Πρόεδρος Οργάνωσης Παραπληγικών Κύπρου:Αναπηρία, κοινωνική κατασκευή
Ας αντιληφθούμε ότι την αναπηρία σε μεγάλο βαθμό τη δημιουργεί και τη συντηρεί η έλλειψη προσβασιμότητας σε ένα δομημένο περιβάλλον, το οποίο εμείς οι άνθρωποι σχεδιάζουμε και κατασκευάζουμε
Είναι πολύ ενδιαφέρον να αντιληφθούμε τι ακριβώς είναι η αναπηρία και πώς η κοινωνία σε σημαντικό βαθμό τη δημιουργεί. Αν αγνοήσουμε τα προβλήματα υγείας που κάποια άτομα με αναπηρίες αντιμετωπίζουν και εστιάσουμε στα προβλήματα κινητικότητας, εύκολα διαπιστώνουμε ότι το άτομο είναι ανάπηρο επειδή το περιβάλλον στο οποίο ζει δεν είναι σχεδιασμένο με τρόπο που να εξυπηρετεί τις ανάγκες του. Δηλαδή, το περιβάλλον έχει αδυναμίες οι οποίες δεν επιτρέπουν σε άτομα με αναπηρίες να συμμετέχουν ισότιμα στη ζωή.
Ας πάρουμε για παράδειγμα ένα εστιατόριο, το οποίο στην είσοδο έχει δύο σκαλοπάτια αλλά έχει και ράμπα. Ένα άτομο με αναπηρία το οποίο χρησιμοποιεί αναπηρικό τροχοκάθισμα θα επισκεφθεί το εστιατόριο αυτό με άλλα άτομα, για ένα επαγγελματικό ραντεβού. Το άτομο με αναπηρία, αφού υπήρχε η ράμπα στην είσοδο του εστιατορίου, εύκολα και ασφαλισμένα, χωρίς να χρειαστεί βοήθεια, μπήκε στο εστιατόριο όπως όλοι οι άλλοι συνάνθρωποί του και συνάντησε τα υπόλοιπα άτομα με τα οποία δείπνησε.
Η αναπηρία του πέρασε απαρατήρητη, χωρίς να επηρεάσει τη συμμετοχή του σε μια κοινωνική και επαγγελματική δραστηριότητα. Μπορούμε να πούμε ακόμα ότι η αναπηρία του ήταν αόρατη, αφού το άτομο αυτό έκανε ό,τι τα υπόλοιπα άτομα της παρέας του χωρίς κανένα πρόβλημα. Αν όμως στην είσοδο του εστιατορίου δεν υπήρχε ράμπα αλλά μόνο σκαλιά, τότε το άτομο αυτό δεν θα μπορούσε να μπει στο εστιατόριο και ούτε να συναντήσει τα άτομα με τα οποία είχε το επαγγελματικό ραντεβού. Εδώ βλέπουμε να κάνει την εμφάνισή της η αναπηρία αυτού του ατόμου, που όμως, στην πραγματικότητα, δεν είναι ο ίδιος που έχει αναπηρία αλλά το περιβάλλον στο οποίο ζούμε, σε αυτήν την περίπτωση το συγκεκριμένο κτίριο που στεγάζει το εστιατόριο.
Παραδείγματα σαν αυτό υπάρχουν χιλιάδες στη χώρα μας σε κάθε πτυχή της ζωής. Ας αντιληφθούμε ότι την αναπηρία σε μεγάλο βαθμό τη δημιουργεί και τη συντηρεί η έλλειψη προσβασιμότητας σε ένα δομημένο περιβάλλον, το οποίο εμείς οι άνθρωποι σχεδιάζουμε και κατασκευάζουμε. Ας αντιληφθούμε την ευθύνη που έχουμε για να σχεδιάζουμε και να δημιουργούμε για όλους ανθρώπους, με στόχο να εξαλείψουμε τα εμπόδια από τη ζωή των ατόμων με αναπηρίες. Αυτό θα αποτελέσει σημαντικό και καθοριστικό βήμα, για να μπορούν να απολαμβάνουν όλοι οι άνθρωποι θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, που αφορούν την πρόσβαση και τη συμμετοχή στη ζωή.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΑΜΠΡΙΑΝΙΔΗΣ
Πρόεδρος Οργάνωσης Παραπληγικών Κύπρου