O κορονοϊός, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, ήρθε και εγκαταστάθηκε στη ζωή μας και μας προκαλεί να ξαναφτιάξουμε τη ζωή μας σε νέες συνθήκες που δεν γνωρίζουμε καν πώς θα διαμορφωθούν στην μετά-κορονοϊού εποχή.
Το σύνθημα “Επιστροφή στην κανονικότητα” κατά τη γνώμη μου είναι αρνητικό, αποδυναμωτικό και δεν έχει καμία επαφή με την πραγματικότητα. Είναι αδύνατον να γυρίσεις στη ζωή σου ακριβώς όπως ήταν πριν από μια τέτοια κρίση, ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που δεν ξαναγίνεται ποτέ η ζωή σου ίδια όπως πριν χάσεις ένα αγαπημένο πρόσωπο ή πριν βιώσεις μια πολύ σοβαρή ασθένεια. Τέτοιες σημαντικές απώλειες στη ζωή μας προκαλούν πολλαπλές συνέπειες στον εαυτό μας και στη ζωή μας, που αν δεν τις αναγνωρίσουμε, δεν θα μπορέσουμε να ανακάμψουμε.
Κι αυτό το λέει μια “φύσει και θέσει αισιόδοξη”. Γιατί, είναι απαραίτητο να επισημάνω, ότι “η αισιοδοξία προϋποθέτει τον ρεαλισμό”. Πρώτα αναγνωρίζεις ρεαλιστικά την κατάσταση και μετά ελπίζεις, πιστεύεις και σχεδιάζεις ένα καλύτερο μέλλον. Το να εθελοτυφλείς στο πώς πραγματικά είναι η κατάσταση, σε αποπροσανατολίζει από τη λύση.
Ποια είναι πραγματικά η κατάσταση;
O κορονοϊός, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, ήρθε και εγκαταστάθηκε στη ζωή μας. Είτε σε συνθήκες καραντίνας, όπου βρισκόμαστε κλεισμένοι σπίτι και περιορισμένοι στις κινήσεις μας, είτε γενικότερα, καθώς λογικά θα αφήσει μακροχρόνιες συνέπειες στη ζωή μας, που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε.
Από οικονομικές συνέπειες γιατί πολλοί έχασαν τη δουλειά τους ή υπέστησαν μείωση εισοδήματος… μέχρι κοινωνικές συνέπειες γιατί έκοψαν οι κοινωνικές επαφές, άρα οι άνθρωποι απομονώνονται όλο και περισσότερο… μέχρι ψυχολογικές συνέπειες γιατί ο φόβος, το άγχος και ο θύμος έγιναν τα κυρίαρχα συναισθήματα για πολλούς.
Ο κορονοϊός προκάλεσε κρίση σε όλα τα επίπεδα
Ουσιαστικά καλούμαστε να ξαναφτιάξουμε τη ζωή μας, ξεπερνώντας την απίστευτη κρίση που βιώνουμε με τον κορονοϊό. Μια κρίση σε όλα τα επίπεδα – οικονομικό, κοινωνικό, επαγγελματικό και συναισθηματικό. Πώς λοιπόν θα το πετύχουμε αυτό;
Πώς να ξαναφτιάξουμε τη ζωή μας, ξεπερνώντας τις απώλειες και προχωρώντας μπροστά, όσο το δυνατόν πιο αλώβητοι; Ουσιαστικά αυτό που έχουμε να κάνουμε τώρα είναι Διαχείριση Αλλαγών, δηλαδή Change Management. Ας δούμε με ποια βήματα μπορούμε να το πετύχουμε.
Βήμα 1- Αναγνώριση κατάστασης
Αρχικά πρέπει να αναγνωρίσουμε που βρισκόμαστε σήμερα. Δηλαδή να μετρήσουμε τι απώλειες έφερε στη ζωή μας αυτή η κατάσταση της καραντίνας. Όλοι βιώσαμε απώλειες, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο. Σε άλλους πάγωσε η δουλειά, οπότε έφερε απώλεια εργασίας και απώλεια εισοδήματος. Κάποια επαγγέλματα ενισχύονται από το κράτος, άρα δεν υπάρχει απώλεια εισοδήματος ναι μεν, αλλά υπάρχει σίγουρα απώλεια συνηθειών.
Ξαφνικά εκεί που είχες καθημερινά ένα οκτάωρο να στο καλύπτει η δουλειά, τώρα βρέθηκες με “τρύπα” στο πρόγραμμα, άρα κέρδισες ελεύθερο χρόνο. Τον γεμίζεις ευχάριστα και δημιουργικά; Ή βούλιαξες στη βαρεμάρα και τη μοναξιά;
Κοινωνικά επίσης βιώνουμε απώλεια των κοινωνικών μας δεσμών, αφού αναγκαστήκαμε να διακόψουμε επαφές με οικογένεια, φίλους και συνεργάτες. Συναισθηματικά τι απώλειες επέφερε η κατάσταση; Μήπως πρόσθεσε αβεβαιότητα και ανασφάλεια και αφαίρεσε σε χαρά και αυτοπεποίθηση; Σε δύναμη και ελπίδα; Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσετε τα συναισθήματα που βιώνετε το τελευταίο διάστημα, γιατί η αναγνώριση των συναισθημάτων είναι το πρώτο βήμα για την κατανόηση και κατ’ επέκταση τη διαχείρισή τους.
Όλα αυτά είναι ερωτήματα που καλείστε να απαντήσετε για να μετρήσετε με ακρίβεια τι απώλειες επέφερε στη ζωή σας η κρίση με τον κορονοϊό.
Σε κάθε στόχο ζωής που έχετε, πάντα θα πρέπει να μετράτε που είστε σήμερα και που θέλετε να πάτε. Η απόσταση ανάμεσα στα δύο σημεία είναι που σας καθορίζει και το χρόνο που θα χρειαστείτε για να πετύχετε το στόχο σας.
Βήμα 2- Μετράω τις δυνάμεις μου
Πέρα από το να μετρήσουμε τις απώλειες, εξίσου σημαντικό είναι να μετρήσουμε και τις δυνάμεις μας. Δηλαδή στο σημείο που είμαστε, από που μπορούμε να αντλήσουμε δύναμη;
Ποια είναι τα δυνατά μας σημεία;
Ποιες οι ικανότητές μας;
Ποια τα ταλέντα μας;
Έχουμε ένα δίκτυο γνωριμιών που μπορούμε να ζητήσουμε βοήθεια;
Έχουμε φίλους ή οικογένεια που μας αγαπάνε και μας στηρίζουν;
Έχουμε απόθεμα χρημάτων για να συντηρηθούμε ή να επενδύσουμε σε μια νέα ενέργεια;
Όλα αυτά είναι ερωτήματα που καλούμαστε να απαντήσουμε, γιατί καθορίζει επίσης το που είμαστε σήμερα. Όποιο στόχο και να θέσουμε για το μέλλον, είναι λογικό να αντλήσουμε δύναμη για να τον πετύχουμε από τα δυνατά μας σημεία.
Βήμα 3- Θέτω το στόχο μου
Επόμενο βήμα είναι να καθορίσουμε το στόχο μας, σε κάθε τομέα της ζωής μας που θέλουμε να βελτιώσουμε. Ο στόχος ιδανικά θα προκύψει από τους τομείς οι οποίοι έχουν πληγεί περισσότερο λόγω της κρίσης ή που αποκαλύφθηκαν μέσω της κρίσης ότι μας επηρεάζουν σημαντικά (και συγκεκριμένα αρνητικά). Για παράδειγμα λόγω της καραντίνας, κάποιοι μπορεί να βιώνουν έντονα μοναξιά, γιατί ζουν μόνοι και δεν έχουν σύντροφο.
Μήπως είναι στόχος για εσάς να βρείτε σύντροφο ή να κάνετε οικογένεια;
Μήπως θέλετε να μεγαλώσετε τον κύκλο σας, άρα θέλετε να κάνετε καινούριους φίλους;
Ο στόχος για τον καθένα θα προκύψει από τις πιο σημαντικές του ανάγκες. Θα είναι οι τομείς που θέλει να βελτιώσει στο άμεσο μέλλον, άρα από σήμερα και για το επόμενο τρίμηνο, μάξιμουμ εξάμηνο. Και λέγοντας αυτό, οδηγούμαστε στο επόμενο βήμα.
Βήμα 4- Σχεδιασμός
Μετά τη στοχοθεσία, πάντα ακολουθεί ο σχεδιασμός.
Ποια είναι τα βήματα που θα σε οδηγήσουν στην επίτευξη του στόχου;
Με ποιες 3 ενέργειες σκοπεύεις να βελτιώσεις κάθε τομέα που έβαλες προτεραιότητα;
Με ποια σειρά θα υλοποιήσεις κάθε ενέργεια;
Ποια προηγείται χρονικά και ποια έπεται;
Ως αποτέλεσμα του σχεδιασμού ακολουθεί ο χρονικός προγραμματισμός.
Βήμα 5- Χρονοδιάγραμμα
Το χρονοδιάγραμμα είναι να καταγράψεις σε πρόγραμμα μηνών και εβδομάδων για τους επόμενους μήνες τις ενέργειες που αποφάσισες στο προηγούμενο βήμα. Άρα πρέπει να υπολογίσεις και εύλογη διάρκεια κάθε ενέργειας ή επιμέρους στόχου. Να θέσεις δηλαδή deadline για την υλοποίηση κάθε βήματος.
Αν δεν βάλεις προθεσμίες υλοποίησης δεν έχεις και κανένα τρόπο να ξέρεις αν προχωράς στους στόχους σου ή αν έχεις μείνει πίσω και δεν το ξέρεις. Αν δεις στην πορεία ότι μένεις πίσω, τότε πρέπει να επανακαθορίσεις το χρονοδιάγραμμα ή και τις ενέργειες. Άρα πρέπει να κάνεις αξιολόγηση.
Βήμα 6- Αξιολόγηση
Κάθε στόχος και κάθε πρόγραμμα χρειάζεται follow up, δηλαδή αξιολόγηση. Τηρείται το χρονοδιάγραμμα;
Τι αποτέλεσμα είχε κάθε ενέργεια;
Μας οδήγησε εκεί που θέλαμε;
Μήπως πρέπει να θέσουμε νέες ενέργειες;
Μήπως πρέπει να αλλάξουμε τα deadline, για να γίνουν πιο ρεαλιστικά;
Μήπως πρέπει να αλλάξουμε εντελώς τους στόχους;
Μήπως θέσαμε λάθος στόχο εξαρχής;
Τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα θα μας τα δώσει η αξιολόγηση.
Βήμα 7- Επανασχεδιασμός
Τελικά η αξιολόγηση θα μας οδηγήσει σε επανασχεδιασμό, αν δούμε ότι χρειάζεται βελτίωσεις το πρόγραμμά μας. Ή θα μας οδηγήσει και σε νέο στόχο, οπότε ξεκινάει εκ νέου η προσπάθεια. Για κάθε νέο στόχο θα πρέπει να βαδίσουμε εκ νέου τα βήματα 1 έως 7, που ήδη συζητήσαμε. Μόνο που λογικά θα τα βαδίσουμε πιο γρήγορα πλέον, αντλώντας από την εμπειρία και τη γνώση που ήδη αποκομίσαμε.
Και έτσι μεθοδικά και με πρόγραμμα, ξαναφτιάχνουμε τη ζωή μας μετά από κάθε κρίση. Ή εξαρχής φτιάχνουμε τη ζωή μας με πρόγραμμα, ακόμα κι αν δεν έχουμε βιώσει κρίση. Γενικά ο σχεδιασμός και η μεθοδικότητα είναι εχέγγυα επιτυχίας σε κάθε στόχο. Και φυσικά η εξειδικευμένη γνώση.
Εύχομαι ολόψυχα επιτυχία σε κάθε σας στόχο!