Σκλήρυνση κατά πλάκας / Πολλαπλή Σκλήρυνση – Εσύ γνωρίζεις τι είναι ;
Η Σκλήρυνση κατά πλάκας (πολλαπλή σκλήρυνση) είναι μια αυτοάνοση διαταραχή κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος επιτίθεται στο προστατευτικό περίβλημα(μυελίνη),η οποία μονώνει τα νεύρα και βοηθάει στη διαμεσολάβηση της μετάδοσης της νευρικής ώσεως.Ως αποτέλεσμα,οι ηλεκτρικές ώσεις που ταξιδεύουν κατά μήκος των νεύρων επιβραδύνονται πράγμα που καθυστερεί την επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου με το υπόλοιπο σώμα.Επιπλέον,προκαλείται νευρική βλάβη.Τα συμπτώματα της πολλαπλής σκλήρυνσης μπορεί να ποικίλουν στο βαθμό της νευρικής βλάβης και στο είδος των νεύρων που έχουν επηρεαστεί.
Ποιοι επηρεάζονται;
Καθώς η Σκλήρυνση κατά πλάκας (πολλαπλή σκλήρυνση) εξελίσσεται,ένα άτομο αρχίζει να χάνει την ικανότητα να βλέπει,να περπατάει,να γράφει ή να μιλάει. Σύμφωνα με έρευνες η πάθηση αυτή είναι η κύρια αιτία με αξαίρεση το σωματικό τραύμα) νευρολογικής αναπηρίας ξεκινώντας στα μέσα της ενήλικης ζωής (οι περισσότεροι έχουν διαγνωστεί μεταξύ των ηλικιών 20 και 50) με 200 ανθρώπους να τους γίνεται τέτοια διάγνωση καθε εβδομάδα.
Προσβάλλει περίπου 2.5 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως. Στο γενικό πληθυσμό η πιθανότητα νόσησης είναι περίπου 1 : 1000. Η κληρονομικότητα φαίνεται να παίζει κάποιο ρόλο στην εμφάνισή της – άτομα των οποίων νοσεί ένας/μία αδελφός/ή ή ένας γονέας παρουσιάζουν 1 – 3% πιθανότητα να νοσήσουν τα ίδια. Επίσης, μελέτες σε διδύμους έδειξαν ότι το αντίστοιχο ποσοστό είναι περίπου 30%.
Ωστόσο,οι υπάρχουσες θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν στις επιθέσεις της ασθένειας,την τροποποίηση της πορείας της ασθένειας και τη θεραπεία των συμπτωμάτων.
Συμπτώματα:
Τα συμπτώματα της πάθησης αυτής ποικίλουν μεταξύ των ανθρώπων και μπορούν να αλλάξουν καθώς η πάθηση εξελίσσεται.Τα επεισόδια μπορεί να διαρκέσουν για μέρες,βδομάδες ή μήνες.Αλλά εναλλάσσονται με τις χρονικές περιόδους με μειωμένα συμπτώματα ή καθόλου(ύφεση).Τα συμπτώματα συμπεριλαμβάνουν:
- Ζαλάδα,διπλωπία ή θαμπή όραση.
- Αίσθηση ηλεκτροσόκ που συμβαίνει με ορισμένες κινήσεις του κεφαλιού.
- Κόπωση.
- Έλλειψη συντονισμού ή ασταθές βάδισμα.
- Μερική ή ολική απώλεια όρασης,συνήθως στο ένα μάτι τη φορά και με πόνο στη διάρκεια κίνησης του ματιού(οπτική νευρίτιδα).
- Μυική δυσκαμψία.
- Μούδιασμα ή αδυναμία σε ένα ή περισσότερα άκρα που συμβαίνουν χαρακτηριστικά στη μια πλευρά του σώματος τη φορά ή στο κάτω μισό μέρος του σώματος.
- Δυσκολία ελέγχου της ούρησης.
- Μειωμένη αίσθηση προσοχής,ασθενής κριτική ικανότητα και απώλεια μνήμης.
- Άσχημα αρθρωμένος ή δύσκολος στην κατανόηση λόγος.
Αιτίες:
Η ακριβής αιτία της Σκλήρυνσης κατά πλάκας (πολλαπλής σκλήρυνσης) είναι προς το παρόν άγνωστη. Είναι γενικά αποδεκτό ότι η πάθηση αυτή είναι μια αυτοάνοση διαταραχή. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ένα σωρό αιτίες μπορεί να συμβάλλουν στην επίθεση της ασθένειας,όπως η έκθεση σε τοξίνες του περιβάλλοντος,η γενετική και η παιδική έκθεση σε ορισμένους ιούς ή βακτήρια.
Παράγοντες κινδύνου: Οι ακόλουθοι παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης της πολλαπλής σκλήρυνσης:
-Η ηλικία σας .Μεταξύ 20 και 50 ετών.
-Το γυναικείο φύλο.Οι γυναίκες είναι 2 με 3 φορές πιθανότερο να αναπτύξουν την πάθηση.
-Το οικογενειακό ιστορικό.Αν ένας από τους γονείς ή τα αδέλφια έχει πολλαπλή σκλήρυνση,έχετε 1 με 3% πιθανότητα να αναπτύξετε την πάθηση.
-Το να έχετε ορισμένες μολύνσεις.Μια ποικιλία ιών έχουν συνδεθεί με την πολλαπλή σκλήρυνση.
-Οι Καυκάσιοι.Οι Καυκάσιοι κυρίως με καταγωγή Βορειοευρωπαϊκή ,έχουν τον υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης της ασθένειας.Ασιάτες,Αφρικανοί,ή αυτόχθονες της Αμερικής διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο.
-Το να ζείτε σε χώρες με εύκρατα κλίματα. Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι πολύ πιο διαδεδομένη στην Ευρώπη,στο νότιο Καναδά, στις βόριες Η.Π.Α., στη Ν.Ζηλανδία και τη νοτιοανατολική Αυστραλία. Ο κίνδυνος μοιάζει να αυξάνει με το γεωγραφικό πλάτος.
-Η μετακίνηση σε καινούριο τόπο.Ένα παιδί που μετακινείται από μια υψηλού κινδύνου περιοχή σε χαμηλού κινδύνου περιοχή ή το αντίθετο,τείνει να διατρέχει το επίπεδο του κινδύνου που σχετίζεται με την περιοχή της νέας του κατοικίας. Ωστόσο,αν η μετακίνηση προκύψει μετα την έναρξη της εφηβείας,τότε ο νεαρός ενήλικας συνήθως διατηρεί το επίπεδο κινδύνου που σχετίζεται με την παλιά του κατοικία.
-Το να έχετε ορισμένες αυτοάνοσες ασθένειες. Υπάρχει ένα ελαφρά μικρός κίνδυνος για Σκλήρυνση κατά πλάκας (πολλαπλή σκλήρυνση) ,αν έχετε θυρεοειδή, διαβήτη τύπου 1 ή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου.
Διάγνωση.
Για να γίνει η διάγνωση της πάθησης ,ο γιατρός σας πρέπει βεβαίως να βγάλει συμπεράσματα για όλα τα πάρακάτω:
Να βρει βλάβη σε τουλάχιστον 2 ξεχωριστές περιοχές του κεντρικού νευρικού συστήματος,που να συμπεριλαμβάνει τον εγκέφαλο,το νωτιαίο μυελό και τα οπτικά νεύρα.
Να βρει ότι η μια βλάβη από την άλλη προέκυψε τουλάχιστον με ένα μήνα διαφορά.
Να αποκλείσει όλες τις άλλες πιθανές παθήσεις.
Ο γιατρός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει τις ακόλουθες διαγνωστικές εξετάσεις για να επιβεβαιώσει τη διάγνωση της ασθένειας αυτής.
-Μια εξέταση αίματος μπορεί να βοηθήσει να αποκλειστούν μερικές μολυσματικές ή φλεγμονώδεις ασθένειες που έχουν παρόμοια συμπτώματα με την πολλαπλή σκλήρυνση.
-Ένας ιατρικός επαγγελματίας θα πάρει ένα μικρό δείγμα από εγκεφαλονωτιαίο υγρό μέσα από τη σπονδυλική στήλη σας για εργαστηριακή ανάλυση.Η διαδικασία αυτή μπορεί να βοηθήσει στον αποκλεισμό ιωγενών μολύνσεων και παθήσεων που παρουσιάζουν ομοιότητα με την πάθηση αυτή.
-Η μαγνητική τομογραφία είνα μια απεικονιστική τεχνολογία για την ανίχνευση κακώσεων της πάθησης στα αδιάφορα μέρη του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Θεραπεία:
Προς το παρόν δεν υπάρχει θεραπεία για την πολλαπλή σκλήρυνση. Οι θεραπευτικές αγωγές χαρακτηριστικά εστιάζουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων και τις επιθέσεις της πάθησης.Οι αγωγές περιλαμβάνουν:
1.Κορτικοστεροειδή. Βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής και είναι οι πιο γνωστές θεραπείες.Οι παρενέργειες συμπεριλαμβάνουν:αυξημένη πίεση του αίματος και αύξηση βάρους.Οι μακροχρόνιες αγωγές μπορεί να οδηγήσουν σε καταρράκτη, υψηλό ζάκχαρο αίματος και αυξημένο κίνδυνο μολύνσεων.
2.Ανταλλαγή πλάσματος.Αυτή η διαδικασία διαχωρίζει τα κύτταρα του αίματος από το πλάσμα,απομακρύνει το πλάσμα από το αίμα,αντικαθιστά το πλάσμα και κατόπιν μεταγγίζεται πίσω στον ασθενή με αίμα.Επειδή επιβλαβείς παράγοντες έχουν βρεθεί στο πλάσμα των ασθενών,αυτό χρησιμποιείται για να βελτιώσει τα σοβαρά συμπτώματα της υποτροπής της πάθησης σε ανθρώπους που δεν ανταποκρίνονται στα ενδοφλέβια στεροειδή.
3.Σωματική θεραπεία.
4.Μυοχαλαρωτικά.
5.Φαρμακευτική αγωγή για μείωση της κόπωσης.
6.Φαρμακευτική αγωγή για καταπολέμηση της κατάθλιψης,του πόνου, και των προβλημάτων ελέγχου ουροδόχου κύστης και παχέος εντέρου.
Μ.ΣΟΦΙΑ