Πόσο επικίνδυνη μπορεί να είναι η ουρολοίμωξη;
Οι ουρολοιμώξεις είναι ο δεύτερος πιο συχνός τύπος λοιμώξεων. Όπως δείχνουν τα στατιστικά, ιδιαίτερα οι γυναίκες είναι επιρρεπείς σε ουρολοιμώξεις για ανατομικούς λόγους, με την πιθανότητα να αναπτύξουν έστω ένα επεισόδιο ουρολοίμωξης στη ζωή τους να είναι μεγαλύτερος από 50%.
Κανονικά, τα βακτήρια που εισέρχονται από την ουρήθρα στο ουροποιητικό σύστημα απομακρύνονται γρήγορα με την ούρηση, πριν εγκατασταθούν και προκαλέσουν συμπτώματα. Ωστόσο, μερικές φορές τα βακτήρια ξεπερνούν τη φυσική άμυνα του οργανισμού και προκαλούν λοίμωξη.
Οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε ουρολοιμώξεις για ανατομικούς λόγους, αφού η ουρήθρα της γυναίκας είναι πολύ μικρότερη από του άντρα, επιτρέποντας στα βακτήρια να μπουν γρήγορα στην κύστη. Επίσης, η γυναικεία ουρήθρα απέχει ελάχιστα εκατοστά από το αιδοίο και τον πρωκτό, όπου φυσιολογικά υπάρχουν μικρόβια.
Για τις γυναίκες, ο κίνδυνος να αναπτύξουν έστω ένα επεισόδιο ουρολοίμωξης στη ζωή τους είναι μεγαλύτερος από 50%. Οι ουρολοιμώξεις στους άντρες δεν είναι τόσο συχνές όσο στις γυναίκες, αλλά συνήθως είναι πιο σοβαρές και απαιτούν μεγαλύτερης διάρκειας θεραπεία.
Παρά το γεγονός ότι ο καθένας μας μπορεί να κάνει ένα επεισόδιο ουρολοίμωξης, υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο μολύνσεων:
• Κακή υγιεινή: Σε αυτήν περιλαμβάνονται τόσο η μη καθημερινή υγιεινή της πρωκτογεννητικής χώρας όσο και η χρήση ακατάλληλων σκευασμάτων υγιεινής
• Κακές συνήθειες ούρησης: Είναι συχνή πρακτική, ιδιαίτερα των γυναικών, να αναβάλλουν την ούρηση, όταν βρίσκονται σε εξωτερικούς χώρους, αποφεύγοντας να επισκεφτούν την τουαλέτα, παρότι η επιθυμία για ούρηση είναι μεγάλη και επιτακτική
• Σεξουαλικές πρακτικές: Η σεξουαλική πράξη αποτελεί τη συχνότερη αιτία ουρολοιμώξεων. Μετά τη σεξουαλική επαφή, οι περισσότερες γυναίκες έχουν ένα σημαντικό αριθμό βακτηρίων στα ούρα τους, τα οποία όμως φυσιολογικά αποβάλλονται σε 24 ώρες. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στους άντρες, γι’ αυτό είναι απαραίτητη η ούρηση και στα δύο φύλα μετά την επαφή
• Αντισύλληψη: Στις γυναίκες που χρησιμοποιούν διάφραγμα ή σπερματοκτόνες ουσίες για αντισύλληψη, μπορεί να ευνοηθεί η ανάπτυξη των μικροβίων
• Ουροκαθετήρας: Ο καθετήρας τοποθετείται σε ανθρώπους με αδυναμία ούρησης, όπως σε άντρες με επίσχεση ούρων λόγω υπερτροφίας προστάτη. Ο καθετήρας αποτελεί ξένο σώμα για τον οργανισμό, άρα και αιτία λοίμωξης
• Σακχαρώδης διαβήτης: Οι ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη είναι γνωστό ότι παρουσιάζουν συχνά ουρολοιμώξεις, τόσο όταν δεν είναι καλά ρυθμισμένοι, αφού τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στα ούρα αποτελούν «τροφή» για τα μικρόβια, όσο και γιατί η πάθηση συχνά συνοδεύεται από νευροπάθεια της κύστης
Πόσο σοβαρές είναι;
Οι περισσότερες ουρολοιμώξεις δεν είναι σοβαρές. Μάλιστα στις γυναίκες, εάν αντιμετωπιστούν με τις πρώτες ενοχλήσεις με μεγάλη λήψη νερού και διούρηση, μπορεί να μην χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή. Σοβαρότερες είναι οι λοιμώξεις των νεφρών, οι πυελονεφρίτιδες. Εξαιρετικά σπάνια μία ουρολοίμωξη μπορεί να απειλήσει τη ζωή, όταν τα βακτήρια μπουν στην κυκλοφορία του αίματος και προκαλέσουν μία κατάσταση γενικευμένης λοίμωξης, που ονομάζεται σηψαιμία.
Εντούτοις, περίπου το 20% των νεαρών γυναικών, μετά την πρώτη ουρολοίμωξη, θα έχουν υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις. Κάθε επιπλέον επεισόδιο αυξάνει τον κίνδυνο ότι θα ξανασυμβεί. Έτσι, κάποιες γυναίκες έχουν υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις, δηλαδή τρία ή περισσότερα επεισόδια κάθε χρόνο. Σε μερικές από αυτές, οι υποτροπές θα σταματήσουν σε 1-2 χρόνια, αν αντιμετωπιστούν σωστά με έντονη προσπάθεια στην πρόληψη.
Οι άντρες έχουν μικρότερη πιθανότητα από τις γυναίκες να κάνουν ουρολοίμωξη. Συνήθως, οι υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις στους άντρες συμβαίνουν, αν συνυπάρχουν άλλες παθήσεις, όπως υπερτροφία προστάτη, χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα, σακχαρώδης διαβήτη ή νευρογενής κύστη (παραπληγικοί).
Για να διαπιστωθεί εάν ένα άτομο έχει ουρολοίμωξη, θα χρειαστεί ένα δείγμα ούρων –οποιαδήποτε ώρα και ανεξάρτητα από τη λήψη τροφής–να εξεταστεί στο εργαστήριο. Η γενική ούρων καταγράφει την ύπαρξη μικροβίων στα ούρα.
Η πρώτη αντιμετώπιση είναι η άμεση εφαρμογή των γενικών μέτρων πρόληψης:
• Λήψη άφθονων υγρών, σταδιακά όλη την ημέρα
• Ούρηση με την πρώτη επιθυμία (σε καθιστή θέση οι γυναίκες)
• Ούρηση αμέσως μετά τη σεξουαλική επαφή
• Σωστός καθαρισμός της γεννητικής περιοχής
Οι περισσότερες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος που προκαλούνται από βακτήρια αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά. Ο γιατρός θα κρίνει ποιο είναι το κατάλληλο αντιβιοτικό και τη διάρκεια της θεραπείας, ανάλογα με το ιστορικό του ασθενή, το είδος του μικροβίου και το αντιβιόγραμμα.
Πηγή: Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων / www.capitalhealth.gr