Αμέτρητες έρευνες και άρθρα για την παχυσαρκία και την υγεία των παχουλών. Πως να αδυνατίσουν, πως τα παραπανίσια κιλά είναι μέτρο σύγκρισης για την καλύτερη υγεία. Πως ο αδύνατος ζει και καταφέρνει να θεραπευτεί ενώ ο παχουλός είναι άρρωστος και χωρίς καμία γιατρειά. Εκτός από αυτή της δίαιτας.
Είτε έχεις 15 έξτρα κιλά είτε 50, φταις εσύ που είσαι παχουλός. Όλα σε ένα καζάνι(όχι αυτό με το φαγητό). Για αυτό και δεν ακούμε συχνά έως ποτέ, την αλήθεια. Για το πως δηλαδή η πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας είναι άνιση για τους μεγαλοσώμους. Για το πως η υγεία ενός παχύσαρκου ορίζεται μόνο από τον αριθμό των κιλών του.
Το στίγμα της παχυσαρκίας δεν είναι μόνο ένα κοινωνικό φαινόμενο. Έχω ξαναμιλήσει για το πως έχουν χρησιμοποιηθεί οι χοντροί ως γελοιογραφίες της κοινωνίας μας. Το αντικείμενο χλευασμού, εκφοβισμού, σωματικής και ψυχολογικής βίας. Σε κάθε ηλικία, η προσβολή του να σε πουν χοντρό/η, αρκεί για να επηρεάσει το είναι σου και τη μετέπειτα ζωή σου. Να φανταστεί κανείς πως πριν λίγους αιώνες, το να είσαι χοντρός ήταν δείγμα καλοζωίας, πλούτου και ευτυχίας. Σήμερα θέλω να μιλήσουμε για το στίγμα της παχυσαρκίας στον τομέα της υγείας και της νοσοκομειακής περίθαλψης.
Έλλειψη εξοπλισμού
Οι μονάδες υγείας, τα ιατρεία και άλλες εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης συχνά δεν διαθέτουν ούτε καν τον βασικό εξοπλισμό για παχουλούς ανθρώπους. Δεν υπάρχουν προσβάσιμα καθίσματα στο δωμάτιο αναμονής των ασθενών. Δεν διαθέτουν το ανάλογο μέγεθος περιχειρίδας για το πιεσόμετρο, ποδιές για όλα τα μεγέθη, βακτηρίες αγκώνος για υπέρβαρους κ.α. Το ίδιο ισχύει και για τα ακτινογραφικά ή τα απεικονιστικά μηχανήματα (μαγνητικός τομογράφος) ή τον υπέρηχο.
Ας αναλύσω την πιο απλή έλλειψη από τις παραπάνω, αυτή του πιεσόμετρου. Αν το μέγεθος της περιχειρίδας είναι μεγαλύτερο από το κανονικό η πίεση θα βρεθεί χαμηλότερη. Αν είναι μικρότερο από ότι χρειάζεται, τότε η πίεση θα είναι υψηλότερη από την πραγματική. Με απλά λόγια όταν σε έναν παχουλό άνθρωπο, δεν του μετρήσουν σωστά την πίεση γιατί οι διαθέσιμες περιχειρίδες είναι μόνο για ασθενείς με φυσιολογικά κιλά, η πίεση του θα είναι υψηλή! Είναι το αποτέλεσμα της μέτρησης ακριβές; Φυσικά και όχι.
Αν συνεχίσει ο ασθενής να πηγαίνει στο ίδιο σημείο για εξετάσεις, όπως καταλαβαίνετε θα φύγει από εκεί με χάπια για την πίεση. Αυτήν που πιθανόν δεν έχει αλλά λανθασμένα του βρήκαν. Προσπαθείς να εξηγήσεις στη νοσοκόμα ή στο γιατρό, αλλά έχουν βγάλει ήδη το πόρισμα τους. Δε φταίει το μηχάνημα, φταις εσύ που τρως όλο το φαγητό σου. Η κακομεταχείριση από εργαζόμενους στο χώρο της υγείας που φοβούνται ή απεχθάνονται τους παχουλούς ανθρώπους. Στην αγγλική γλώσσα υπάρχει και η σχετική ορολογία: fatphobic healthcare workers!
Υπάρχουν γιατροί που ούτε καν θα σε αγγίξουν αν είσαι παχύσαρκος. Θα σε διαγνώσουν με το μάτι. Και δεν εννοώ πως θα σε ξεματιάσουν. Ακόμα και αν έχεις πάει εκεί γιατί πονάει το γόνατο σου, η μέση σου, το κεφάλι σου, το πρόβλημα είναι τα κιλά σου. Θα σου προτείνουν να κάνεις δίαιτα, να χάσεις άμεσα βάρος, να ξεκινήσεις να περπατάς. Ναι, με το γόνατο σου να πονάει ακόμα. Το γνωρίζουν ότι δεν διαθέτουν τα σωστά διαγνωστικά εργαλεία. Εδώ είναι που κορυφώνονται οι διακρίσεις. Δεν τους ενδιαφέρει, γιατί φταίει το χοντρό σου σώμα και όχι το εργαλείο. Που κατασκευάστηκε μόνο για τη μάζα και όχι τις εξαιρέσεις.
Εξαιρέσεις στην έρευνα.
Τα προβλήματα της ερευνάς εντάσσονται σε δυο κατηγορίες. Της ελλιπής έρευνάς και της μηδαμινής έρευνας. Οι περισσότερες έρευνες γίνονται υπό το αχαλίνωτο στίγμα του βάρους. Η γνωστή διαιτολόγος Lucy Aphramor αγωνίζεται για το δικαίωμα στο φαγητό, την καταπολέμηση της πείνας παγκοσμίως και την αξιοπρέπεια. Χωρίς κανείς να νιώθει ντροπή ή προσβολή για το πως δείχνει και τις ανισότητες στην υγεία. Σε ένα εξαιρετικό άρθρο που δημοσίευσε, υπογραμμίζει πολλά από αυτά τα προβλήματα.
“Η διαιτητική βιβλιογραφία στη διαχείριση του βάρους, αποτυγχάνει να συναντήσει τα πρότυπα των αποδείξεων βασισμένα στην ιατρική. Η έρευνα στον τομέα χαρακτηρίζεται από κερδοσκοπικές αξιώσεις που αποτυγχάνουν να αντιπροσωπεύσουν με ακρίβεια τα διαθέσιμα δεδομένα. Αντίστοιχα υπάρχει μια έλλειψη συζήτησης όσον αφορά τις ηθικές επιπτώσεις της συνεχιζόμενης προώθησης μη αποτελεσματικών θεραπευτικών καθεστώτων διαίτης και της λίγης έρευνας σε εναλλακτικές προσεγγίσεις με επίκεντρο το βάρος. Προτείνω μια εναλλακτική προσέγγιση υγείας για κάθε μέγεθος.”
Με πιο απλά λόγια, αυτό που προτείνει η διαιτολόγος είναι πως θα πρέπει να γίνει μεγαλύτερη έρευνα στο πως θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται τα θέματα υγείας χωρίς να έχουν επίκεντρο μόνο το βάρος τους ασθενή. Εδώ συνδετικά να αναφέρω πως η μηδαμινή έρευνα αγγίζει κάθε επίπεδο της υγείας. Ακόμα και όταν πρόκειται για τα εμβόλια. Οι ειδικοί τονίζουν πως είναι γνωστό από καιρό ότι τα εμβόλια της γρίπης δεν λειτουργούν αποτελεσματικά στους χοντρούς ανθρώπους. Να σημειωθεί πως δεν λειτουργούν σωστά ακόμα και σε όλους τους ηλικιωμένους, για αυτό και έχει αναπτυχθεί το σούπερ εμβόλιο(“super shot” vaccine) ώστε να μετριάσει το πρόβλημα.
Στον αγώνα που γίνεται για την ανάπτυξη του εμβολίου για το COVID-19, οι δοκιμές ακόμα αφήνουν εκτός τους παχύσαρκους ανθρώπους. Αυτό πιθανόν να έχει ως συνέπεια το εμβόλιο να αφήσει απροστάτευτη μια μεγάλη μερίδα κόσμου. Εάν ένα φάρμακο δεν αφορά τη χειραγώγηση του μεγέθους του σώματος τους, οι παχουλοί βρίσκονται ως επι το πλείστων να εξαιρούνται των παρεμβατικών και φαρμακευτικών δοκιμών.
Έλλειψη εκπαίδευσης
Το μεγαλύτερο κομμάτι της ιατρικής εκπαίδευσης που αφορά τους παχύσαρκους ασθενείς εστιάζει στο πως θα τους προσεγγίσουν φαρμακευτικά και παθολογικά. Οι ιατρικές σχολές ακόμα και υποσυνείδητα διδάσκουν το στίγμα του βάρους στους φοιτητές τους. Για παράδειγμα, τα σώματα που χρησιμοποιούν για να εκπαιδευτούν σπάνια ανήκουν σε παχουλά πτώματα. Έτσι δεν τους δίνεται η δυνατότητα να μάθουν με τον τρόπο που θα μπορούσαν και θα έπρεπε. Υπάρχει απλά η μυωπική αντιμετώπιση πως πρέπει να αδυνατίσουμε τους ασθενείς. Όχι πως να τους βοηθήσουμε να ζήσουν με έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής.
Είναι γνωστό πως η κακή χοληστερίνη μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε σώμα. Είτε είναι αδύνατο, τυπικό ή χοντρό. Ένας σωστός γιατρός θα προσπαθήσει να προτείνει στον ασθενή να αλλάξει τρόπο ζωής και άσκησης. Πριν του χορηγήσει φάρμακα τα οποία πιθανότατα θα πρέπει να λαμβάνει για το υπόλοιπο της ζωής του. Ένας μυωπικός γιατρός, θα αναγκάσει τον ασθενή να ξεκινήσει την φαρμακευτική αγωγή άμεσα και χωρίς περαιτέρω συζήτηση. Τρομάζοντας τον ασθενή πως το καρδιακό επεισόδιο τον περιμένει στη γωνία και ας είναι μόνο 30 χρονών.
Ένα αδύνατο άτομο που θα διαγνωσθεί με Διαβήτη Τύπου 2, θα του συνταγογραφηθεί η ανάλογη μέθοδος ελέγχου των επιπέδων του ζαχάρου του. Σε αντίθεση με ένα χοντρό άτομο, με τα ίδια συμπτώματα, που θα του προτείνουν κάποια χειρουργική επέμβαση. Που θα ακρωτηριάσει ένα υγιές όργανο ώστε να μετριάσουν τη διατροφική διαταραχή π.χ. βουλιμία. Είναι γνωστό επίσης πως αυτού του τύπου οι επεμβάσεις δεν έχουν αποτέλεσμα σε όλους τους ασθενείς. Και ότι έρχονται με πολλές παρενέργειες για το υπόλοιπο της ζωής του ασθενούς.
Αν και η βουλιμιά είναι μια ασθένεια που αφορά και τους αδύνατους ασθενείς, πείτε μου πότε ακούσατε να προτείνουν χειρουργική επέμβαση σε έναν από αυτούς. Εκ των πράγματων όμως βάζουν σε ρίσκο χιλιάδες ζωές παχύσαρκων, απλά ξαπλώνοντας τους στο χειρουργικό τραπέζι.
Στο ίδιο ρίσκο καταλήγουν όσοι λαμβάνουν επικινδυνά φάρμακα για δίαιτα με πολύ λίγα αποδεδειγμένα οφέλη. Ενώ διαφημίζονται ως αθώα φάρμακα ή φυτικά παρασκευασμένα, εάν τα λάβει κάποιος που ακολουθεί και άλλη φαρμακευτική αγωγή μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές της υγείας του. Που μπορεί να οδηγήσουν μέχρι και στο θάνατο. Έχουν πραγματοποιηθεί περισσότερες έρευνες για το πως να χάσεις 10 κιλά σε μια εβδομάδα, από το πως να αντιμετωπίσεις τα πιθανά προβλήματα υγείας σωστά και υπό την καθοδήγηση του προσωπικού σου γιατρού. Για αυτό είναι σημαντικό ο γιατρός να σας εμπνέει εμπιστοσύνη και σιγουριά.
Οι παχύσαρκοι δεν είναι πειραματόζωα
Από τα λίγα παραπανίσια κιλά μέχρι την παχυσαρκία, όσοι ζουν με αυτό το έξτρα βάρος ρισκάρουν. Το ξέρουν και οι ίδιοι ότι ρισκάρουν με την υγεία τους και τις όποιες επιπλοκές προκύψουν. Όμως γνωρίζουν καλά πως δεν είναι κανόνας πως οποίος είναι παχουλός ή παχύσαρκος πεθαίνει. Πως δεν αξίζει να εξεταστεί, να αντιμετωπιστεί ως ίσος, να είναι ένας απλός ασθενής όπως όλοι. Ζήτα ίση αντιμετώπιση, πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, στις φαρμακευτικές αγωγές, στις επιλογές. Να μην περιορίζονται αυτές με γνώμονα το βάρος κάποιου αλλά το πραγματικό πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζει.
Στους καπνιστές κανείς δεν προτείνει να τους κόψουν ένα δάχτυλο ή το ένα χείλος για να μην μπορούν να καπνίσουν άλλο. Σε όσους καταναλώνουν λίτρα αλκοόλ κανείς δεν προτείνει να τους πάρουν το συκώτι, ώστε να ζοριστούν και να σταματήσουν το ποτό. Σε όσους κινδυνεύει το δέρμα τους από την υπερέκθεση στον ήλιο δεν τους απαγόρευσε την είσοδο στην παραλία και την ηλιοθεραπεία. Το ίδιο ισχύει και για τους παχύσαρκους. Ας βρούμε τους τρόπους που θα βοηθηθούν, πως θα λύσουν ή θεραπεύσουν τα προβλήματα υγείας που τους ταλαιπωρούν. Αν οφείλονται αποκλειστικά στο βάρος τους, τότε ναι ας τους προτείνουμε λύσεις που δεν θα είναι επικίνδυνα επεμβατικές, πριν δοκιμάσουμε και άλλες προσεγγίσεις.
Οι παχύσαρκοι δε θα έπρεπε να είναι πειράματα για πρωινές εκπομπές που διαφημίζουν χάπια αδυνατίσματος. Δείγματα για το πως με χαμόγελο έχασαν τα 30 κιλά σε δυο μήνες αλλά από μέσα τους υποφέρουν ακόμα. Όλοι είμαστε ένας αριθμός όπως και όλοι είμαστε άνθρωποι. Ένας αριθμός από το σύνολο μιας κοινωνίας που έχει εκπαιδευτεί και μεγαλώσει λάθος. Υπάρχει διαφορά να είσαι ένας αριθμός για τη στατιστική επιστήμη. Και άλλο να είσαι ένας αριθμός για τις φαρμακευτικές εταιρείες, την τηλεόραση, τις αίθουσες αναμονής σε μια κλινική. Όχι στο στίγμα της παχυσαρκίας, ναι στο δικαίωμα στην υγεία.
Έρευνα – μετάφραση – σύνταξη: Βογιατζής Ηλίας για newsitamea.gr
Email: iliasvogiatzis@gmail.com
.