχνική είναι η εστίαση στην ανταπόκριση του σώματος στη φυσική χαλάρωση καθώς εισπνέει κανείς αργά και στη συνέχεια εκπνέει. Η διαδικασία αυτή για 15 λεπτά την ημέρα συμβάλλει στη μείωση των επιπέδων του άγχους.
Βαλεριάνα: Το φυτό βαλεριάνα έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να βοηθήσει με την περιεμμηνοπαυσιακή κατάθλιψη, να μειώσει τις εξάψεις και να οδηγήσει σε καλύτερο ύπνο.
Βιταμίνες B: Οι βιταμίνες Β είναι σημαντικές για την ψυχική και συναισθηματική ευημερία των περιεμμηνοπαυσιακών γυναικών.
Παραδείγματα βιταμινών Β είναι οι:
- Β-1 (θειαμίνη)
- Β-3 (νιασίνη)
- B-5 (παντοθενικό οξύ)
- Β-6 (πυριδοξίνη)
- B-9 (φολικό οξύ)
- Β-12 (κοβαλαμίνη)
Τα τρόφιμα που περιέχουν αυτές τις βιταμίνες Β είναι μεταξύ άλλων τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα φυλλώδη πράσινα λαχανικά και τα φασόλια. Οι βιταμίνες Β είναι επίσης διαθέσιμες σε μορφή συμπληρώματος.
www.shape.gr