Ηπατίτιδα: Μην αμελείτε τα «καθημερινά» συμπτώματα που δείχνουν πρόβλημα!

Ηπατίτιδα σημαίνει φλεγμονή του ήπατος. Πολλές ασθένειες και γενικές παθήσεις μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή του ήπατος, όπως η χρήση ναρκωτικών ουσιών, το αλκοόλ, τα χημικά και ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα. Πολλοί ιοί, όπως ο ιός της μονοπυρήνωσης και ο κυτταρομεγαλοϊός, μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή στο ήπαρ. Οι περισσότεροι ιοί, ωστόσο, δεν προσβάλλουν κυρίως το συκώτι, αλλά αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά όργανα που επηρεάζουν.

Όταν οι γιατροί μιλούν για την ιογενή ηπατίτιδα, χρησιμοποιούν αυτό τον όρο για την ηπατίτιδα που προκαλείται από συγκεκριμένους ιούς που προσβάλλουν κυρίως το συκώτι και είναι υπεύθυνοι για περίπου το ήμισυ του συνόλου της ηπατίτιδας στους ανθρώπους παγκοσμίως.

Υπάρχουν διάφοροι ιοί της ηπατίτιδας. Αυτοί έχουν ονομαστεί τύποι A, B, C, D, E, F (δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμα) και G. Καθώς η γνώση μας για τους ιούς της ηπατίτιδας αυξάνεται, είναι πιθανό ότι αυτή η αλφαβητική λίστα θα αυξηθεί τρις επόμενες δεκαετίες. Οι πιο κοινές μορφές ιογενούς ηπατίτιδας είναι οι τύποι Α, Β, και C.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ιογενούς ηπατίτιδας

Η χρονική περίοδος μεταξύ της έκθεσης στον ιό της ηπατίτιδας και την έναρξη των συμπτωμάτων της νόσου ονομάζεται “περίοδος επώασης”. Η διάρκεια αυτής ποικίλει ανάλογα με τον κάθε ιό ηπατίτιδας. Ο ιός της ηπατίτιδας-Α έχει μια περίοδο επώασης περίπου 15-45 ημέρες, της ηπατίτιδας-Β περίπου 45-160 ημέρες και της ηπατίτιδας-C από 2 εβδομάδες έως και 6 μήνες.

Πολλοί ασθενείς που έχουν μολυνθεί με αυτούς τους τρεις τύπους ιογενούς ηπατίτιδας μπορεί να έχουν λίγα ή καθόλου συμπτώματα της ασθένειας. Ειδικά στην περίπτωση της ηπατίτιδας-C, τα συμπτώματα εξελίσσονται με τόσο αργό ρυθμό, ώστε γίνονται αντιληπτά με καθυστέρηση και, δυστυχώς, όταν πλέον η θεραπεία έχει περιορισμένη ισχύ.

Για εκείνους που αναπτύσσουν συμπτώματα της ιογενούς ηπατίτιδας, τα πιο συνήθη είναι τα εξής:

-Απώλεια της όρεξης

-Ναυτία

-Εμετός

-Πυρετός

-Αδυναμία

-Κόπωση

-Πόνος στην κοιλιά

Άλλα, λιγότερο κοινά συμπτώματα, περιλαμβάνουν:

-Σκούρα ούρα

-Ανοιχτόχρωμα κόπρανα

-Πυρετός

-Ίκτερος (κιτρινωπή απόχρωση στο δέρμα και στο λευκό μέρος των οφθαλμών)

Οι ασθενείς με ηπατίτιδα μπορούν να τρώνε κανονικά;

Όσοι πάσχουν από οξεία ηπατίτιδα απαγορεύεται να καταναλώνουν οινοπνευματώδη ποτά και να λαμβάνουν ηπατοτοξικά φάρμακα. Πρέπει, επίσης, να προσέχουν ιδιαίτερα τη διατροφή τους και να τρώνε καλά, κυρίως πρωτεΐνες.
Από την άλλη, στην περίπτωση της χρόνιας ηπατίτιδας, η διατροφή είναι ελεύθερη και το μόνο που χρειάζεται να κάνει ο ασθενής είναι να αποφεύγει την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών. Επίσης, καλό είναι να διατηρεί το βάρος του σε φυσιολογικά επίπεδα ή να φροντίσει να χάσει τυχόν παραπανίσια κιλά.

Ηπατίτιδα και Διατροφή

Οι ασθενείς με οξεία ιογενή ηπατίτιδα που είναι σε καλή κατάσταση, πρέπει να ακλουθούν μια ισορροπημένη διατροφή, με μικρή ενίσχυση της πρωτεϊνικής πρόσληψης ( 1,2-1,5 γρ./kg σωματικού βάρους). Ακόμα και αυτοί που έχουν ανορεξία, ναυτία ή εμετό μπορούν συνήθως να λαμβάνουν κάποια τροφή από το στόμα και επαρκή υγρά για πρόληψη της αφυδάτωσης.

Οι ασθενείς συνήθως προτιμούν μικρά και συχνά γεύματα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Η πρόσληψη λίπους δεν πρέπει να περιορίζεται, γιατί οι φτωχές σε λίπος δίαιτες είναι άγευστες και επιτείνουν την ανορεξία των ασθενών. Οι ασθενείς με σοβαρή ηπατίτιδα μπορεί να παρουσιάσουν έντονη κατακράτηση υγρών και γι’ αυτό επιβάλλεται πολύ προσεκτική παρακολούθηση του ισοζυγίου ύδατος.

Η πλήρης αποχή από το αλκοόλ κατά τη διάρκεια της οξείας φάσης, αλλά και για έξι περίπου μήνες μετά από αυτή πρέπει να συστήνεται σε ασθενείς με οξεία ηπατίτιδα, λόγω της ηπατοτοξικότητάς του. Αργότερα, κατανάλωση που ξεπερνά τη μια μερίδα αλκοόλ ημερησίως πρέπει να αποφεύγεται.

Οι ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα πρέπει να ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή και να επιδιώκουν ένα υγιές σωματικό βάρος, παράλληλα με μέτρια σωματική δραστηριότητα.

Δυστυχώς οι Ιογενείς Ηπατίτιδες ευθύνονται για 1,5 εκατομμύρια θανάτους σε όλο τον κόσμο κάθε χρόνο. Περισσότερους δηλαδή από τους αντίστοιχους θανάτους που προκαλούνται από τον ιό του HIV/AIDS, την ελονοσία και τη φυματίωση. Η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Ήπατος (ΕΕΜΗ) δραστηριοποιείται έντονα στον χώρο της ηπατίτιδας με συνεχή προσφορά στην πρόληψη, τη θεραπεία, καθώς και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Το 2010 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) όρισε την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ιογενών Ηπατιτίδων ως μία από τις μόλις 4 επίσημες συγκεκριμένες Παγκόσμιες Ημέρες Υγείας, η οποία θα πρέπει να γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 28 Ιουλίου.

Λίγα λόγια για τις ιογενείς ηπατίτιδες

Ηπατίτιδα Α
Πρόκειται για το πιο κοινό είδος ιογενούς ηπατίτιδας και αυτό που γνωρίζουν οι περισσότεροι.
Μετάδοση: Ο ιός εκκρίνεται στα κόπρανα αυτών που έχουν μολυνθεί και μπορεί να μεταδοθεί με τον τρόπο αυτό, μολύνοντας τα χέρια μας, αντικείμενα που πιάνουμε, τα τρόφιμα και το νερό, αν δεν τηρούνται οι κανόνες υγιεινής. Η μετάδοσή του μέσω του αίματος είναι σπάνια.
Πρόληψη: Πλένετε καλά τα χέρια σας μετά την τουαλέτα (ιδιαίτερα αν πρόκειται για κοινόχρηστο χώρο), αλλά και πριν από το φαγητό. Αποφεύγετε την κατανάλωση νερού και φαγητού σε μέρη όπου βλέπετε ότι οι όροι υγιεινής δεν τηρούνται.

Ηπατίτιδα Β
Είναι πιο σοβαρή από την Α και μπορεί από οξεία να εξελιχθεί σε χρόνια.
Μετάδοση: Μέσω της σεξουαλικής επαφής, αλλά και μέσω του αίματος και των παραγώγων του.
Πρόληψη: Εμβολιάζονται τα παιδιά από 4 μηνών και μετά. Επίσης, επιβάλλεται ο εμβολιασμός των επαγγελματιών υγείας.

Ηπατίτιδα C
Μπορεί και αυτή να εξελιχθεί σε χρόνια και η διάγνωσή της γίνεται τις περισσότερες φορές τυχαία.
Μετάδοση: Μέσω της σεξουαλικής επαφής, με μολυσμένο αίμα ή παράγωγά του, με τη χρήση μολυσμένων αντικειμένων (σύριγγες).
Πρόληψη: Η λήψη προφυλακτικών μέτρων κατά τη σεξουαλική επαφή, η αποφυγή χρήσης τυχόν μολυσμένων αντικειμένων.

Ηπατίτιδα D
Εκδηλώνεται σπάνια και μόνο σε όποιον ήδη νοσεί από ηπατίτιδα Β. Μπορεί να οδηγήσει σε οξεία ηπατική ανεπάρκεια, αλλά και σε κίρρωση ή καρκίνο αν εξελιχθεί σε χρόνια.
Μετάδοση: Κυρίως με μολυσμένο αίμα, σεξουαλική επαφή και από μολυσμένη μητέρα στο νεογνό.
Πρόληψη: Ο μόνος τρόπος πρόληψής της είναι ο εμβολιασμός για την ηπατίτιδα Β.

Ηπατίτιδα Ε
Εμφανίζεται στις υπανάπτυκτες χώρες και είναι σπάνια στη δυτική Ευρώπη και στην Αμερική. Είναι λιγότερο μεταδοτική από την Α και δεν εξελίσσεται σε χρόνια.
Μετάδοση: Μέσω της σεξουαλικής επαφής και του αίματος σε συνθήκες κακής υγιεινής, αλλά και μέσω της κατανάλωσης νερού και τροφής που έχουν μολυνθεί.
Πρόληψη: Τα απαραίτητα εμβόλια πριν την επίσκεψη στις χώρες που ενδημεί και η τήρηση των κανόνων υγιεινής.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

• Όσοι έρχονται σε επαφή με ασθενείς με οξεία ηπατίτιδα Α και Ε.
• Όσοι ταξιδεύουν σε χώρες με μεγάλη ενδημικότητα της νόσου.
• Όσοι έχουν ελεύθερες σεξουαλικές επαφές με πολλούς συντρόφους, χωρίς να έχουν εμβολιαστεί.
• Οι χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών.
• Οι πολυμεταγγιζόμενοι.
• Όσοι κάνουν αιμοκάθαρση σε μονάδες τεχνητού νεφρού.
• Οι μεταμοσχευμένοι.
• Οι αστυνομικοί.
• Το προσωπικό και οι τρόφιμοι των φυλακών.
• Οι εργαζόμενοι σε υπηρεσίες υγείας, καθαριότητας και επεξεργασίας λυμάτων, σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, σε μονάδες παρασκευής και επεξεργασίας τροφίμων.

Πληροφορίες απο  www.medicinenet.com , www.iatropedia.gr , www.vita.gr , mydiatrofi.gr ΚΑΙ Newsitamea.gr