Παγιδευμένοι στο παρελθόν
Ήταν μια από εκείνες τις Κυριακές που προσπαθούσα για μια ακόμα φορά να κάνω απολογισμό της εβδομάδας που πέρασε και ταυτόχρονα να βάλω σε τάξη όλες τις εκκρεμότητες τις οποίες θα έπρεπε να διευθετήσω την επόμενη εβδομάδα. Καθώς η ώρα περνούσε και σημείωνα αυτά που είχα ήδη διεκπεραιώσει και αυτά που ήταν ακόμα στην to do list μου, συνειδητοποίησα ότι αυτή η λίστα για κάποιο περίεργο λόγο δεν είχε μικρύνει και πολύ από την προηγούμενη Κυριακή.
Για μια ακόμα φορά δεν μπορούσα να καταλάβω πως είναι δυνατόν να είχε περάσει όλη η εβδομάδα και εγώ να βρίσκομαι πάλι αγκαλιά με τις ενοχές μου γιατί ήμουν τόσο, μα τόσο αντιπαραγωγική. Και να πεις ότι έκανα διακοπές, ότι χόρτασα ύπνο ή ότι αναβάθμισα την κοινωνική μου ζωή, να πω χαλάλι, δεν βαριέσαι, μια ζωή την έχουμε. Αλλά όχι, τίποτα από τα παραπάνω δεν είχε συμβεί.
Αντίθετα, ο χρόνος της προηγούμενης εβδομάδας που είχε τόσο ακατανόητα εξατμιστεί είχε δαπανηθεί σε λιγότερο ευχάριστες δραστηριότητες. Δηλαδή στην ανασκόπηση επιλογών, συμπεριφορών και καταστάσεων του παρελθόντος που κατά την ετεροχρονισμένη κριτική του μυαλού μου ήταν λανθασμένες. Και όχι, δεν βρισκόμασταν στην αρχή του νέου έτους όπου μια χρονοβόρα και αναλυτική ανασκόπηση των πεπραγμένων είναι φυσιολογική και αναμενόμενη. Ήταν μια απλή συνηθισμένη εβδομάδα στην οποία έκανα δύο απλά καθημερινά πράγματα, κοιτούσα συνέχεια πίσω και εντόπιζα συνέχεια λάθη.
Και η συζήτηση με τον εαυτό μου εκτυλισσόταν κάπως έτσι: «Γιατί έκανα εκείνο έτσι; Έπρεπε να είχα διαλέξει το άλλο. Ήμουν ανώριμη, καλά να πάθω. Αν είχα κάνει εκείνο θα ήταν καλύτερα». Κάποια στιγμή άρχισα να πιστεύω ότι θα επινοηθεί για χάρη μου μια καινούρια ασθένεια, «η παρελθοντολαγνεία», το βασικό σύμπτωμα της οποίας είναι το να κοιμάσαι και να ξυπνάς αγκαλιά με το παρελθόν σου με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χώρος στη ζωή σου ούτε για το παρόν, ούτε για το μέλλον. Ευτυχώς, στο μυαλό μου είχε μείνει ακόμα λίγος χώρος για εποικοδομητική σκέψη και έτσι τον τελευταίο καιρό έκανα μια αυτοψυχανάλυση για το «θεματάκι» μου η οποία κατέληξε στα παρακάτω συμπεράσματα.
Ό,τι και αν κάνουμε, όπως και αν έχουμε ζήσει, κάποια στιγμή θα αποδημήσουμε από τον (μάταιο;) κόσμο αυτό. Άρα, πόση σημασία έχουν όλα αυτά που ζήσαμε ή δεν ζήσαμε; Σε αυτό δεν έχω μια και μοναδική απάντηση. Ο καθένας δίνει τη δική του ανάλογα με την πίστη και τις πεποιθήσεις του. Αυτό που ξέρω είναι ότι αυτά που κάνουμε ή δεν κάνουμε προσδιορίζουν το ποιοι είμαστε και το πώς περνάμε τις μέρες μας. Και επειδή η ζωή περνά τόσο γρήγορα και η κάθε μέρα είναι μοναδική, έχω καταλήξει στο ότι οφείλουμε στον εαυτό μας να είμαστε η καλύτερη και πιο αληθινή εκδοχή του, σε κάθε φάση αυτής της πεπερασμένης παραμονής μας στη Γη.
Αυτή η εκδοχή δεν είναι εκείνη στην οποία είμαστε τέλειοι, αλάθητοι και αξιοζήλευτοι από τους γύρω μας. Είναι εκείνη όπου τολμάμε να ξεδιπλώσουμε και να εξερευνήσουμε όλες τις ανάγκες και τις επιθυμίες που κατακλύζουν την ύπαρξή μας. Εκείνη όπου αξιοποιούμε το δυναμικό μας σε οποιονδήποτε τομέα μας εκφράζει και μας γεμίζει. Εκείνη όπου έχουμε το θάρρος να χαμηλώσουμε την ένταση όλων των φωνών που βοούν γύρω μας προσπαθώντας συνέχεια να μας υποδείξουν το δρόμο και αφήνουμε ελεύθερη τη δική μας εσωτερική φωνή να μας οδηγήσει.
Αν, λοιπόν, ό,τι έχουμε (ή δεν έχουμε) επιλέξει μέχρι τώρα ήταν αποτέλεσμα των προσωπικών αναγκών και επιθυμιών μας, οι οποίες κάποια δεδομένη στιγμή μας οδήγησαν σε συγκεκριμένες επιλογές, δεν υπάρχει κανένας λόγος να μετανιώνουμε ή να νιώθουμε τύψεις. Απλά χρειάζεται λίγη προσπάθεια για να κατανοήσουμε και κυρίως να αποδεχτούμε ότι τότε που κάναμε τις συγκεκριμένες επιλογές ήμασταν διαφορετικοί άνθρωποι, με άλλες προτεραιότητες και σε άλλη φάση ζωής. Και μόλις γίνει αυτό συνήθως η αίσθηση που ακολουθεί είναι μια απίστευτη ευφορία, γιατί συνειδητοποιούμε πως τελικά ήμασταν και είμαστε οι συγγραφείς της ιστορίας μας στην οποία κάθε σελίδα που γράψαμε μας έφερε πιο κοντά στον εαυτό μας.
Βέβαια, συχνά συνειδητοποιούμε ότι κάποιες ή οι περισσότερες από τις επιλογές μας δεν ήταν ακριβώς δικές μας. Αντίθετα, προέκυψαν από την επιθυμία μας να ικανοποιήσουμε άλλους ανθρώπους (ή κάποιο κοινωνικό πρότυπο) ή επειδή μας φαινόταν πιο εύκολο να ακολουθήσουμε τις νουθεσίες τρίτων σχετικά με το τι είναι καλό για εμάς από το να ανακαλύψουμε τι πραγματικά θέλουμε. Και σε αυτήν την περίπτωση δεν χρειάζεται να γεμίσουμε ενοχές για τον «αδύναμο» εαυτό μας, γιατί ακόμα και το ότι κάναμε αυτό που ήθελαν οι άλλοι ήταν μια επιλογή. Μια δική μας επιλογή. Την οποία κάναμε γιατί αυτό μπορούσαμε ή είχαμε ανάγκη ή ήμασταν ικανοί να διαχειριστούμε.
Άλλωστε, το να ακολουθήσουμε αυτό που πραγματικά θέλουμε μερικές φορές είναι δύσκολο (αλλά αυτό είναι θέμα για άλλο άρθρο). Οπότε στραφήκαμε προς αυτό που ίσως ήθελε κάποιος άλλος ή σε κάτι που δεν πολυθέλαμε γιατί αυτό ήταν το καλύτερο που μπορούσαμε να κάνουμε εκείνη τη δεδομένη χρονική στιγμή. Άρα, δεν έχει νόημα να μετανιώνουμε ούτε για αυτές τις επιλογές μας γιατί τότε που έγιναν και σύμφωνα με τα δεδομένα που υπήρχαν έμοιαζαν σωστές, ή έστω βολικές.
Κατά συνέπεια, από τη στιγμή που συνειδητοποιούμε πώς και με βάση ποιες, δικές μας ή άλλων, επιθυμίες και ανάγκες διαμορφώσαμε το παρελθόν μας, δεν υπάρχει λόγος να αρχίσουμε να μεμψιμοιρούμε ή να αποδίδουμε κατηγορίες. Το μόνο που χρειάζεται είναι να εμπεδώσουμε όσα διδαχθήκαμε μέχρι εδώ και να σκεφτούμε πως θέλουμε να φτιάξουμε το μέλλον μας.
Και σε τελική ανάλυση, όπως είπε και ένας γνωστός μου: «Γιατί δεν μπορούμε απλά να κοιτάξουμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη και να τον απολαύσουμε με όλες τις αδυναμίες του και όλα τα “λάθη” που έχει κάνει ως τώρα;» Στο κάτω-κάτω είμαστε άνθρωποι και όταν ήρθαμε σε αυτόν τον κόσμο κανείς δεν μας έδωσε εγχειρίδιο με οδηγίες για μια «τέλεια» και αλάνθαστη ζωή. Και αν το σκεφτούμε προσεκτικά θα συνειδητοποιήσουμε ότι δεν θα είχε νόημα να έχουμε κάτι τέτοιο. Γιατί εδώ ήρθαμε για να δημιουργήσουμε έναν δικό μας δρόμο και όχι για να παπαγαλίζουμε οδηγίες για το πώς θα είμαστε τέλειοι.
Αν εμείς, ως ανθρώπινα όντα, ήμασταν τέλειοι και είχαμε μια αψεγάδιαστη ζωή, τότε μάλλον θα συνέβαινε το εξής: όλοι θα κάναμε τα πάντα τέλεια. Κατά συνέπεια, κανείς δεν θα ήταν μοναδικός και επιπλέον, δεν θα υπήρχε στη ζωή μας καμία πρόκληση και κανένας λόγος να προσπαθήσουμε για κάτι. Άρα, θα βυθιζόμασταν σε μια «τέλεια» στασιμότητα και η ζωή μας δεν θα είχε κανένα ενδιαφέρον ούτε για εμάς, ούτε για τους γύρω μας.
Ευτυχώς, τα παραπάνω δεν συμβαίνουν γιατί στην πραγματικότητα η ζωή είναι ένα ταξίδι που προσφέρει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε όλα τα πιθανά μεταφορικά μέσα και όλες τις διαδρομές που υπάρχουν ή που περιμένουν να δημιουργηθούν. Και όπως είπε κάποιος: «Το ταξίδι είναι τόσο συγκλονιστικό που δεν θέλω να με συνοδεύει το άγχος να φτάσω στον προορισμό μου ατσαλάκωτος». Άρα, γιατί να μας πειράζει που το παρελθόν μας μπορεί να είναι γεμάτο «λακούβες». Όλοι κάναμε λάθη, πέσαμε, χτυπήσαμε, λερωθήκαμε.
Σημασία έχει ότι βρήκαμε τρόπο να συνεχίσουμε τη διαδρομή μας ξεπερνώντας τες. Αυτό δεν μας κάνει πιο έμπειρους και πιο ικανούς ταξιδιώτες σε σχέση με εκείνη την υποθετική αλάνθαστη εκδοχή του εαυτού μας η οποία θα είχε διανύσει μέχρι σήμερα μια βαρετή ευθεία επίπεδη και ασφαλτοστρωμένη διαδρομή; Άλλωστε τι θα έχουμε να θυμόμαστε από τα ταξίδια μας, αν όχι τα πιο δύσβατα και εκπληκτικά μονοπάτια;
——
Έρικα Καρέλη
Μετά από χρόνια σπουδών στις διεθνείς σχέσεις και στην εκπαίδευση, συνειδητοποίησα πως αυτό που μου αρέσει περισσότερο είναι να γράφω αληθινές ιστορίες για ό,τι συμβαίνει γύρω μας και μέσα μας.
ΠΗΓΗ: enallaktikidrasi.com