Το μελάνιασμα των δακτύλων δεν είναι πάντα καρδιοπάθεια

Η αλλαγή του χρώματος των δακτύλων των χεριών μπορεί να υποκρύπτει το φαινόμενο Raynaud. Περιγράφηκε από τον γάλλο γιατρό Maurice Raynaud και πήρε το όνομά του. Ο άρρωστος βλέπει τα δάκτυλα των χεριών ή των ποδιών του να ασπρίζουν, να γίνονται ωχρά και τελικά να μελανιάζουν.

Συνήθως το φαινόμενο αυτό παρατηρείται όταν τα χέρια ή τα πόδια έλθουν σε επαφή με ψυχρό ή παγωμένο νερό και γενικότερα όταν ο άρρωστος εγκαταλείπει ένα ζεστό περιβάλλον μέσα στο σπίτι του και εκτίθεται απότομα στο κρύο.

Φυσιολογικά, όταν ο άνθρωπος εκτίθεται στο κρύο οι αρτηρίες του συστέλλονται και η ροή του αίματος μέσα σε αυτές ελαττώνεται. Ομως, στο φαινόμενο Raynaud οι αρτηρίες των χεριών ή των ποδιών παθαίνουν σπασμό και ουσιαστικά η ροή του αίματος σταματά.

Οταν ο σπασμός υποχωρήσει, η ροή του αίματος αποκαθίσταται και έτσι τα χέρια ή τα πόδια γίνονται ερυθροκύανα (μελανά).

Οι γυναίκες είναι πιο ευαίσθητες από τους άνδρες. Συνήθως τα πρώτα επεισόδια παρατηρούνται σε ηλικίες 30-40 ετών και πανικοβάλλουν τους ασθενείς, που σε πρώτη φάση τρομοκρατούνται γιατί πιστεύουν ότι αυτό οφείλεται σε κάποια σοβαρή πάθηση της καρδιάς τους. Ομως το φαινόμενο αυτό δεν συνδέεται συνήθως με καρδιοπάθεια.

Οι συνηθέστερες παθήσεις ή καταστάσεις που εμφανίζουν φαινόμενο Raynaud είναι οι εξής:

l. Διάφορες παθήσεις του κολλαγόνου, όπως το σκληρόδερμα, ο ερυθηματώδης λύκος και η πολυαρτηρίτιδα (αξίζει να σημειωθεί ότι η πολυαρτηρίτιδα, η οποία είναι σχετικά σπάνια πάθηση, όταν προσβάλει τις αρτηρίες της καρδιάς μπορεί να προκαλέσει σπασμό των στεφανιαίων αρτηριών με εκδήλωση στηθάγχης).

2. Σε ορισμένα ευαίσθητα άτομα η χρήση ορισμένων φαρμάκων όπως οι β-αναστολείς, η εργοταμίνη, η κοκαΐνη καθώς και ορισμένα κυτταροστατικά μπορεί να προκαλέσει φαινόμενο Raynaud.

3. Η μακρόχρονη χρήση εργαλείων δονητών όπως κομπρεσέρ, τρυπάνια ή η χρήση χημικών ουσιών από διάφορες βιομηχανίες ελαστικών (βινύλιο) μπορεί να αποτελέσουν αιτία εκδήλωσης αυτού του φαινομένου.

Γενικά η πάθηση Raynaud θεωρείται καλοήθης. Σπανίως και εφόσον οι κρίσεις είναι συχνές και επαναλαμβάνονται μπορεί να οδηγήσουν σε τοπικές διαταραχές ατροφίας του δέρματος και των νυχιών. Σπανιότερα μπορεί οι αλλεπάλληλες κρίσεις να οδηγήσουν σε δερματικά έλκη ή νεκρώσεις.

Καλύτερη η πρόληψη

Η καλύτερη αντιμετώπιση του φαινομένου Raynaud είναι η πρόληψη. Αποφυγή του ψύχους και του καπνίσματος γιατί η νικοτίνη που περιέχει το τσιγάρο συμβάλλει στον σπασμό των αρτηριών. Η άσκηση βελτιώνει τη ροή του αίματος και αποτρέπει την αγγειοσύσπαση.

Η ιατρική παρέμβαση για τη θεραπεία της νόσου Raynaud είναι επιβεβλημένη σε ακραίες περιπτώσεις. Η χορήγηση αγγειοδιασταλτικών φαρμάκων και κυρίως ανταγωνιστών του ασβεστίου είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη. Ομως σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να γίνει χειρουργική επέμβαση διατομής των συμπαθητικών νεύρων (συμπαθεκτομή).

Συμπερασματικά, η νόσος του Raynaud δεν είναι καρδιολογική πάθηση. Ομως οι άρρωστοι καταφεύγουν στους καρδιολόγους γιατί φοβούνται ότι η ωχρότητα του δέρματος και η ακροκυάνωση των χεριών συνδέεται με ύπαρξη κάποιας καρδιοπάθειας.

tanea.gr