Στον εμβολιασμό (και) των αγοριών εναντίον του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) προχωρούν ολοένα περισσότερες χώρες που διαπιστώνουν ότι τα εμβόλια εναντίον του είναι ιδιαιτέρως αποτελεσματικά και ασφαλή.
Μετά την Αυστραλία που εφαρμόζει από το 2013 στα σχολεία πρόγραμμα μαζικού εμβολιασμού κοριτσιών και αγοριών ηλικίας 13 ετών, ανάλογο πρόγραμμα υιοθέτησε ο Καναδάς, ενώ σύντομα αρχίζει και στην Αυστρία, τη Βρετανία και σε άλλες χώρες.
Οι εμβολιασμοί των αγοριών εντείνονται επειδή είναι πλέον τεκμηριωμένο ότι ο ιός HPV προκαλεί κακοήθεις αλλοιώσεις όχι μόνο στον τράχηλο της μήτρας αλλά και στο πέος, καθώς και στο στόμα, στη γλώσσα, στον στοματοφάρυγγα, στις αμυγδαλές, στον λάρυγγα και τον πρωκτό και στα δύο φύλα, κατά τον δρα Θεόδωρο Αγοραστό, καθηγητή Μαιευτικής – Γυναικολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και πρόεδρο της Ελληνικής HPV Eταιρείας.
Όπως εξηγεί, «ο εμβολιασμός εναντίον της HPV λοίμωξης ως μέθοδος πρωτογενούς πρόληψης εφαρμόζεται από 10ετιας περίπου σε περισσότερες από 135 χώρες παγκοσμίως και τα αποτελέσματά του στις γυναίκες, στις οποίες έχουμε τη μέγιστη εμπειρία, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Μέχρι σήμερα έχουν χορηγηθεί παγκοσμίως περισσότερες από 160 εκατ. δόσεις των εμβολίων και έχει αποδειχθεί ότι είναι ασφαλή, χωρίς αιτιολογικά συσχετιζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες, πέραν κάποιων τοπικών αντιδράσεων, ζάλης, λιποθυμίας και ορισμένων αλλεργικών αντιδράσεων».
Στην πραγματικότητα, «στο 94% των περιπτώσεων οι όποιες παρενέργειες είναι τοπικές, όπως ήπιο άλγος, κνησμός, οίδημα και ερυθρότητα στην περιοχή που έγινε η ένεση», συνεχίζει. «Σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως παραλύσεις, επιληπτικοί σπασμοί κ.λπ. που να έχει αποδειχθεί ότι οφείλονται στον εμβολιασμό δεν έχουν αναφερθεί. Είναι, βέβαια, προφανές, ότι η χρονική συσχέτιση ενός συμβάντος ή μιας εμφανιζόμενης πάθησης με τη χορήγηση ενός εμβολίου δεν αποτελεί ένδειξη – και πολύ περισσότερο απόδειξη – ότι υπάρχει αιτιολογική συσχέτιση μεταξύ τους» προσθέτει.
Τα υπάρχοντα στοιχεία δείχνουν ότι τα εμβόλια παρέχουν στις γυναίκες πλήρη (σε ποσοστό 96%-100%) προστασία από τις προκαρκινικές αλλοιώσεις του τραχήλου της μήτρας που οφείλονται στους τύπους 16 και 18 του HPV (ευθύνονται για το 70%-80% των κρουσμάτων του παγκοσμίως), με την προστασία να διαρκεί τουλάχιστον 10 χρόνια (η παρακολούθηση συνεχίζεται για να εξακριβωθεί αν και πότε θα μειωθεί).
Η ελληνική Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών συνιστά να εμβολιάζονται τα κορίτσια στη χώρα μας εναντίον του ιού HPV στην ηλικία των 11 ετών και να κάνουν δύο δόσεις ανά εξάμηνο μέχρι την ηλικία των 15 ετών. Για τις ηλικίες 16-26 ετών συνιστώνται τρεις δόσεις εντός εξαμήνου. Το σχήμα αυτό χορηγείται δωρεάν έως το τέλος του 2016 διότι από τον επόμενο χρόνο ο εμβολιασμός θα καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία μόνο για τις ηλικίες έως 18 ετών.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι «έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016 θα πρέπει να εμβολιασθούν όλες οι γυναίκες 18-26 ετών οι οποίες θέλουν να κάνουν χρήση της δωρεάν χορήγησης των υπαρχόντων εμβολίων», επισημαίνει ο δρ Αγοραστός.
Το εμβόλιο αποζημιώνεται επίσης στους ομοφυλόφιλους άνδρες ηλικίας κάτω των 26 ετών.
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, η εμβολιαστική κάλυψη των κοριτσιών και των νεαρών γυναικών στη χώρα μας εναντίον του ιού HPV έφθασε περίπου στο 43% το 2015 – ποσοστό που είναι μεν χαμηλότερο απ’ ό,τι στις άλλες προηγμένες χώρες (κυμαίνεται από 50% έως 85%) αλλά οπωσδήποτε είναι σημαντικό.
Ελπίδες ότι μπορούν να εξαλειφθεί ο καρκίνος του τραχήλου
Οι εξελίξεις τα τελευταία χρόνια στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι καταιγιστικές και οι ειδικοί έχουν πλέον βάσιμες ελπίδες ότι τα κρούσματά του μπορούν να μειωθούν σημαντικά ή ακόμα και να εξαλειφθούν.
Αυτό δεν σχετίζεται μόνο με τον εμβολιασμό εναντίον του ιού, αλλά και με την πρόοδο στην έγκαιρη ανίχνευση των προκαρκινικών αλλοιώσεων στις γυναίκες.
Όπως εξηγεί ο κ. Αγοραστός, υπολογίζεται ότι περισσότερο από το 50% των σεξουαλικά ενεργών γυναικών έρχονται σε επαφή με τον HPV κάποια στιγμή στη ζωή τους, αλλά στο 92% των περιπτώσεων ο ιός αποβάλλεται από τον οργανισμό μέσα σε δύο έως τρία χρόνια.
Στις υπόλοιπες (στο 8%) η λοίμωξη είναι επίμονη, με τις μισές να αναπτύσσουν τελικά υψηλού βαθμού δυσπλασία, δηλαδή προκαρκινικές αλλοιώσεις. Από τις γυναίκες αυτές, αν δεν επισκεφθούν γιατρό επί πολλά χρόνια,το περίπου 40% θα εμφανίσουν διηθητικό καρκίνο, με την όλη εξέλιξηνα διαρκεί δύο έως τρεις δεκαετίες από τη στιγμή της μόλυνσης με τον HPV.
Επειδή το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μέχρι τον διηθητικό καρκίνο είναι μεγάλο, ο προληπτικός προσυμπτωματικός έλεγχος προσπαθεί να εντοπίσει αυτές τις προκαρκινικές αλλοιώσεις. Σε αυτό, «κομβικό ρόλο κατέχει το τεστ Παπανικολάου και πλέον οι μοριακές τεχνικές ανίχνευσης του γενετικού υλικού του ιού HPV, τα λεγόμενα HPV DNA test», λέει.
Μελέτες της τελευταίας 15ετίας έχουν δείξει ότι τα HPV DNA test έχουν ευαισθησία τουλάχιστον 93% στην ανίχνευση στον γενικό πληθυσμό γυναικών με υψηλόβαθμες προκαρκινικές αλλοιώσεις (CIN2/3) ή διηθητικό καρκίνο του τραχήλου, καθώς και ότι έχουν τη δυνατότητα να ανιχνεύουν νωρίς αυτές τις αλλοιώσεις.
Έτσι, χώρες όπως η Ολλανδία, το Μεξικό, η Αυστραλία, η Σουηδία κ.λπ. τα εντάσσουν στα εθνικά προγράμματα πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Μάλιστα μία ενδιαφέρουσα προοπτική, η οποία δοκιμάζεται και σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας μας, είναι η αυτο-λήψη (self-sampling) του κολπικού επιχρίσματος για το HPV DNA test. Η μέθοδος αυτή θα μπορούσε να διευκολύνει τον έλεγχο γυναικών οι οποίες κατά κανόνα δεν εξετάζονται προληπτικά για τον καρκίνο του τραχήλου, καταλήγει ο δρ Αγοραστός.
Αριθμοί
1 στις 2 σεξουαλικώς ενεργές γυναίκες μολύνονται κάποτε με ιό HPV
92% των μολυσμένων γυναικών δεν θα πάθουν τίποτα από τον ιό
5,8% των γυναικών στην Ελλάδα είναι μολυσμένες με υψηλού κινδύνου τύπους του ιού HPV
2-3 δεκαετίες χρειάζεται ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας για να αναπτυχθεί
Πηγή : tanea.gr